Chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu là gì?

Thuật ngữ “Chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu” là phương thức mà công ty cổ phần sử dụng để tăng vốn điều lệ bằng cách phát hành thêm cổ phiếu mới cho các cổ đông hiện tại. Công ty luật ACC nhấn mạnh rằng việc hiểu rõ quy trình và quyền lợi liên quan đến phương thức này là rất quan trọng để cổ đông đưa ra quyết định tài chính chính xác và phù hợp.

Chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu là gì?

1. Chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu là gì?

Theo khoản 1 Điều 123 Luật Doanh nghiệp 2020, chào bán cổ phần là hành động công ty tăng thêm số lượng cổ phần và loại cổ phần được quyền chào bán nhằm mục đích tăng vốn điều lệ.

Cụ thể, theo khoản 1 Điều 124 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định như sau:

“ Chào bán cổ phần cho cổ đông hiện hữu

1. Chào bán cổ phần cho cổ đông hiện hữu là trường hợp công ty tăng thêm số lượng cổ phần, loại cổ phần được quyền chào bán và bán toàn bộ số cổ phần đó cho tất cả cổ đông theo tỷ lệ sở hữu cổ phần hiện có của họ tại công ty.”

Chào bán cổ phần cho cổ đông hiện hữu được định nghĩa là việc công ty phát hành thêm số lượng cổ phần mới và bán toàn bộ số cổ phần đó cho các cổ đông hiện tại theo tỷ lệ sở hữu cổ phần của họ. Như vậy, chào bán cổ phần cho cổ đông hiện hữu là phương thức mà công ty tăng vốn điều lệ bằng cách phát hành cổ phần mới cho các cổ đông hiện có, bảo đảm quyền mua cổ phần theo tỷ lệ sở hữu của họ tại công ty.

1.1. Quy trình thực hiện

Quy trình chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu thường bao gồm việc công ty thông báo về đợt chào bán, xác định tỷ lệ quyền mua cổ phiếu, và gửi lời mời đến các cổ đông hiện tại. Cổ đông sẽ có quyền đăng ký mua cổ phiếu theo tỷ lệ đã được thông báo, và nếu không sử dụng quyền mua, cổ phiếu không được bán sẽ được xử lý theo quy định của công ty hoặc có thể được chào bán ra ngoài.

1.2. Lợi ích cho cổ đông hiện hữu

Cổ đông hiện hữu có cơ hội tham gia vào việc tăng vốn của công ty và duy trì tỷ lệ sở hữu của mình, giúp họ không bị pha loãng quyền lợi. Đồng thời, họ cũng có cơ hội đầu tư thêm vào công ty với giá ưu đãi, thường là thấp hơn giá thị trường, qua đó tận dụng cơ hội tài chính từ việc gia tăng vốn của công ty.

1.3. Quy định pháp lý

Việc chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu phải tuân thủ các quy định pháp lý hiện hành, bao gồm các quy định về thông báo, công bố thông tin, và thực hiện quyền mua. Công ty phải thực hiện các thủ tục theo đúng quy định của pháp luật và cơ quan quản lý để đảm bảo quyền lợi của các cổ đông và minh bạch trong quá trình chào bán.

>> Tham khảo thêm thông tin liên quan tại Cổ đông hiện hữu là gì? Những điều cần biết

2. Mục đích của việc chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu là gì?

2.1. Mục đích của việc chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu

Việc chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu có những mục đích chính như sau:

• Tăng vốn điều lệ: Chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu giúp công ty huy động thêm vốn để mở rộng hoạt động kinh doanh, đầu tư vào dự án mới, hoặc cải thiện cơ cấu tài chính của công ty.
• Bảo vệ quyền sở hữu: Phương thức này bảo vệ quyền lợi của các cổ đông hiện tại bằng cách cho phép họ mua thêm cổ phiếu theo tỷ lệ sở hữu hiện tại, từ đó tránh việc pha loãng quyền sở hữu và kiểm soát công ty.
• Tăng cường quan hệ với cổ đông: Việc cung cấp cơ hội mua cổ phiếu mới cho các cổ đông hiện tại có thể tạo sự tin tưởng và duy trì mối quan hệ tốt với cổ đông, đồng thời khuyến khích họ tiếp tục đầu tư vào công ty.

2.2. Quy định thực hiện việc chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu

Theo quy định của pháp luật hiện hành, cụ thể là Điều 124 Luật Doanh nghiệp 2020, khi thực hiện chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, công ty cần tuân thủ các bước sau:

• Thông báo và quyết định: Công ty phải thông báo cho tất cả các cổ đông hiện hữu về việc chào bán cổ phiếu, bao gồm thông tin về số lượng cổ phiếu phát hành, giá bán, và thời gian chào bán. Quyết định chào bán cổ phiếu phải được Đại hội đồng cổ đông thông qua.
• Tỷ lệ phân phối: Cổ phiếu mới phải được bán theo tỷ lệ sở hữu hiện có của các cổ đông, đảm bảo rằng mỗi cổ đông hiện tại có cơ hội mua cổ phiếu mới tương ứng với tỷ lệ cổ phần mà họ đang sở hữu.
• Thực hiện quyền mua: Cổ đông có quyền ưu tiên mua cổ phiếu mới phải thực hiện quyền mua của mình trong khoảng thời gian quy định. Quy trình thực hiện quyền mua cần được công ty công khai và thực hiện một cách minh bạch.
• Cập nhật sổ sách: Sau khi chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, công ty cần cập nhật sổ sách và báo cáo tài chính để phản ánh sự thay đổi trong vốn điều lệ và số lượng cổ phiếu lưu hành.

Việc tuân thủ đầy đủ các quy định trên không chỉ giúp công ty thực hiện chào bán cổ phiếu hiệu quả mà còn đảm bảo quyền lợi của các cổ đông hiện hữu và duy trì sự minh bạch trong quản lý tài chính.

3. Ai là đối tượng đủ điều kiện tham gia chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu?

Ai là đối tượng đủ điều kiện tham gia chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu?

Đối tượng đủ điều kiện tham gia chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu

• Cổ đông hiện hữu: Cổ đông hiện hữu là những cá nhân hoặc tổ chức đã sở hữu cổ phiếu của công ty tại thời điểm thông báo chào bán cổ phiếu. Đây là đối tượng chính và duy nhất có quyền tham gia vào đợt chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu. Cổ đông hiện hữu được ưu tiên mua cổ phiếu mới theo tỷ lệ cổ phần mà họ đang nắm giữ nhằm duy trì tỷ lệ sở hữu của họ trong công ty.
• Cổ đông ghi danh trong sổ cổ đông: Để đủ điều kiện tham gia chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, cá nhân hoặc tổ chức phải được ghi danh trong sổ đăng ký cổ đông của công ty tại thời điểm quy định. Sổ cổ đông là danh sách chính thức của tất cả các cổ đông hiện tại của công ty, và chỉ những cổ đông có tên trong sổ này mới được xem xét quyền mua cổ phiếu mới.
• Cổ đông đáp ứng điều kiện về thời gian: Công ty sẽ quy định một khoảng thời gian cụ thể trong đó cổ đông hiện hữu phải nắm giữ cổ phiếu để đủ điều kiện tham gia chào bán. Thời gian này thường được công bố cùng với thông báo chào bán và có thể là một mốc thời gian cụ thể, chẳng hạn như vào ngày chốt danh sách cổ đông.
• Cổ đông thực hiện quyền mua đúng hạn: Cổ đông hiện hữu phải thực hiện quyền mua cổ phiếu mới trong thời gian đăng ký quy định. Nếu cổ đông không thực hiện quyền mua theo thời hạn quy định, họ sẽ không còn quyền mua cổ phiếu trong đợt chào bán và cổ phiếu không bán được sẽ được công ty xử lý theo các quy định đã công bố.
• Cổ đông đáp ứng các quy định pháp lý: Cổ đông hiện hữu cũng cần tuân thủ các quy định pháp lý liên quan đến việc mua cổ phiếu mới, bao gồm việc đáp ứng các yêu cầu về báo cáo tài chính hoặc các điều kiện khác do cơ quan quản lý chứng khoán yêu cầu.

Quy định theo điều lệ công ty và pháp luật: Theo quy định tại Điều 124 Luật Doanh nghiệp 2020, điều lệ công ty cquy định cụ thể hơn về các đối tượng đủ điều kiện tham gia chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu. Nếu điều lệ công ty không quy định rõ ràng, việc xác định đối tượng tham gia sẽ căn cứ vào các quy định chung của pháp luật về chứng khoán và công ty cổ phần, đảm bảo các quy định của pháp luật liên quan được tuân thủ.

>> Ngoài ra, các bạn có thể tham khảo thêm thông tin tại Thủ tục chào bán cổ phần cho cổ đông hiện hữu đăng ký kinh doanh

4. Các quyền lợi của cổ đông hiện hữu khi tham gia chào bán cổ phiếu là gì?

• Duy trì tỷ lệ sở hữu: Khi tham gia chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, các cổ đông có cơ hội duy trì tỷ lệ sở hữu cổ phần của mình trong công ty. Việc được ưu tiên mua cổ phiếu mới giúp các cổ đông không bị pha loãng quyền lợi và ảnh hưởng trong công ty, đảm bảo rằng tỷ lệ sở hữu của họ không bị giảm sút sau khi công ty phát hành thêm cổ phiếu.
• Quyền mua cổ phiếu với giá ưu đãi: Cổ đông hiện hữu thường được cung cấp cổ phiếu mới với mức giá ưu đãi, thấp hơn so với giá thị trường hiện tại. Điều này giúp cổ đông có cơ hội đầu tư thêm vào công ty với chi phí thấp hơn, từ đó gia tăng lợi nhuận khi giá cổ phiếu tăng lên sau đợt phát hành.
• Cơ hội đầu tư bổ sung: Tham gia chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu cung cấp cơ hội cho cổ đông hiện tại để gia tăng đầu tư vào công ty. Đối với các cổ đông tin tưởng vào sự phát triển của công ty, đây là cơ hội để tăng cường vị trí đầu tư và hưởng lợi từ sự tăng trưởng của công ty. 
• Quyền quyết định và ảnh hưởng: Cổ đông hiện hữu có quyền tham gia vào quyết định của công ty thông qua việc duy trì hoặc gia tăng tỷ lệ cổ phần của mình. Việc tham gia chào bán cổ phiếu giúp họ giữ hoặc nâng cao ảnh hưởng trong các quyết định quan trọng của công ty, chẳng hạn như bầu chọn hội đồng quản trị và tham gia vào các cuộc họp cổ đông.
• Đảm bảo sự công bằng: Chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu giúp bảo đảm sự công bằng trong việc phân chia cơ hội đầu tư. Cổ đông hiện hữu được ưu tiên mua cổ phiếu mới trước khi cổ phiếu được chào bán ra bên ngoài hoặc cho công chúng, giúp bảo vệ quyền lợi của các cổ đông hiện tại trước việc pha loãng sở hữu từ việc phát hành cổ phiếu ra ngoài.
• Bảo vệ quyền lợi tài chính: Cổ đông hiện hữu có thể được bảo vệ quyền lợi tài chính thông qua việc giữ nguyên hoặc gia tăng tỷ lệ sở hữu của mình và nhận cổ tức dự kiến từ lượng cổ phiếu mới nếu công ty tiếp tục phát triển và duy trì hoạt động kinh doanh hiệu quả.

Tóm lại, việc tham gia chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu mang lại nhiều quyền lợi, bao gồm duy trì tỷ lệ sở hữu, quyền mua cổ phiếu với giá ưu đãi, cơ hội đầu tư bổ sung, và bảo đảm sự công bằng trong việc phân chia cơ hội đầu tư.

5. Công ty có thể chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu theo tỷ lệ nào?

Công ty có thể chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu theo một tỷ lệ cụ thể, thường được quy định trong quyết định của hội đồng quản trị và thông báo chào bán. Tỷ lệ này thường được xác định dựa trên số lượng cổ phiếu hiện có và số lượng cổ phiếu mới mà công ty dự định phát hành. Ví dụ, công ty có thể đưa ra tỷ lệ chào bán như 1:2, có nghĩa là mỗi cổ đông hiện hữu có quyền mua 1 cổ phiếu mới cho mỗi 2 cổ phiếu hiện tại mà họ sở hữu.

Quyết định về tỷ lệ chào bán cổ phiếu phải được thông qua bởi hội đồng quản trị và được công bố trong thông báo chính thức gửi đến các cổ đông. Thông báo này sẽ bao gồm thông tin chi tiết về tỷ lệ chào bán, giá cổ phiếu mới, thời gian đăng ký và các điều kiện khác liên quan đến đợt phát hành.

Tỷ lệ chào bán cũng cần tuân thủ các quy định pháp lý hiện hành từ cơ quan quản lý chứng khoán và các quy định công bố thông tin. Công ty có thể điều chỉnh tỷ lệ chào bán nếu cần, nhưng việc này thường yêu cầu sự chấp thuận của hội đồng quản trị và phải được thông báo lại cho các cổ đông.

Tóm lại, tỷ lệ chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu là một yếu tố quan trọng trong quy trình phát hành cổ phiếu mới và được xác định dựa trên nhu cầu vốn của công ty cũng như các quy định pháp lý.

>> Công ty Luật ACC cung cấp thêm thông tin tại Chào bán cổ phiếu ra công chúng theo pháp luật

6. Câu hỏi thường gặp

Điều kiện để cổ đông hiện hữu có quyền mua cổ phiếu trong đợt chào bán là gì?

Để có quyền mua cổ phiếu trong đợt chào bán cho cổ đông hiện hữu, các cổ đông cần phải đáp ứng một số điều kiện cơ bản. Trước hết, cổ đông phải là người sở hữu cổ phiếu của công ty tại thời điểm công ty công bố đợt chào bán, được ghi danh trong sổ đăng ký cổ đông. Thời điểm này thường được xác định cụ thể trong thông báo chào bán. Ngoài ra, cổ đông cần thực hiện quyền mua cổ phiếu trong khoảng thời gian đăng ký quy định, nếu không thực hiện quyền này trong thời gian quy định, cổ phiếu không được mua sẽ có thể được chào bán ra ngoài hoặc xử lý theo các quy định của công ty.

Các quy định pháp lý liên quan đến chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu là gì?

Chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu phải tuân thủ các quy định pháp lý hiện hành nhằm bảo vệ quyền lợi của cổ đông và đảm bảo sự minh bạch trong quá trình phát hành. Các quy định này bao gồm yêu cầu công bố thông tin đầy đủ và kịp thời về đợt chào bán, tỷ lệ chào bán, giá cổ phiếu, thời gian đăng ký và các điều kiện liên quan. Công ty phải gửi thông báo chào bán đến các cổ đông và thực hiện các thủ tục pháp lý theo quy định của cơ quan quản lý chứng khoán, như Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước hoặc các cơ quan tương đương, để đảm bảo việc phát hành cổ phiếu được thực hiện hợp pháp.

Chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu có ảnh hưởng gì đến tỷ lệ sở hữu của các cổ đông hiện tại không?

Chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu có ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ lệ sở hữu của các cổ đông hiện tại. Khi công ty phát hành thêm cổ phiếu mới, tỷ lệ sở hữu của các cổ đông hiện tại có thể bị pha loãng nếu họ không tham gia vào đợt chào bán. Tuy nhiên, nếu các cổ đông hiện hữu tham gia và mua cổ phiếu mới theo tỷ lệ chào bán, họ có thể duy trì hoặc tăng cường tỷ lệ sở hữu của mình trong công ty. Điều này giúp các cổ đông giữ quyền lợi và ảnh hưởng trong công ty, đồng thời bảo vệ quyền lợi của họ khỏi việc bị giảm sút do sự gia tăng số lượng cổ phiếu lưu hành.

Chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu là phương pháp công ty sử dụng để huy động vốn mà không làm giảm tỷ lệ sở hữu của cổ đông hiện tại. Quy trình này mang lại cơ hội đầu tư với giá ưu đãi và đảm bảo tuân thủ quy định pháp lý. Công ty luật ACC khuyến khích các cổ đông nắm rõ quyền lợi và quy trình để bảo vệ quyền lợi và tối ưu hóa cơ hội đầu tư.