Cổ phiếu bị hủy niêm yết là gì?

Cổ phiếu bị hủy niêm yết là tình trạng khi cổ phiếu của một công ty không còn được giao dịch trên sàn chứng khoán do nhiều lý do, như vấn đề tài chính hoặc vi phạm quy định. Công ty Luật ACC cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý, giúp nhà đầu tư nắm rõ quy định và quyền lợi liên quan đến cổ phiếu bị hủy niêm yết.

Cổ phiếu bị hủy niêm yết là gì?

1. Cổ phiếu bị hủy niêm yết là gì? 

Cổ phiếu bị hủy niêm yết là tình trạng khi cổ phiếu của một công ty không còn được giao dịch trên các sàn chứng khoán như Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) hoặc Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE). Điều này có thể xảy ra khi cổ phiếu không còn đáp ứng các yêu cầu niêm yết của sàn giao dịch. Theo quy định pháp luật, việc hủy niêm yết có thể được thực hiện vì nhiều lý do, bao gồm vi phạm các quy định về quản lý công ty, tình trạng tài chính kém, hoặc quyết định tự nguyện của công ty.

1.1. Hủy niêm yết cổ phiếu bắt buộc

Theo khoản 1 Điều 120 của Nghị định số 155/2020/NĐ-CP, các nguyên nhân dẫn đến việc hủy niêm yết cổ phiếu bắt buộc bao gồm:

“ 1. Cổ phiếu của công ty đại chúng bị hủy bỏ niêm yết khi xảy ra một trong các trường hợp sau đây:

a) Tổ chức niêm yết hủy tư cách công ty đại chúng theo thông báo của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước;

b) Tổ chức niêm yết ngừng hoặc bị ngừng các hoạt động sản xuất, kinh doanh chính từ 01 năm trở lên;

c) Tổ chức niêm yết bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy phép hoạt động trong lĩnh vực chuyên ngành;

d) Cổ phiếu không có giao dịch tại Sở giao dịch chứng khoán trong thời hạn 12 tháng;

đ) Cổ phiếu không đưa vào giao dịch trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày Sở giao dịch chứng khoán chấp thuận đăng ký niêm yết;

e) Kết quả sản xuất, kinh doanh bị thua lỗ trong 03 năm liên tục hoặc tổng số lỗ luỹ kế vượt quá số vốn điều lệ thực góp hoặc vốn chủ sở hữu âm trong báo cáo tài chính kiểm toán năm gần nhất trước thời điểm xem xét;

g) Tổ chức niêm yết chấm dứt sự tồn tại do tổ chức lại, giải thể hoặc phá sản;

h) Tổ chức kiểm toán không chấp nhận thực hiện kiểm toán hoặc có ý kiến kiểm toán trái ngược hoặc từ chối cho ý kiến đối với báo cáo tài chính năm gần nhất của tổ chức niêm yết hoặc có ý kiến kiểm toán ngoại trừ đối với báo cáo tài chính năm trong 03 năm liên tiếp;

i) Tổ chức niêm yết vi phạm chậm nộp báo cáo tài chính năm trong 3 năm liên tiếp;

k) Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Sở giao dịch chứng khoán phát hiện tổ chức niêm yết giả mạo hồ sơ niêm yết;

l) Tổ chức niêm yết bị xử lý vi phạm về các hành vi bị nghiêm cấm quy định tại các khoản 1, 2, 3, 7 Điều 12 Luật Chứng khoán;

m) Tổ chức niêm yết bị đình chỉ hoạt động hoặc cấm hoạt động đối với ngành nghề hoặc hoạt động kinh doanh chính;

n) Không đáp ứng điều kiện niêm yết do sáp nhập, tách doanh nghiệp và các trường hợp cơ cấu lại doanh nghiệp; hoặc sau khi hoàn thành các hoạt động sáp nhập, tách doanh nghiệp và các trường hợp cơ cấu lại doanh nghiệp nhưng không thực hiện thủ tục đăng ký niêm yết, đề nghị xem xét lại điều kiện niêm yết hoặc thay đổi đăng ký niêm yết trong thời hạn quy định;

o) Tổ chức niêm yết vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ công bố thông tin, không hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Sở giao dịch chứng khoán và các trường hợp khác mà Sở giao dịch chứng khoán hoặc Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xét thấy cần thiết phải hủy niêm yết nhằm bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.”

Nguyên nhân hủy niêm yết cổ phiếu bắt buộc là:

• Hủy tư cách công ty đại chúng: Cổ phiếu bị hủy niêm yết nếu tổ chức niêm yết hủy tư cách công ty đại chúng theo thông báo của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước 
• Ngừng hoạt động chính: Cổ phiếu bị hủy niêm yết nếu tổ chức niêm yết ngừng hoặc bị ngừng các hoạt động sản xuất, kinh doanh chính từ 01 năm trở lên.
• Thu hồi giấy phép: Cổ phiếu bị hủy niêm yết nếu tổ chức niêm yết bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy phép hoạt động trong lĩnh vực chuyên ngành.
• Không có giao dịch: Cổ phiếu bị hủy niêm yết nếu không có giao dịch tại Sở giao dịch chứng khoán trong thời hạn 12 tháng.
• Không đưa vào giao dịch: Cổ phiếu bị hủy niêm yết nếu không được đưa vào giao dịch trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày Sở giao dịch chứng khoán chấp thuận đăng ký niêm yết.
• Kết quả thua lỗ: Cổ phiếu bị hủy niêm yết nếu kết quả sản xuất, kinh doanh bị thua lỗ trong 03 năm liên tiếp hoặc tổng số lỗ luỹ kế vượt quá số vốn điều lệ thực góp hoặc vốn chủ sở hữu âm trong báo cáo tài chính kiểm toán năm gần nhất.
• Chấm dứt sự tồn tại: Cổ phiếu bị hủy niêm yết nếu tổ chức niêm yết chấm dứt sự tồn tại do tổ chức lại, giải thể hoặc phá sản.
• Kiểm toán không chấp nhận: Cổ phiếu bị hủy niêm yết nếu tổ chức kiểm toán không chấp nhận thực hiện kiểm toán hoặc có ý kiến kiểm toán trái ngược trong 03 năm liên tiếp.
• Vi phạm nghĩa vụ công bố thông tin: Cổ phiếu bị hủy niêm yết nếu tổ chức niêm yết vi phạm chậm nộp báo cáo tài chính năm trong 3 năm liên tiếp.
• Giả mạo hồ sơ: Cổ phiếu bị hủy niêm yết nếu tổ chức niêm yết giả mạo hồ sơ niêm yết.
• Vi phạm quy định nghiêm cấm: Cổ phiếu bị hủy niêm yết nếu tổ chức niêm yết vi phạm các hành vi bị nghiêm cấm theo quy định tại Điều 12 Luật Chứng khoán..
• Đình chỉ hoạt động: Cổ phiếu bị hủy niêm yết nếu tổ chức niêm yết bị đình chỉ hoặc cấm hoạt động đối với ngành nghề chính.
• Không đáp ứng điều kiện niêm yết sau sáp nhập: Cổ phiếu bị hủy niêm yết nếu không đáp ứng điều kiện niêm yết sau sáp nhập, tách doanh nghiệp hoặc không thực hiện thủ tục đăng ký niêm yết .
• Vi phạm nghĩa vụ tài chính: Cổ phiếu bị hủy niêm yết nếu tổ chức niêm yết vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ công bố thông tin hoặc không hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Sở giao dịch chứng khoán.

1.2. Hủy niêm yết chứng khoán tự nguyện

Theo Điều 121 của Nghị định số 155/2020/NĐ-CP, các điều kiện để hủy niêm yết chứng khoán tự nguyện bao gồm:

“ 1. Điều kiện được hủy bỏ niêm yết cổ phiếu, chứng chỉ quỹ tự nguyện:

a) Quyết định hủy bỏ niêm yết tự nguyện được Đại hội đồng cổ đông, Đại hội nhà đầu tư biểu quyết thông qua theo quy định pháp luật doanh nghiệp, quy định tại Điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán, trong đó phải được trên 50% số phiếu biểu quyết của các cổ đông không phải là cổ đông lớn thông qua;

b) Việc hủy bỏ niêm yết tự nguyện chỉ được thực hiện sau tối thiểu 02 năm kể từ ngày có Quyết định chấp thuận niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán.”

Như vậy, Điều kiện được hủy bỏ niêm yết cổ phiếu, chứng chỉ quỹ tự nguyện là:

• Cổ phiếu và chứng chỉ quỹ: Quyết định hủy bỏ niêm yết tự nguyện phải được Đại hội đồng cổ đông hoặc Đại hội nhà đầu tư thông qua với hơn 50% số phiếu biểu quyết của các cổ đông không phải là cổ đông lớn. Việc hủy bỏ niêm yết tự nguyện chỉ được thực hiện sau tối thiểu 02 năm kể từ ngày có Quyết định chấp thuận niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán.
• Chứng quyền có bảo đảm: Tổ chức phát hành có thể hủy niêm yết tự nguyện một phần hoặc toàn bộ chứng quyền chưa lưu hành sau ngày niêm yết tối thiểu 30 ngày nếu số chứng quyền còn lại đạt tối thiểu 10% số chứng quyền đã phát hành. Nếu tổ chức phát hành đã sở hữu toàn bộ số chứng quyền đã phát hành, có thể đề nghị hủy niêm yết tất cả số chứng quyền .

>> Ngoài ra, các bạn có thể tham khảo thêm thông tin tại Tại sao cổ phiếu bị hủy đăng ký giao dịch ? 

2. Việc cổ phiếu bị hủy niêm yết có ảnh hưởng gì đến quyền lợi của cổ đông và các nhà đầu tư theo quy định pháp luật?

• Khả năng giao dịch cổ phiếu: Khi cổ phiếu bị hủy niêm yết, nó không còn được giao dịch trên sàn chứng khoán chính thức, dẫn đến giảm tính thanh khoản. Cổ đông có thể giao dịch trên thị trường thứ cấp không chính thức, nhưng có thể gặp khó khăn do thiếu minh bạch và biến động giá cao.
• Giá trị của cổ phiếu: Cổ phiếu bị hủy niêm yết thường mất giá trị do thiếu thanh khoản và giảm uy tín của công ty. Nếu lý do hủy niêm yết là tình hình tài chính kém, giá trị đầu tư của cổ đông có thể bị ảnh hưởng đáng kể.
• Quyền lợi cổ đông: Quyền lợi như quyền biểu quyết, quyền nhận cổ tức và quyền thông tin có thể bị ảnh hưởng. Công ty phải thực hiện nghĩa vụ pháp lý liên quan đến quyền lợi của cổ đông, nhưng việc thực hiện các quyền này có thể gặp khó khăn hơn sau khi cổ phiếu bị hủy niêm yết.
• Bồi thường và khiếu nại: Cổ đông có thể yêu cầu bồi thường hoặc khiếu nại nếu bị thiệt hại do cổ phiếu bị hủy niêm yết. Quy trình này yêu cầu thu thập chứng cứ và thực hiện các bước khiếu nại theo quy định pháp luật chứng khoán và luật doanh nghiệp.
• Thông báo và minh bạch: Công ty niêm yết phải thông báo đầy đủ về lý do và quy trình hủy niêm yết, bao gồm thông tin về tình hình tài chính, lý do và các bước tiếp theo. Việc không thực hiện đúng nghĩa vụ thông báo có thể gây vấn đề pháp lý và ảnh hưởng đến quyền lợi của nhà đầu tư.

Các nhà đầu tư nên nắm rõ quy định pháp luật và tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia pháp lý để bảo vệ quyền lợi của mình.

>> Đọc thêm thông tin tại Cổ phiếu trên HNX sắp bị hủy niêm yết

3. Nhà đầu tư có thể yêu cầu bồi thường hoặc khiếu nại nếu cổ phiếu của họ bị hủy niêm yết theo quy định pháp luật không?

Theo quy định pháp luật, nhà đầu tư có thể yêu cầu bồi thường hoặc khiếu nại trong trường hợp cổ phiếu của họ bị hủy niêm yết, tùy thuộc vào nguyên nhân dẫn đến việc hủy niêm yết và các điều kiện cụ thể liên quan. Dưới đây là các khía cạnh pháp lý quan trọng liên quan đến quyền yêu cầu bồi thường và khiếu nại:

3.1. Tình huống yêu cầu bồi thường

Nhà đầu tư có thể yêu cầu bồi thường trong những trường hợp sau:

• Vi phạm nghĩa vụ công bố thông tin: Nếu cổ phiếu bị hủy niêm yết do công ty niêm yết vi phạm quy định về công bố thông tin, như không cung cấp thông tin đầy đủ và kịp thời về tình hình tài chính hoặc các vấn đề liên quan, nhà đầu tư có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại.
• Thao túng thị trường hoặc gian lận: Nếu việc hủy niêm yết xảy ra do hành vi gian lận hoặc thao túng thị trường mà công ty niêm yết thực hiện, nhà đầu tư có thể yêu cầu bồi thường từ công ty hoặc các bên liên quan.
• Quyết định sai phạm của sàn giao dịch: Nếu sàn giao dịch chứng khoán thực hiện việc hủy niêm yết không đúng quy định hoặc thiếu căn cứ pháp lý, nhà đầu tư có thể khiếu nại và yêu cầu bồi thường thiệt hại.

3.2. Quy trình khiếu nại

Nhà đầu tư có thể thực hiện các bước sau để khiếu nại:

• Thu thập chứng cứ: Nhà đầu tư cần thu thập tất cả các tài liệu và chứng cứ liên quan đến việc hủy niêm yết, bao gồm thông báo từ công ty, báo cáo tài chính, và các tài liệu khác.
• Nộp đơn khiếu nại: Đơn khiếu nại cần được nộp đến các cơ quan chức năng có thẩm quyền như Ủy ban Chứng khoán Nhà nước hoặc các tổ chức quản lý chứng khoán liên quan.
• Tư vấn pháp lý: Nhà đầu tư nên tìm sự tư vấn từ các chuyên gia pháp lý hoặc công ty luật, như Công ty Luật ACC, để đảm bảo quy trình khiếu nại được thực hiện đúng cách và đầy đủ.

3.3. Yêu cầu bồi thường

Nhà đầu tư có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại nếu có đủ chứng cứ chứng minh rằng việc hủy niêm yết đã gây thiệt hại cho họ. Quy trình yêu cầu bồi thường thường bao gồm:

• Đánh giá thiệt hại: Đánh giá thiệt hại thực tế mà nhà đầu tư phải chịu, bao gồm mất giá cổ phiếu và các chi phí phát sinh.
• Thực hiện các bước pháp lý: Thực hiện các bước pháp lý theo quy định để yêu cầu bồi thường từ công ty niêm yết, sàn giao dịch chứng khoán, hoặc các bên liên quan.

3.4. Những điều cần lưu ý

• Thời hạn khiếu nại: Có thời hạn cụ thể để nộp đơn khiếu nại và yêu cầu bồi thường. Nhà đầu tư cần lưu ý các thời hạn này để không bỏ lỡ cơ hội.
• Các quy định cụ thể: Quy định pháp luật và điều kiện cụ thể có thể thay đổi tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể và quy định của cơ quan quản lý chứng khoán.

Nhà đầu tư có quyền yêu cầu bồi thường hoặc khiếu nại nếu cổ phiếu của họ bị hủy niêm yết, tùy thuộc vào nguyên nhân và hoàn cảnh cụ thể. Để đảm bảo quyền lợi của mình được bảo vệ, nhà đầu tư nên tham khảo ý kiến từ các chuyên gia pháp lý và thực hiện các bước pháp lý cần thiết theo quy định của pháp luật. Công ty Luật ACC có thể cung cấp hỗ trợ và tư vấn trong việc thực hiện quyền yêu cầu bồi thường và khiếu nại một cách hiệu quả.

4. Nhà đầu tư có quyền gì trong trường hợp cổ phiếu của họ bị hủy niêm yết theo quy định của pháp luật?

Nhà đầu tư có quyền gì trong trường hợp cổ phiếu của họ bị hủy niêm yết theo quy định của pháp luật?

Khi cổ phiếu của nhà đầu tư bị hủy niêm yết, quyền lợi của họ có thể bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, theo quy định pháp luật, nhà đầu tư vẫn giữ một số quyền nhất định và có thể thực hiện các bước pháp lý để bảo vệ quyền lợi của mình. Dưới đây là các quyền cụ thể mà nhà đầu tư có thể có trong trường hợp này:

Quyền được thông báo đầy đủ: Nhà đầu tư có quyền nhận được thông báo đầy đủ và kịp thời về việc hủy niêm yết cổ phiếu. Công ty niêm yết và sàn giao dịch chứng khoán phải thông báo rõ ràng lý do hủy niêm yết, thời gian dự kiến và các thông tin liên quan khác. Quyền này được bảo đảm bởi quy định về công bố thông tin và minh bạch thị trường chứng khoán.

Quyền được tiếp cận thông tin: Nhà đầu tư có quyền được tiếp cận thông tin liên quan đến tình hình tài chính của công ty và các quyết định liên quan đến hủy niêm yết. Điều này bao gồm quyền yêu cầu và nhận các báo cáo tài chính, thông tin về quyết định của công ty và các cơ quan quản lý.

Quyền khiếu nại: Nhà đầu tư có quyền khiếu nại nếu họ cho rằng việc hủy niêm yết không được thực hiện đúng quy định pháp luật hoặc có hành vi vi phạm quyền lợi của họ. Quy trình khiếu nại thường bao gồm việc nộp đơn khiếu nại đến các cơ quan chức năng như Ủy ban Chứng khoán Nhà nước hoặc sàn giao dịch chứng khoán.

Quyền yêu cầu bồi thường: Nếu nhà đầu tư gặp thiệt hại do việc hủy niêm yết gây ra, họ có quyền yêu cầu bồi thường. Quyền này bao gồm việc yêu cầu công ty niêm yết, sàn giao dịch chứng khoán, hoặc các bên liên quan bồi thường thiệt hại nếu có chứng cứ cho thấy thiệt hại là do hành vi vi phạm quy định pháp luật.

Quyền giao dịch trên thị trường thứ cấp: Sau khi cổ phiếu bị hủy niêm yết trên sàn chứng khoán chính thức, nhà đầu tư vẫn có thể giao dịch cổ phiếu này trên thị trường thứ cấp, nếu có. Tuy nhiên, việc giao dịch trên thị trường thứ cấp thường gặp khó khăn hơn do thiếu thanh khoản và sự minh bạch.

Quyền nhận thông tin về quyền lợi và nghĩa vụ: Nhà đầu tư có quyền nhận thông tin về các quyền lợi và nghĩa vụ của mình liên quan đến việc hủy niêm yết. Điều này bao gồm quyền nhận cổ tức, quyền biểu quyết, và các quyền lợi khác nếu cổ phiếu bị hủy niêm yết do quyết định của công ty hoặc các vấn đề khác.

Nhà đầu tư có nhiều quyền lợi pháp lý khi cổ phiếu của họ bị hủy niêm yết, bao gồm quyền được thông báo, quyền khiếu nại, quyền yêu cầu bồi thường, và quyền giao dịch trên thị trường thứ cấp. Để bảo vệ quyền lợi của mình, nhà đầu tư nên theo dõi kỹ các thông báo từ công ty và sàn giao dịch, và nếu cần, tìm sự tư vấn từ các chuyên gia pháp lý như Công ty Luật ACC để thực hiện các bước pháp lý cần thiết.

>> Mời các bạn tham khảo thêm thông tin tại Cổ phiếu bị hủy niêm yết trên sàn chứng khoán khi nào?

5. Câu hỏi thường gặp

Có những hình thức hủy niêm yết nào theo pháp luật, và sự khác biệt giữa chúng là gì?

Hủy niêm yết bắt buộc: Đây là hình thức hủy niêm yết xảy ra khi cổ phiếu không còn đáp ứng các tiêu chí niêm yết của sàn giao dịch hoặc vi phạm các quy định pháp luật nghiêm trọng. Nguyên nhân phổ biến bao gồm việc công ty không công bố thông tin đúng hạn, báo cáo tài chính không hợp lệ, hoặc tình trạng tài chính yếu kém. Quy trình này yêu cầu sàn giao dịch chứng khoán ra quyết định chính thức và thông báo rõ ràng về việc hủy niêm yết, đồng thời hướng dẫn nhà đầu tư về các bước tiếp theo.

Hủy niêm yết tự nguyện: Hình thức này xảy ra khi công ty quyết định rút cổ phiếu của mình khỏi sàn giao dịch một cách chủ động. Nguyên nhân có thể bao gồm việc công ty muốn giảm chi phí niêm yết, tập trung vào các hoạt động khác, hoặc do sáp nhập, mua lại. Quy trình hủy niêm yết tự nguyện bao gồm việc công ty gửi đề nghị đến sàn giao dịch và thông báo cho nhà đầu tư để đảm bảo rằng tất cả các bên liên quan được thông tin đầy đủ và kịp thời.

Các quy định pháp lý về việc thông báo cho nhà đầu tư khi cổ phiếu bị hủy niêm yết là gì?

Thông báo công khai: Theo quy định pháp luật, công ty niêm yết và sàn giao dịch chứng khoán phải công khai thông báo về việc hủy niêm yết. Thông báo này phải được thực hiện trên các kênh chính thức của sàn giao dịch và các phương tiện truyền thông công cộng. Quy định yêu cầu thông báo phải được thực hiện trong một khoảng thời gian cụ thể trước khi việc hủy niêm yết chính thức có hiệu lực, thường là vài tuần hoặc tháng.

Thông tin chi tiết: Thông báo phải cung cấp lý do cụ thể về việc hủy niêm yết, thời gian dự kiến thực hiện, và hướng dẫn về quyền lợi của nhà đầu tư. Nhà đầu tư cần được thông báo về các bước cần thực hiện, bao gồm cách thức và thời hạn để hoàn tất các giao dịch liên quan.

Cổ phiếu bị hủy niêm yết có thể được giao dịch ở các thị trường khác theo quy định pháp luật không?

Giao dịch trên thị trường thứ cấp: Cổ phiếu bị hủy niêm yết trên sàn chứng khoán chính thức có thể được giao dịch trên các thị trường thứ cấp như sàn giao dịch OTC hoặc các nền tảng giao dịch không chính thức khác. Quy định pháp luật cho phép giao dịch trên các thị trường này, nhưng thường không yêu cầu bắt buộc phải giao dịch trên các thị trường thứ cấp.

Yêu cầu về thông tin và minh bạch: Các giao dịch trên thị trường thứ cấp thường không có yêu cầu minh bạch cao như trên sàn chứng khoán chính thức. Nhà đầu tư cần cẩn trọng và tìm hiểu kỹ lưỡng thông tin về cổ phiếu trước khi giao dịch. Để bảo vệ quyền lợi của mình và thực hiện các giao dịch đúng quy định, nhà đầu tư nên tham khảo ý kiến từ các chuyên gia pháp lý như Công ty Luật ACC.

Cổ phiếu bị hủy niêm yết có thể do vi phạm tiêu chí niêm yết hoặc quyết định tự nguyện của công ty. Quy định pháp luật yêu cầu thông báo đầy đủ để bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư, dù cổ phiếu vẫn có thể giao dịch trên thị trường thứ cấp. Để đảm bảo quyền lợi và thực hiện các bước đúng quy định, nhà đầu tư nên tham khảo ý kiến từ các chuyên gia pháp lý như Công ty Luật ACC.