Văn bản áp dụng pháp luật là gì? (Cập nhật 2024)  

Hệ thống pháp luật không chỉ bao gồm các văn bản quy phạm pháp luật mà còn có các văn bản áp dụng pháp luật. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể phân biệt được văn bản áp dụng pháp luật là gì để có thể điều chỉnh hành vi của mình một cách phù hợp. Hiểu được điều đó, trong bài viết này, Công ty luật ACC sẽ giúp bạn đọc tìm hiểu về loại văn bản pháp luật này một cách chính xác và có hệ thống. 

Văn bản áp dụng pháp luật là gì
Văn bản áp dụng pháp luật là gì

1. Khái niệm văn bản áp dụng pháp luật là gì?

Định nghĩa về văn bản áp dụng pháp luật là gì tuy chưa được giải thích tại bất kỳ một quy định pháp luật nào nhưng dựa vào những đặc điểm của các văn bản áp dụng pháp luật trên thực tế có thể hiểu như sau:

- Văn bản áp dụng pháp luật là văn bản pháp luật có chứa các quy tắc xử sự cá biệt được ban hành bởi các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền và chỉ được áp dụng một lần đối với chủ thể tương ứng.

- Theo đó, văn bản áp dụng pháp luật có nội dung không áp dụng một cách rộng rãi đối với nhiều đối tượng hoặc nhóm đối tượng mà được xác lập dựa trên từng vụ việc, sự kiện pháp lý cụ thể. 

- Văn bản áp dụng pháp luật được ban hành dựa trên trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật và bởi chủ thể được Nhà nước trao quyền thì mới có hiệu lực pháp lý.

2. Đặc điểm của văn bản áp dụng pháp luật

Văn bản áp dụng pháp luật là gì bao gồm các đặc điểm cơ bản để phân biệt với các loại văn bản pháp luật khác như sau:

Thứ nhất, chỉ những chủ thể có quyền mới có thể ban hành văn bản áp dụng pháp luật 

- Văn bản áp dụng pháp luật được ban hành bởi các cơ quan nhà nước hoặc các cá nhân đã đực Nhà nước trao quyền thông qua các quy định pháp luật. Do đó, văn bản áp dụng pháp luật được bảo đảm thực hiện bằng quyền lực nhà nước, cưỡng chế nhà nước. 

- Chỉ khi các văn bản áp dụng pháp luật được ban hành bởi các chủ thể có có thẩm quyền thì những nội dung trong đó mới có hiệu lực pháp luật. Trường hợp ngược lại, văn bản áp dụng pháp luật đó sẽ bị vô hiệu hoặc có thể bị các chủ thể có liên quan khiếu nại, kiến nghị, yêu cầu Tòa án hủy bỏ.

Thứ hai, hình thức của văn bản áp dụng pháp luật 

- Văn bản áp dụng pháp luật được thể hiện thông qua các hình thức của quyết định cá biệt, như:

+ Quyết định xử phạt vi phạm hành chính

+ Lệnh 

+ Bản án

Thứ ba, tính chất cá biệt của văn bản áp dụng pháp luật

- Văn bản áp dụng pháp luật mang tính cá biệt bởi các văn bản này chỉ được áp dụng một lần đối với tổ chức, cá nhân nhất định. Sẽ không thể sử dụng một văn bản áp dụng pháp luật hai lần đối với hai chủ thể hoặc hai vụ việc khác nhau.

-  Do đó, những nội dung chứa trong văn bản áp dụng pháp luật thường được nêu rõ ràng và cụ thể về chủ thể áp dụng là cá nhân, tổ chức nào và những chế tài, hành động mà họ phải thực hiện là gì.

3. Phân biệt văn bản áp dụng pháp luật và văn bản quy phạm

Trong thực tiễn, việc nhầm lẫn giữa văn bản áp dụng pháp luật là gì và văn bản quy phạm pháp luật xảy ra thường xuyên khiến chúng ta không điều chỉnh hành vi của mình một các phù hợp với pháp luật. Hai văn bản này được phân biệt thông qua các tiêu chí sau:

Tiêu chí Văn bản áp dụng pháp luật Văn bản quy phạm pháp luật
Phạm vi áp dụng Áp dụng đối với một hoặc một nhóm nhất định các đối tượng cụ thể trong một vụ việc Áp dụng đối với nhiều đối tượng nằm trong phạm vi điều chỉnh
Hiệu lực Hiệu lực trong thời gian ngắn  Hiệu lực trong thời gian dài hơn, có tính ổn định cao hơn
Cơ sở ban hành Dựa vào văn bản quy phạm pháp luật về hành vi và về thẩm quyền ban hành Dựa vào Hiến Pháp và Luật ban hành các văn bản quy phạm pháp luật

Trên đây là những kiến thức về văn bản áp dụng pháp luật là gì do Công ty luật ACC cung cấp cho bạn đọc từ những nội dung được cập nhật mới nhất hiện nay. Hy vọng rằng bạn đọc đã có thể hiểu rõ hơn về hệ thống pháp luật nói chung và văn bản áp dụng pháp luật nói riêng. Hãy liên hệ với chúng tôi nếu bạn đọc còn có những vướng mắc pháp lý nào khác để nhận được tư vấn và dịch vụ pháp lý uy tín, chất lượng.

Nội dung bài viết:

    Hãy để lại thông tin để được tư vấn

    comment-blank-solid Bình luận

    084.696.7979 19003330 Báo giá Chat Zalo