Rừng đầu nguồn có vai trò quan trọng trong việc điều hòa nguồn nước, là lá chắn ngăn chặn lũ quét, lũ ống… Tuy nhiên, những giá trị sinh thái của rừng đầu nguồn đã bị đánh mất bởi giá trị kinh tế to lớn của nó. Hãy cùng tìm hiểu vai trò quan trọng nhất của rừng đầu nguồn qua bài viết dưới đây.

Vai trò quan trọng nhất của rừng đầu nguồn là gì?
1. Rừng đầu nguồn là gì?
Rừng là loại tài nguyên có thể tái tạo và là bộ phận quan họng của môi trường sinh thái. Hệ sinh thái rừng chiếm khoảng 40% diện tích mặt đất, tương đương với 53 triệu km2 và tồn tại dưới nhiều hình thái khác nhau, tuỳ theo điêu kiện khí hậu, đất đai cũng như cách thức sử dụng, biến cải của con người. Việt Nam là quốc gia có hệ sinh thái rừng tương đối đa dạng, phong phú. Căn cứ vào mục đích sử dụng chủ yếu và đặc đỉểm sinh thái, hệ sinh thái rừng Việt Nam được phân thành ba loại. Đó là rừng đặc dụng, rừng phòng hộ và rừng sản xuất.
Rừng đầu nguồn là nơi khởi nguồn cho cánh rừng của một khu vực nào đó, nơi đó vị trí đất cao, khi mưa nước sẽ chảy thành dòng xuống vùng rừng thấp,xuống đồng bằng sông ngòi rồi mới chảy ra biển lớn.
2. Vài trò quan trọng của rừng đầu nguồn
Rừng đầu nguồn có vai trò quan trọng trong việc điều hòa nguồn nước, là lá chắn ngăn chặn lũ quét, lũ ống… Nước là nguồn tài nguyên quan trọng, nguồn năng lượng duy trì sự sống của sinh vật, trong đó có con người. Trong tự nhiên, nước là sản phẩm của các phản ứng hóa học. Vai trò quan trọng nhất của rừng đầu nguồn là điều hoà nguồn nước của các sông. Tuy nhiên, những giá trị sinh thái của rừng đầu nguồn đã bị đánh mất bởi giá trị kinh tế to lớn của nó.
Một số vai trò và tác dụng to lớn khác của rừng có thể kể đến đó là:
- Cung cấp oxy cho con người và động vật, giúp điều hòa khí hậu.
- Là môi trường sinh sống và trú ẩn của nhiều loài động thực vật.
- Nguồn cung cấp các loại nguyên liệu, vật liệu cho quá trình sản xuất.
- Chống xói mòn đất, cản sức gió và ngăn cản tốc độ chảy của dòng nước.
- Phát triển du lịch sinh thái tại các khu vườn quốc gia, rừng sinh thái.
- Là môi trường cho nhưng nghiên cứu khoa học và hoạt động thám hiểm.
Vai trò quan trọng nhất của rừng đầu nguồn là gì?
3. Hậu quả cuả việc phá rừng đầu nguồn là gì?
Hiện nay, rừng đầu nguồn đang bị chặt phá rất nhiều. Vậy tình trạng đó đem đến những hậu quả như sau:
3.1. Gây xói mòn đất
- Có rất nhiều hoạt động của con người gây ra tình trạng đất bị xói mòn tuy nhiên chặt phá rừng đầu nguồn để lại hậu quả nặng nề nhất. Chỉ trong khoảng 50 năm trở lại đây, diện tích rừng của nước ta đã giảm đi đáng kể, độ che phủ rừng của năm 1943 là 42,6% nhưng đến năm 1993 thì con số này chỉ còn lại 27,7%.
- Tình trạng mất rừng đã dẫn đến hậu quả là thiên tai, xói mòn đất nghiêm trọng, khí hậu nhiều địa phương biến đổi thất thường. Nguồn tài nguyên thiên nhiên nhiều nơi bị cạn kiệt, đất đai bị rửa trôi, xói mòn gây ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất nông nghiệp
- Xói mòn đất do hậu quả của phá rừng đầu nguồn
- Độ che phủ rừng bị giảm đi không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường mà còn đánh mất giá trị của nguồn tài nguyên thiên nhiên cũng như sự đa dạng sinh học của nước ta
3.2. Phá vỡ chu kỳ nước
- Chu trình nước là quá trình mà tất cả nước trên trái đất được phân phối. Nước từ các đại dương trên Trái đất cũng như từ bề mặt của các nơi chứa nước ngọt bốc hơi và ngưng tụ thành mây. Cây cối và các loại thực vật khác cũng trích xuất nước ngầm và giải phóng nước đó vào khí quyển trong quá trình quang hợp. Sau đó, mây tạo ra mưa ngấm vào mạch nước ngầm và trả lại nước về biển
- Tuy nhiên khi rừng bị phá hủy, số lượng cây lớn bị đốn hạ thì lượng nước lưu trữ và thải vào khí quyển không còn nữa. Điều này có nghĩa là khi những khu rừng bị chặt phá, nơi từng có đất ẩm, màu mỡ và nhiều mưa sẽ trở nên cằn cỗi.
- Hậu quả của việc chặt phá rừng trong trường hợp này làm thay đổi khí hậu gọi là hiện tượng sa mạc hóa. Điều kiện khô cằn như vậy làm tăng nguy cơ hỏa hoạn trên đất than bùn dẫn đến ảnh hưởng đến đời sống của động vật, thực vật sống trong rừng
3.3. Khí thải nhà kính
- Các khí nhà kính như metan và carbon dioxide là các loại khí giữ nhiệt trong khí quyển Trái đất, dẫn đến thay đổi khí hậu toàn cầu. May mắn thay, ngoài việc giải phóng oxy và nước vào khí quyển, cây còn hấp thụ carbon dioxide. Trong khi cây vẫn còn sống, chúng hoạt động như các bộ lọc khí nhà kính hiệu quả.
- Khi rừng bị chặt phá, không còn cây nữa thì carbon dioxide được lưu trữ trong thân và lá của chúng được thải vào khí quyển, góp phần thêm vào sự tích tụ khí nhà kính đồng thời carbon dioxide trong khu vực đó không còn có thể được hấp thụ như trước đây.
- Biến đổi khí hậu toàn cầu, do sự tích tụ của khí nhà kính trong khí quyển Trái đất ảnh hưởng đến động vật hoang dã, thực vật và con người thông qua thay đổi thời tiết và tăng khả năng xảy ra thảm họa tự nhiên. Người ta ước tính rằng nạn phá rừng gây ra tới 30% vào lượng khí thải nhà kính toàn cầu mỗi năm.

Khí thải nhà kính
3.4. Mất đa dạng sinh học
- Khả năng thích nghi với môi trường sống của sinh vật là rất quan trọng. Đây là cách mà sự sống trên trái đất phát triển từ vùng lãnh nguyên Bắc cực đến vùng sa mạc khô cằn nóng rát. Tuy nhiên sự thích nghi này cần một khoảng thời gian khá dài
- Phá rừng làm thay đổi môi trường sống của sinh vật quá nhanh khiến chúng không kịp thích ứng với môi trường mới. Điều này có nghĩa là khả năng chúng sống sót được là rất thấp. Nếu khu vực sinh sống của 1 loài bị phá hủy hoàn toàn thì khả năng chúng bị tuyệt chủng là rất cao. Điều này gây ra sự mất đa dạng sinh học
- Gây mất đa dạng sinh học ảnh hưởng đến hệ sinh thái. Ví dụ, nếu một loài ếch nhỏ bị tuyệt chủng, nó có thể ảnh hưởng đến quần thể động vật ăn thịt như chim sống dựa vào ếch để làm thức ăn. Một số loài thực vật có thể dựa vào những con chim để gieo hạt giống và cũng có thể bị thiệt hại về số lượng. Mỗi phần của một hệ sinh thái phụ thuộc vào các phần khác, mất một loài có thể gây hậu quả sâu rộng cho các loài khác.
- Điều đáng chú ý là những mất mát về đa dạng sinh học có thể dẫn đến điều mà một số người sẽ tranh luận là hậu quả tồi tệ nhất của nạn phá rừng – mất vẻ đẹp tự nhiên. Những khu rừng hoang dã là những nơi đáng kinh ngạc, tràn ngập đủ loại cuộc sống. Ở những nơi như Amazon, các loài mới được phát hiện gần như hàng năm. Cuộc sống này thật đẹp và đáng kinh ngạc để tìm hiểu, nhưng nó chỉ có thể được bảo vệ nếu mọi người làm việc để ngăn chặn nạn phá rừng tràn lan.
- Việc tài nguyên rừng bị suy giảm để lại hậu quả vô cùng to lớn. Đầu tiên là làm giảm sự đa dạng sinh học của hệ sinh thái. Khi rừng bị chặt phá. Các loài động vật sinh sống tại đây cũng mất nơi ở phải rời đi nơi khác. Các loài động vật quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng. Việc phá rừng làm giảm nguồn thức ăn của nhiều sinh vật. Đặc biệt tại các vùng rừng ngập mặn. Việc phá rừng làm giảm sản lượng của các loài thủy hải sản tại khu vực này. Ảnh hưởng nền kinh tế đất nước.
- Suy thoái rừng cộng với dân số tăng nhanh. Lượng khí thải thải ra ngoài môi trường tăng lên đáng kể. Gây ra các hiện tượng thiên nhiên nguy hiểm như hiệu ứng nhà kính, biến đổi khí hậu. Các loại khí thải từ các nhà máy xí nghiệp. Từ các loạt động sản xuất của con người khi thải vào không khí. Dẫn đến ô nhiễm môi trường không khí nghiêm trọng với thành phần khí thải CO2, SO2,NO,… Tuy nhiên sẽ được giảm bớt qua quá trình hô hấp của các cây xanh. Góp phần làm giảm ô nhiễm môi trường. Hay nói cách khác rừng là máy lọc khí của người dân, mất rừng người dân phải hít không khí ô nhiễm.
- Nước ta có đường bờ biển dài tiếp giáp với biển Đông. Là một phần của Thái Bình Dương. Nên bị ảnh hưởng nặng nề do biến đổi khí hậu toàn cầu. Ảnh hưởng bởi các thiên tai, bão lũ. Việc diện tích đất rừng bị suy giảm. Làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác phòng chống bão lũ của nước ta. Bão lũ sẽ càn quét trên diện rộng. Và con số thiệt hại sau mỗi trận bão là không thể đo lường được.
- Mất rừng làm cho diện tích phủ xanh bị giảm bớt. Nhiệt độ trái đất nóng lên với nồng độ các khí độc hại lớn. Thúc đẩy hiện tượng biến đổi khí hậu xảy ra nhanh hơn. Gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Mất rừng hay suy thoái rừng đều gây ra hiện tượng sa mạc hóa. Làm nghèo đói các nguồn đất ở nhiều nơi. Ảnh hưởng đến các hoạt động nông nghiệp.
- Rừng có tác dụng cân bằng ổn định dòng nước ngầm. Vì thế việc mất rừng đồng nghĩa với việc tài nguyên nước bị ảnh hưởng. Các mạch nước ngầm bị tác động tiêu cực. Hiện nay có những hiện tượng thiếu nước trong mùa khô. Và lũ lụt trong mùa mưa tại nhiều khu vực có diện tích đất rừng giảm.
Nói tóm lại mất rừng gây ra bao nhiêu hậu quả. Xảy ra nhiều thiên tai, lũ lụt, ô nhiễm môi trường sinh sống. Hiện tượng trái đất nóng dần lên. Nạn đói kém, động vật trong rừng không có nơi sinh sống. Bỏ rừng vào buôn làng giết hại người dân. Phá hoại tài sản, hủy hoại lâm sản. Cũng như gây mất cân bằng sinh thái trầm trọng. Không có nguồn cây xanh để làm sạch không khí. Làm lượng CO2 thải vào môi trường lên tới con số hang tỷ tấn mỗi năm. Vì vậy chúng ta hãy có ý thức bảo vệ rừng đầu nguồn.
Nội dung bài viết:
Bình luận