Trách nhiệm vật chất là trách nhiệm pháp lí của người lao động phải bổi thường thiệt hại về tài sản cho người sử dụng lao động do đã gây thiệt hại trong quá trình thực hiện quyền và nghĩa vụ lao động. Bài viết dưới đây ACC cung cấp cho bạn một số thông tin về trách nhiệm vật chất là gì mời bạn tham khảo!
Trách nhiệm vật chất là gì (cập nhật 2023)
1. Khái niệm trách nhiệm vật chất ?
Trong khoa học pháp lí, trách nhiệm vật chất còn có thể hiểu theo nghĩa rộng hơn, là loại trách nhiệm phải thực hiện bằng tài sản của người vi phạm. Theo nghĩa này, trách nhiệm dân sự và một phần nội dung của trách nhiệm hình sự, trách nhiệm hành chính cũng được hiểu là trách nhiệm vật chất.
Trong lĩnh vực luật lao động, khi còn duy trì nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung, trách nhiệm vật chất được quy định chung cho công nhân, viên chức trong các cơ quan, doanh nghiệp nhà nước. Hiện nay, trách nhiệm vất chất được quy định khác nhau đối với cán bộ, công chức nhà nước và người lao động làm công. Nếu người lao động làm công gây thiệt hại tài sản cho người sử dụng lao động, có lỗi thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật, theo hợp đồng trách nhiệm (nếu có) hoặc theo thoả thuận giữa các bên khi thiệt hại xảy ra. Riêng trường hợp thiệt hại không nghiêm trọng, do lỗi vô ý thì pháp luật khống chế mức bồi thường tối đa là ba tháng lương của người lao động (nhưng không vượt ... quá mức thiệt hại thực tế); cách thực hiện bổi thường Ì theo hình thức trừ dần tiền lương hàng tháng, mỗi tháng không quá 30% lương, trừ trường hợp người lao đông thoả thuận bồi thường nhiều hơn.
2. Căn cứ áp dụng trách nhiệm vật chất
Để áp dụng trách nhiệm vật chất đối với người lao động, người sử dụng lao động phải có những căn cứ nhất định. Đó là những điều kiện cần và đủ để người sử dụng lao động có thể áp dụng trách nhiệm vật chất đối với người lao động. Cũng như các loại trách nhiệm bồi thường khác, việc áp dụng trách nhiệm vật chất đối với người lao động cũng cần phải có 4 căn cứ:
- Có hành vi vi phạm kỉ luật.
- Có thiệt hại về tài sản cho người sử dụng lao động.
- Có quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm và thiệt hại xảy ra.
- Có lỗi của người vi phạm.
Căn cứ đầu tiên để áp dụng trách nhiệm vật chất đối với người lao động là họ phải có hành vi vi phạm kỉ luật lao động. Tuy nhiên, không phải mọi hành vi vi phạm kỉ luật đều có thể bị áp dụng trách nhiệm vật chất. Người lao động chỉ phải chịu trách nhiệm vật chất nếu hành vi vi phạm kỉ luật đó gây ra thiệt hại về tài sản cho người sử dụng lao động.
3. Nguyên nhân dẫn đến trách nhiệm vật chất
Người lao động mắc những lỗi sau:
– Làm mất dụng cụ, thiết bị, làm mất các tài sản khác do doanh nghiệp giao; hoặc tiêu hao vật tư quá định mức cho phép.
– Làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc có hành vi khác gây thiệt hại cho tài sản của doanh nghiệp.
4. Căn cứ áp dụng bồi thường vật chất
– Có hành vi vi phạm kỷ luật lao động
Hành vi vi phạm kỷ luật lao động là hành vi không hoàn thành nghĩa vụ được giao hoặc thực hiện sai các nghĩa vụ đó và như vậy là vi phạm các quy định của pháp luật và nội quy lao động.Hành vi vi phạm kỷ luật lao động còn được hiểu ở góc độ là người lao động không có trách nhiệm đầy đủ trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ lao động của mình dẫn đến thiệt hại về tài sản của người sử dụng lao động.
– Có thiệt hại về tài sản cho người sử dụng lao động
Thiệt hại là sự giảm bớt số lượng hoặc giá trị của tài sản của người sử dụng lao động. Xác định căn cứ này là việc tìm ra tài sản bị thiệt hại là tài sản gì, tài sản đó bị hư hỏng hay bị mất, số lượng và giá trị của sự thiệt hại là bao nhiêu.
– Có lỗi
Trong trách nhiệm vật chất, lỗi là thái độ tâm lý của người có hành vi vi phạm kỷ luật lao động gây thiệt hại đến tài sản của người sử dụng lao động.Nếu có lỗi, người gây thiệt hại mới phải bồi thường; không có lỗi mặc dù có đầy đủ 3 căn cứ trên thì cũng vẫn không đủ điều kiện để áp dụng chế độ trách nhiệm vật chất. Trong trường hợp có nhiều người có lỗi cùng gây ra một thiệt hại thì phải căn cứ vào nghĩa vụ lao động cụ thể của từng người và các điều kiện cụ thể của họ để xác định mức độ lỗi của cá nhân mỗi người một cách chính xác.Lỗi có 2 loại, lỗi cố ý và vô ý. Nhưng trách nhiệm vật chất chỉ áp dụng với lỗi vô ý, không áp dụng với lỗi cố ý. Nếu người lao động có lỗi cố ý sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định.
– Có quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm và thiệt hại tài sản
Do hành vi vi phạm kỷ luật lao động của người lao động gây ra dẫn đến sự thiệt hại cho người sử dụng lao động.
Nếu giữa hành vi vi phạm kỷ luật lao động và thiệt hại tài sản xảy ra không có mối quan hệ nhân quả này thì người vi phạm không phải bồi thường.
5. Câu hỏi thường gặp
Vai trò của trách nhiệm vật chất trong quan hệ lao động?
Thứ nhất, đảm bảo và củng cố mối quan hệ hài hòa, ổn định của các bên trong quan hệ lao động.
Thứ hai, đảm bảo lợi ích hợp pháp, chính đáng của các bên tham gia quan hệ lao động
Xác định mức bồi thường và cách thức thực hiện bồi thường?
Đối với trường hợp làm mất tài sản, nguyên tắc chung là bồi thường một phần hoặc toàn bộ theo giá thị trường, pháp luật không quy định cách bồi thường cụ thể. Dù áp dụng mức bồi thường một phần hay toàn bộ theo thời giá thị trường thì người sử dụng lao động cũng phải quy định trước trong nội quy lao động của đơn vị.
Thời hiệu xử lý bồi thường thiệt hại?
Thời hiệu xử lý bồi thường thiệt hại tại khoản 2 Điều 130 của Bộ luật Lao động được quy định như sau, thời hiệu xử lý bồi thường thiệt hại là 06 tháng kể từ ngày người lao động có hành vi làm hư hỏng, làm mất dụng cụ, thiết bị hoặc làm mất tài sản của người sử dụng lao động hoặc tài sản khác do người sử dụng lao động giao hoặc có hành vi khác gây thiệt hại tài sản của người sử dụng lao động hoặc tiêu hao vật tư quá định mức cho phép.
Không xử lý bồi thường thiệt hại đối với người lao động đang trong thời gian quy định tại khoản 4 Điều 122 của Bộ luật Lao động.
Giải quyết tranh chấp?
Người bị xử lý kỷ luật lao động, tạm đình chỉ công việc hoặc phải bồi thường theo trách nhiệm vật chất nếu không thấy thỏa đáng, có quyền khiếu nại với người sử dụng lao động, với cơ quan có thẩm quyền hoặc yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động theo trình tự luật định.
6. Công ty luật ACC
Trên đây là toàn bộ nội dung giới thiệu về về trách nhiệm vật chất là gì cũng như các vấn đề pháp lý có liên quan trong trong phạm vi này. Trong quá trình tìm hiểu nếu như quý khách hàng còn thắc mắc hay quan tâm và có nhu cầu tư vấn và hỗ trợ về về trách nhiệm vật chất là gì thì vui lòng liên hệ với chúng tôi qua các thông tin sau:
- Hotline: 19003330
- Zalo: 084 696 7979
- Gmail: [email protected]
- Website: accgroup.vn
Nội dung bài viết:
Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!