Thuật ngữ là gì? (Cập nhật 2024)

Trong các văn bản, tài liệu chúng ta sẽ bắt gặp rất nhiều khái niệm đặc biệt mà chỉ được sử dụng trong các chuyên ngành khoa học, công nghệ... Những khái niệm đó thường được gọi là thuật nữa. Vậy để tìm hiểu xem thuật ngữ là gì, đặc điểm và cách sử dụng, hãy theo dõi bài viết dưới đây của ACC.

1. Thuật ngữ là gì?

Thuật ngữ là những từ ngữ biểu thị khái niệm khoa học, công nghệ, thường được dùng trong các văn bản khoa học, công nghệ.

2. Đặc điểm của thuật ngữ gồm

- Mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm và ngược lại, một khái niệm chỉ được biểu thị bằng một thuật ngữ.

- Thuật ngữ không có tính hình tượng. Nội dung biểu thị là đặc trưng giải thích của thuật ngữ đó. Thuật ngữ cung cấp tri thức nhất định cho chúng ta.

- Thuật ngữ không có tính biểu cảm. Tức thuật ngữ nhằm đưa ra giải thích chứ không mang tính bộc lộ cảm xúc qua thuật ngữ.

- Các thuật ngữ không bị thay đổi ở các ngôn ngữ khác nhau, có nghĩa là thuật ngữ mang tính quốc tế và biểu thị chung cho toàn cầu.

3. Cách sử dụng thuật ngữ

Thuật ngữ thường được sử dụng trong lĩnh vực khoa học công nghệ. Nếu sử dụng trong văn bản bên ngoài lĩnh vực, khi dùng một thuật ngữ có thể gây nhầm lẫn  (vì có nghĩa khác ở lĩnh vực khác) thì phải chú thích, ít nhất cũng cần lưu ý bằng cách in nghiêng hoặc đặt vào ngoặc kép.

Thuật ngữ không được sử dụng để biểu hiện những sắc thái xúc cảm gây mâu thuẫn về giới tính, sắc tộc, tôn giáo, chính trị, giai cấp, địa vị, tuổi tác.

Bên cạnh đó khác với từ ngữ văn chương, việc công nhận thuật ngữ cần có cơ quan có thẩm quyền phê duyệt và ban hành.

4. Một số câu hỏi có liên quan

Cách đặt tên thuật ngữ?

Thông thường thuật ngữ có thể được đặt tên theo cách kế thừa, vay mượn hoặc sử dụng cách tạo mới.

- Kế thừa: sử dụng từ ngữ có sẵn trong từ điển nhưng được định nghĩa lại cho phù hợp lĩnh vực của thuật ngữ.

- Vay mượn: trong trường hợp thuật ngữ đã được dùng phổ biến hoặc không gây hiểu nhầm thì được để nguyên không thay đổi. Tuy nhiên trong trường hợp vay mượn từ nước ngoài thì thuật ngữ được phiên âm và dùng phổ biến hoặc từ mới nhưng khó phát âm đúng.

- Tạo mới: dùng từ có âm mới hoặc chữ mới hoặc hoàn toàn mới cả âm và chữ. Dùng cụm từ có một bộ phận mới hoặc hoàn toàn mới.

Xây dựng thuật ngữ như thế nào?

Các thuật ngữ đều có những quy tắc riêng đảm bảo sự chính xác, duy nhất trong các ngành nghề khoa học, công nghệ. Nên xây dựng thuật ngữ cần đảm bảo:

- Tính chính xác: một thuật ngữ sẽ chỉ biểu thị cho một khái niệm duy nhất, vì vậy sẽ không có sự đồng âm, nhiều nghĩa. Do đó tránh việc sử dụng các thuật ngữ đã có để biểu thị cho một khái niệm mới.

- Tính quốc tế: các thuật ngữ có thể sử dụng ở bất kì đâu trên thế giới, đơn giản vì thuật ngữ có tính quốc tế.

- Tính hệ thống:

+ Nội dung: một thuật ngữ tương ứng với một khái niệm, chúng còn có quan hệ với thuật ngữ khác.

+ Hình thức: Phải có kết cấu hoàn chỉnh (ví dụ từ loại một nghĩa, dấu câu chuẩn)

Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết giới thiệu về thuật ngữ là gì. Nội dung bài viết có giới thiệu về thuật ngữ là gì, đặc điểm của thuật ngữ, cách sử dụng thuật ngữ và các vấn đề có liên quan khác. Nếu trong quá trình tìm hiểu, quý bạn đọc còn có vấn đề thắc mắc cần được giải đáp hay có quan tâm đến các dịch vụ tư vấn do ACC cung cấp, vui lòng truy cập địa chỉ trang web sau đây: https://accgroup.vn/ để được tư vấn giải đáp thắc mắc một cách chi tiết nhất.