Hợp đồng nhượng quyền thương mại là gì? Khi phát sinh tranh chấp trong quá trình thực hiện hợp đồng nhượng quyền thương mại thì phải giải quyết như thế nào? Tất cả những thắc mắc trên sẽ được ACC trả lời thông qua Thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng nhượng quyền thương mại.
1. Nhượng quyền thương mại là gì?
Điều 284 Luật Thương mại 2005 quy định
“Nhượng quyền thương mại là hoạt động thương mại, theo đó bên nhượng quyền cho phép và yêu cầu bên nhận quyền tự mình tiến hành việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ theo các điều kiện sau đây:
– Việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ được tiến hành theo cách thức tổ chức kinh doanh do bên nhượng quyền quy định và được gắn với nhãn hiệu hàng hoá, tên thương mại, bí quyết kinh doanh, khẩu hiệu kinh doanh, biểu tượng kinh doanh, quảng cáo của bên nhượng quyền;
– Bên nhượng quyền có quyền kiểm soát và trợ giúp cho bên nhận quyền trong việc điều hành công việc kinh doanh. “Bên nhượng quyền” là thương nhân cấp quyền thương mại, bao gồm cả Bên nhượng quyền thứ cấp trong mối quan hệ với Bên nhận quyền thứ cấp.
– “Bên nhận quyền” là thương nhân được nhận quyền thương mại, bao gồm cả Bên nhận quyền thứ cấp trong mối quan hệ với Bên nhượng quyền thứ cấp.”
Như vậy, có thể hiểu nhượng quyền thương mại là là một hình thức cải tiến của cấp phép, theo đó doanh nghiệp chủ (người nhượng quyền) cho phép một doanh nghiệp khác (người nhận quyền) sử dụng toàn bộ một hệ thống kinh doanh để đổi lại các khoản phí bù khác. Cũng giống như cấp phép, một hợp đồng rõ ràng sẽ xác định các điều kiện của mối quan hệ này.
2. Hợp đồng nhượng quyền thương mại
Pháp luật dân sự định nghĩa khái niệm hợp đồng như sau: Hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.
Hợp đồng nhượng quyền thương mại là hợp đồng ghi nhận sự thỏa thuận giữa bên nhượng quyền và bên nhận quyền hoặc bên thứ ba (nếu có). Hợp đồng nhượng quyền thương mại phải được lập thành văn bản hoặc bằng hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương.
Việc xác lập và ký kết hợp đồng nhượng quyền thương mại sẽ giúp các bên trong hợp đồng bảo vệ lợi ích của mình trong hoạt động nhường quyền và là căn cứ để giải quyết tranh chấp hợp đồng nhượng quyền thương mại.
3. Những điều khoản cơ bản trong hợp đồng nhượng quyền thương mại
Hợp đồng nhượng quyền là một văn bản điều chỉnh mối quan hệ giữa bên nhượng quyền và bên nhận quyền. Không có một kiểu mẫu chuẩn cho loại hợp đồng này bởi vì những điều khoản, điều kiện và điều hành thay đổi từ quyền kinh doanh này tới quyền kinh doanh khác, từ ngành kinh doanh này đến ngành kinh doanh khác.
Thông thường hợp đồng nhượng quyền có những điều khoản chính sau:
3.1. Sự huấn luyện và hỗ trợ phát triển từ bên nhượng quyền
Mỗi nhà nhượng quyền có một chương trình huấn luyện riêng cho các cửa hàng nhận quyền và nhân viên của bên nhận quyền, việc huấn luyện có thể diễn ra tại nơi làm việc của họ hoặc trụ sở chính của công ty hay liên kết hỗ trợ từ một bên thứ 3. Hầu hết các bên nhượng quyền thường đề nghị hỗ trợ về quản trị và kỹ thuật.
3.2. Khu vực được nhượng lại
Hợp đồng nhượng quyền sẽ chỉ định rõ khu vực mà bên nhận quyền sẽ tiến hành hoạt động hoặc có hay không có sự độc quyền khu vực.
3.3.Thời hạn của hợp đồng nhượng quyền
Điều khoản này quy định thời gian mà bên nhận quyền được quyền sử dụng các quyền thương mại.
3.4. Phí sử dụng các quyền thương mại và tổng đầu tư được định trước
Những nhà nhận quyền phải trả một khoản phí ban đầu cho việc sử dụng các quyền thương mại được nhượng lại và việc điều hành hệ thống, đồng thời dự tính mức đầu tư bên nhượng quyền phải đầu tư cho mỗi địa điểm thực hiện việc kinh doanh.
3.5. Thương hiệu, các sáng chế, cách thức sử dụng
Điều này quy định cách thức mà bên nhượng quyền sẽ sử dụng thương hiệu và các sáng chế được bên nhượng quyền nhượn lại quyền sử dụng.
3.6. Quyền lợi và các khoản phí khác bên nhận quyền phải trả
Hầu hết bên nhượng quyền yêu cầu bên nhận quyền phải trả phí để có quyền sử dụng thương hiệu và các quyền khác thông thường từ 4 – 8% tổng doanh thu mỗi tháng.
3.7. Quảng cáo
Nhà nhượng quyền sẽ thực hiện việc quảng cáo cho cả hệ thống và yêu cầu bên nhận quyền đóng góp một vào chi phí quảng cáo chung
3.8. Phương thức vận hành
Quy định rõ phương thức mà bên nhận quyền sử dụng để vận hành việc kinh doanh của mình
3.9. Tiếp tục, chấm dứt, hủy bỏ
Những điều khoản này quy định điều kiện để các quyền thương mại được chuyển quyền sử dụng trong hợp đồng được tiếp tục thực hiện hay chấm dứt hoặc hủy bỏ. Một số nhà nhượng quyền quy định trọng tài giải quyết các vấn đề này, các nhà nhận quyền phải sử dụng các quyền thương mại được chuyển nhượng theo cách thức mà bên nhượng quyền cho phép nếu không một trọng tài sẽ xem xét việc này thay vì đưa nhau ra tòa.
3.10. Quyền nhượng lại
Bên nhượng quyền cho phép bên nhận quyền nhượng lại các quyền được cấp phép.Tuy nhiên, việc nhượng lại các quyền được phép sử dụng cho các nhà nhận quyền thứ cấp của bên nhận quyền sơ cấp như thế nào phải đảm bảo những yêu cầu của nhà nhượng quyền ban đầu, bên nhượng quyền ban đầu thực hiện điều này nhằm đảm bảo tính nhất quán cho cả hệ thống.
4. Thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng nhượng quyền thương mại
Tranh chấp hợp đồng nhượng quyền thương mại là vấn đề khá phổ biến hiện nay, dẫn đến rất nhiều khó khăn cho các bên trong hợp đồng nhượng quyền.
Để các bên trong hợp đồng có thể tự giải quyết một cách tốt nhất các tranh chấp là rất khó khăn, bởi nhượng quyền thương mại là hoạt động kinh doanh phức tạp. Hiểu được khó khăn đó, ACC sẽ giới thiệu chi tiết Thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng nhượng quyền thương mại cùng dịch vụ của ACC để hỗ trợ khách hàng.
Khi phát sinh tranh chấp hợp đồng nhượng quyền thương mại, các bên trong hợp đồng có thể lựa chọn các phương thức giải quyết tranh chấp sau:
(i) Thương lượng, hòa giải
(ii) Giải quyết tại Trung tâm Trọng tài
(iii) Giải quyết tại Tòa án.
4.1. Phương thức thương lượng, hòa giải
Đây là cách thức đầu tiên xuất hiện khi có bất kỳ vấn đề xung đột nào xảy ra, trong tất cả lĩnh vực và đương nhiên giải quyết tranh chấp hợp đồng cũng nên ưu tiên sử dụng đến phương thức này.
Việc thương lượng, hòa giải diễn ra giữa các bên tranh chấp, cùng nhau bàn bạc, thỏa thuận để đi đến cách hiểu thống nhất nội dung hợp đồng và đưa ra được phương án có lợi nhất, giảm thiểu nhiều thiệt hại nhất cho cả hai bên. Tức là để hai bên đều có lợi và đều tự nguyện thực hiện phương án đã thỏa thuận hòa giải. Nếu hai bên không thể đi đến kết luận khi hòa giải thì mới phải lựa chọn những phương thức hòa giải khác.
Ngoài tự thương lượng, hòa giải, các bên còn có thể hòa giải qua các phương thức:
- Hòa giải qua trung gian: là việc các bên tranh chấp tiến hành hòa giải với nhau dưới sự hỗ trợ, giúp đỡ của bên thứ ba.
- Hòa giải ngoài thủ tục tố tụng: là việc hòa giải được các bên tiến hành trước khi đưa đơn khởi kiện ra Tòa án hoặc trọng tài.
- Hòa giải trong thủ tục tố tụng: là việc hòa giải được tiến hành tại Tòa án, trọng tài khi cơ quan này tiến hành giải quyết tranh chấp theo đơn khởi kiện của một bên.
4.2. Phương thức giải quyết bởi Trọng tài thương mại
Phương thức giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại chỉ áp dụng đối với những hợp đồng có liên quan đến thương mại – trong đó có tranh chấp hợp đồng nhượng quyền thương mại.
Các bên có tranh chấp hợp đồng có thể thỏa thuận và ghi nhận bằng văn bản về việc khi phát sinh tranh chấp thì lựa chọn giải quyết bởi Trọng tài thương mại. Đây là cách thức giải quyết tranh chấp qua Trọng tài viên – bên thứ ba độc lập nhằm chấm dứt mâu thuẫn đưa ra phán quyết yêu cầu các bên phải thi hành theo.
Phán quyết trọng tài có tính chung thẩm: các bên không thể kháng cáo trước Tòa án hoặc các tổ chức nào khác.
4.3. Phương thức giải quyết tranh chấp qua Tòa án
Khi tranh chấp hợp đồng phát sinh, nếu các bên không tự thương lượng, hòa giải với nhau thì có thể được giải quyết tại Tòa án.
Các quyết định của Tòa án sẽ có tính cưỡng chế thi hành đối với các bên trong hợp đồng nhượng quyền thương mại.
Trên đây là toàn bộ ý kiến tư vấn của ACC về Thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng nhượng quyền thương mại.
Nội dung bài viết:
Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!