Thiết kế xây dựng là gì? Thiết kế xây dựng gồm những gì?

Khi bước chân vào thế giới của xây dựng, không thể phớt lờ qua một khái niệm cốt lõi: Thiết kế xây dựng. Đây không chỉ là một phần quan trọng mà là trái tim của mọi dự án xây dựng. Nhưng điều gì thực sự đang ẩn sau cụm từ "Thiết kế xây dựng gồm những gì?" Để hiểu rõ hơn về quy trình này, chúng ta cần đi sâu vào các khía cạnh của quy trình thiết kế, từ những bước ban đầu đến những yêu cầu chi tiết và quy định cần phải tuân thủ. Hãy cùng ACC khám phá xem thiết kế xây dựng thực sự bao gồm những gì và tại sao nó lại đóng vai trò quan trọng như vậy đối với mỗi dự án xây dựng.

Thiết kế xây dựng là gì? Thiết kế xây dựng gồm những gì?

1. Thiết kế xây dựng là gì?

Thiết kế xây dựng là quá trình sáng tạo và triển khai các kế hoạch cụ thể nhằm xây dựng các công trình như nhà ở, cơ sở hạ tầng, công nghiệp hoặc các công trình công cộng khác. Bằng cách áp dụng kiến thức về kỹ thuật, vật liệu và thiết kế, các chuyên gia thiết kế xây dựng đưa ra các giải pháp để biến các ý tưởng và ước muốn thành hiện thực.

Quy trình thiết kế xây dựng thường bắt đầu với việc lập bản vẽ hoặc quy ước chi tiết, tùy thuộc vào quy mô và phức tạp của dự án. Những bản vẽ này có thể bao gồm các thông số kỹ thuật, kích thước, vật liệu cần sử dụng và các chi tiết cụ thể khác để hướng dẫn việc xây dựng.

Ngoài ra, trong quá trình lập kế hoạch đầu tư xây dựng, thiết kế sơ bộ là một phần quan trọng. Nó thường được tích hợp trong báo cáo nghiên cứu tiền khả thi đầu tư xây dựng và là cơ sở cho việc xác định chiến lược đầu tư. Thiết kế sơ bộ giúp định rõ những ý tưởng ban đầu về cấu trúc và thiết kế của công trình, đồng thời lựa chọn sơ bộ về công nghệ, thiết bị cần sử dụng. Điều này giúp tạo ra một khung phương pháp và kế hoạch cụ thể cho việc triển khai dự án xây dựng.

2. Thiết kế xây dựng gồm những gì?

Thiết kế xây dựng bao gồm nhiều phần, được quy định tại Điều 78 Luật Xây dựng 2014 được sửa đổi bởi Khoản 23 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020. Cụ thể, có các phần chính sau:

• Thiết kế sơ bộ: Là phần của báo cáo nghiên cứu tiền khả thi đầu tư xây dựng, thiết kế sơ bộ thể hiện những ý tưởng ban đầu về cấu trúc và thiết kế của công trình.
• Thiết kế cơ sở: Được lập trong báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc trong báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng. Phần này thể hiện các thông số kỹ thuật chủ yếu, là căn cứ để triển khai các bước thiết kế tiếp theo.
• Thiết kế triển khai: Bao gồm thiết kế kỹ thuật tổng thể (FEED), thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công và các thiết kế khác theo quy trình thông lệ quốc tế.

Trong đó, thiết kế kỹ thuật tổng thể (FEED) là bước quan trọng để đưa ra các giải pháp và thông số kỹ thuật cụ thể sau khi dự án được phê duyệt. Thiết kế kỹ thuật cung cấp các giải pháp chi tiết và vật liệu sử dụng. Thiết kế bản vẽ thi công là bước cuối cùng, thể hiện đầy đủ các thông số kỹ thuật và chi tiết cấu tạo để triển khai thi công xây dựng.

Quy trình thiết kế xây dựng có thể diễn ra theo nhiều bước khác nhau, từ thiết kế một bước đến thiết kế nhiều bước theo quy trình thông lệ quốc tế. Quyết định về số bước thiết kế được đưa ra bởi người quyết định đầu tư xây dựng dựa trên đặc điểm cụ thể của dự án.

Hồ sơ thiết kế xây dựng sau thiết kế cơ sở bao gồm các phần như thuyết minh thiết kế, bản vẽ thiết kế, tài liệu khảo sát xây dựng, dự toán xây dựng và chỉ dẫn kỹ thuật (nếu có), theo yêu cầu của chủ đầu tư và các quy định liên quan. Thiết kế bản vẽ thi công được lập bởi tổ chức tư vấn thiết kế hoặc nhà thầu thi công xây dựng, thể hiện các thông số kỹ thuật và chi tiết cấu tạo phù hợp để triển khai thi công công trình.

3. Yêu cầu đối với thiết kế xây dựng

Yêu cầu đối với thiết kế xây dựng được quy định rõ trong Điều 79 Luật Xây dựng 2014. Điều này nhằm đảm bảo rằng các công trình xây dựng được thiết kế đáp ứng các tiêu chuẩn về chất lượng, an toàn và mỹ quan. Cụ thể, các yêu cầu này bao gồm:

• Tuân thủ nhiệm vụ thiết kế: Thiết kế phải phản ánh đầy đủ nhiệm vụ và mục đích của dự án, phù hợp với quy hoạch xây dựng, điều kiện tự nhiên và văn hóa - xã hội của khu vực xây dựng.
• Tuân thủ tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật: Thiết kế phải tuân thủ các tiêu chuẩn áp dụng, quy chuẩn kỹ thuật và các quy định pháp luật liên quan. Điều này bao gồm cả việc sử dụng vật liệu xây dựng, công nghệ áp dụng và các biện pháp bảo vệ môi trường.
• An toàn và bảo vệ: Thiết kế phải đảm bảo an toàn chịu lực và an toàn trong sử dụng, đồng thời bảo vệ môi trường và ứng phó với các tác động bất lợi như biến đổi khí hậu, cháy nổ.
• Hợp lý về chi phí: Thiết kế phải có giải pháp phù hợp và chi phí xây dựng hợp lý, đồng thời đảm bảo đồng bộ trong từng công trình và với các công trình liên quan.
• Tiện nghi và phục vụ đa dạng người sử dụng: Thiết kế phải đáp ứng các yêu cầu về tiện nghi, vệ sinh và sức khỏe cho người sử dụng. Nó cũng phải tạo điều kiện thuận lợi cho người khuyết tật, người cao tuổi và trẻ em sử dụng công trình.
• Tối ưu hóa tài nguyên và bảo vệ môi trường: Thiết kế cần khai thác lợi thế và hạn chế tác động bất lợi của điều kiện tự nhiên. Ưu tiên sử dụng vật liệu tại chỗ và vật liệu thân thiện với môi trường.

4. Quy định chung về thiết kế xây dựng

Quy định chung về thiết kế xây dựng

Quy định chung về thiết kế xây dựng được quy định tại Điều 78 Luật Xây dựng 2014, nhằm đảm bảo quy trình thiết kế được thực hiện một cách có tổ chức và chất lượng. Điều này đòi hỏi các bước và yêu cầu cụ thể như sau:

• Phân chia quy trình thiết kế: Thiết kế xây dựng được chia thành các bước như thiết kế sơ bộ, thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công. Các bước này được thực hiện tuân thủ trình tự được quy định theo quy mô, tính chất và loại hình công trình.
• Quyền quyết định số bước thiết kế: Người quyết định đầu tư sẽ quyết định số bước thiết kế cần thực hiện dựa trên đặc điểm và yêu cầu cụ thể của dự án. Việc này đảm bảo tính linh hoạt và hiệu quả trong quản lý dự án xây dựng.
• Hồ sơ thiết kế: Sau mỗi bước thiết kế, phải có một hồ sơ đầy đủ và chính xác bao gồm thuyết minh thiết kế, bản vẽ thiết kế, tài liệu khảo sát xây dựng liên quan, dự toán xây dựng và chỉ dẫn kỹ thuật (nếu có). Điều này giúp đảm bảo rằng mọi thông tin và hướng dẫn cần thiết đều được ghi lại và sẵn sàng cho việc triển khai.
• Quy định chi tiết: Chính phủ sẽ ban hành các quy định chi tiết về các bước thiết kế, thẩm định và phê duyệt thiết kế xây dựng. Điều này giúp đảm bảo sự thống nhất và đồng nhất trong việc áp dụng quy trình thiết kế trên toàn quốc.

Trong tất cả các giai đoạn của quy trình xây dựng, từ khâu lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi đến việc thực hiện bản vẽ thi công, thiết kế xây dựng đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Với việc thực hiện theo trình tự từ một đến nhiều bước, thiết kế xây dựng bao gồm các khía cạnh như thiết kế sơ bộ, thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công. Mỗi bước thiết kế này đều đóng góp vào việc đảm bảo tính an toàn, chất lượng và hiệu quả của công trình xây dựng. Như vậy, câu hỏi "Thiết kế xây dựng gồm những gì?" đã được đầy đủ giải đáp, từ những bước cơ bản đến quy định chi tiết, tạo ra một cơ sở vững chắc cho việc xây dựng các công trình trong thực tế.