THẦU XÂY DỰNG LÀ GÌ?

Trong hoạt động đấu thầu, lĩnh vực xây dựng luôn là gói thầu được nhiều nhà thầu, nhà đầu tư quan tâm nhất. Vậy thầu xây dựng là gì? Có những loại nhà thầu xây dựng nào? Chủ thầu xây dựng là gì? Quyền và trách nhiệm của chủ thầu xây dựng được quy định như thế nào? Để giúp quý độc giả hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng tôi xin gửi đến quý độc giả thông tin dưới bài viết sau.

THẦU XÂY DỰNG LÀ GÌ?

1. Thầu xây dựng là gì?

Pháp luật hiện hành chưa có quy định về khái niệm thầu xây dựng là gì (hay chính là nhà thầu xây dựng là gì). Thuật ngữ “nhà thầu” và “xây dựng” xuất hiện trong Luật đấu thầu 2013, Luật xây dựng 2014 sửa đổi, bổ sung 2020.  Trên cơ sở các quy định hiện hành có liên quan đến “thầu xây dựng” (hay “nhà thầu xây dựng”) và ý nghĩa Tiếng Việt có thể hiểu thầu xây dựng (hay nhà thầu xây dựng) là tổ chức/ đơn vị có đầy đủ năng lực tài chính, kinh nghiệm để thực hiện những công việc thuộc quá trình xây dựng và lắp đặt công trình, hạng mục công trình thuộc gói thầu mà nhà thầu dự thầu.

2. Có những loại nhà thầu xây dựng nào?

Theo quy định hiện hành có liên quan đến nhà thầu xây dựng tại Luật đấu thầu 2013 và Luật xây dựng 2014 sửa đổi, bổ sung 2020, dựa theo từng tiêu chí nhất định mà có phân loại nhà thầu xây dựng tương ứng với tiêu chí phân loại đó, cụ thể:

Thứ nhất, phân loại theo vai trò, nhà thầu xây dựng gồm:

• Nhà thầu chính lànhà thầu chịu trách nhiệm tham dự thầu, đứng tên dự thầu và trực tiếp ký, thực hiện hợp đồng nếu được lựa chọn.
• Nhà thầu phụlà nhà thầu tham gia thực hiện gói thầu theo hợp đồng được ký với nhà thầu chính.

Thứ hai, phân loại theo quốc tịch, nhà thầu xây dựng gồm:

• Nhà thầu nước ngoàilà tổ chức được thành lập theo pháp luật nước ngoài hoặc cá nhân mang quốc tịch nước ngoài tham dự thầu tại Việt Nam.
• Nhà thầu trong nướclà tổ chức được thành lập theo pháp luật Việt Nam hoặc cá nhân mang quốc tịch Việt Nam tham dự thầu.

Thứ ba, phân loại theo tư cách, nhà thầu xây dựng gồm:

• Nhà thầu độc lập.
• Nhà thầu liên danh.

Thứ tư, phân loại theo chức năng, nhà thầu xây dựng gồm:

• Nhà thầu khảo sát xây dựng
• Nhà thầu thiết kế xây dựng công trình
• Nhà thầu tư vấn để lập, quản lý dự án
• Nhà thầu thi công xây dựng
• Nhà thầu giám sát thi công công trình

2. Chủ thầu xây dựng là gì?

Chủ thầu xây dựng thực chất là cách gọi khác thường dùng thay cho tổng thầu xây dựng. Luật xây dựng 2014 sửa đổi, bổ sung 2020 có quy định giải thích về tổng thầu xây dựng (hay chủ thầu xây dựng) tại Khoản 35 Điều 3, do đó có thể hiểu:

Tổng thầu xây dựng  (hay chủ thầu xây dựng) là nhà thầu ký kết hợp đồng trực tiếp với chủ đầu tư để nhận thầu một, một số loại công việc hoặc toàn bộ công việc của dự án đầu tư xây dựng.

3. Quyền và trách nhiệm của chủ thầu xây dựng quy định như thế nào?

Chủ thầu xây dựng có trách nhiệm rất lớn trong một dự án đầu tư xây dựng. Đặc biệt là với các phương tiện, biện pháp thi công xây dựng. Chủ thầu xây dựng có trách nhiệm cung cấp toàn bộ vật liệu, nhân công và mọi dịch vụ cần thiết cho thi công. Để đáp ứng được những việc này, chủ thầu xây dựng cần có những quyền và nghĩa vụ sau:

3.1. Quyền của chủ thầu xây dựng

Trên cơ sở Khoản 1 Điều 28 Nghị định 37/2015/NĐ-CP, có thể rút ra chủ thầu xây dựng khi thi công xây dựng có các quyền sau:

• Kiểm soát toàn bộ các phương tiện và biện pháp thi công trong phạm vi công trường của tổng thể dự án.
• Bổ sung hoặc thay thế các nhà thầu phụ (nếu cần) để đảm bảo chất lượng, giá cả và tiến độ thực hiện các công việc của hợp đồng sau khi được chủ đầu tư chấp thuận.
• Lựa chọn nhà thầu phụ thông qua đấu thầu hoặc chỉ định nhà thầu phụ thích hợp với hợp đồng chủ thầu thi công xây dựng đã ký kèm quy định pháp luật đầu tư xây dựng công trình.

3.2. Nghĩa vụ của chủ thầu xây dựng 

Trên cơ sở Khoản 2 Điều 28 Nghị định 37/2015/NĐ-CP, có thể rút ra nghĩa vụ của chủ thầu xây dựng khi thi công xây dựng như sau:

• Tổ chức điều hành công trường, điều phối các nhà thầu phụ về việc sử dụng hợp lý công trình phụ trợ, các công trình phục vụ thi công để tránh lãnh phí; sử dụng, bảo vệ mặt bằng và giữ gìn an ninh trật tự công trường. Các nhà thầu phụ phải tuân thủ sự chỉ đạo điều hành của chủ thầu thi công xây dựng về việc điều hành công trường.
• Lập kế hoạch và thỏa thuận với chủ đầu tư về tiến độ thực hiện các giai đoạn xây dựng và hạng mục công trình chủ yếu, kế hoạch thanh toán của hợp đồng.
• Tổ chức việc mua sắm, chế tạo, cung ứng vật tư, thiết bị theo yêu cầu và tiến độ thực hiện hợp đồng tổng thầu; thỏa thuận và thống nhất với chủ đầu tư về nội dung hồ sơ mời thầu mua sắm các thiết bị công nghệ chủ yếu, chi phí mua sắm thiết bị của hợp đồng trên cơ sở kết quả đấu thầu về thiết bị (nếu có thỏa thuận trong hợp đồng).
• Tổ chức hệ thống quản lý chất lượng và đảm bảo chất lượng các công việc thực hiện theo quy định về quản lý chất lượng công trình xây dựng và theo các thỏa thuận hợp đồng.
• Tổ chức, điều phối và quản lý các hoạt động trên công trường; thực hiện biện pháp đảm bảo vệ sinh môi trường, phòng chống cháy nổ, an toàn lao động và an ninh trên công trường.
• Chủ động phối hợp với chủ đầu tư trong việc tổ chức đào tạo cán bộ quản lý và công nhân vận hành sử dụng công trình; thực hiện việc chuyển giao công nghệ, bàn giao các bản vẽ, tài liệu kỹ thuật có liên quan đến vận hành, sử dụng và bảo trì công trình cho chủ đầu tư.
• Thực hiện các công việc thử nghiệm, hiệu chỉnh, vận hành chạy thử đồng bộ công trình và bàn giao công trình hoàn thành cho chủ đầu tư theo thỏa thuận hợp đồng và theo quy định của Nhà nước.
• Thực hiện bảo hành công trình theo quy định của Nhà nước.
• Chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước chủ đầu tư về chất lượng, tiến độ thực hiện công việc theo hợp đồng đã ký kết, kể cả phần việc do nhà thầu phụ thực hiện và phải bồi thường vật chất cho những thiệt hại do lỗi của mình gây ra.

Trên đây là toàn bộ tư vấn của chúng tôi về thầu xây dựng là gì? theo quy định mới nhất hiện hành để bạn đọc tham khảo. Nếu có bất kỳ thắc mắc gì về vấn đề nêu trên hoặc có nhu cầu sử dụng dịch vụ pháp lý của chúng tôi hãy liên hệ để được hỗ trợ tốt nhất.