Trong bối cảnh kinh doanh ngày càng phát triển, việc thành lập công ty con trở thành một trong những chiến lược phổ biến của nhiều doanh nghiệp. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc này cũng tiềm ẩn nguy cơ bị lạm dụng để trốn thuế. Bài viết này ACC sẽ làm rõ những vấn đề pháp lý liên quan đến việc thành lập công ty con với mục đích không đúng đắn.

Thành lập công ty con để trốn thuế
1. Nguy cơ lạm dụng công ty con để trốn thuế
Việc thành lập công ty con mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng mở ra nguy cơ lạm dụng để trốn thuế. Một số doanh nghiệp có thể lợi dụng sự phân tách giữa các công ty con và công ty mẹ để giảm bớt nghĩa vụ thuế thông qua các giao dịch nội bộ không minh bạch.
Họ có thể khai báo doanh thu thấp hơn thực tế hoặc thực hiện các giao dịch giả mạo để chuyển lợi nhuận từ một công ty sang công ty khác với mục đích giảm thuế. Ngoài ra, việc sử dụng công ty con ở các quốc gia có mức thuế thấp cũng có thể tạo điều kiện cho các hành vi trốn thuế.
Những hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, bao gồm các khoản phạt tài chính và mất uy tín trên thị trường. Do đó, việc kiểm soát và giám sát chặt chẽ các hoạt động của công ty con là vô cùng cần thiết để ngăn chặn lạm dụng và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp.
2. Doanh nghiệp trốn thuế có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
Tại Khoản 5 Điều 200 Bộ luật hình sự 2015 được sửa đổi bởi Điểm b Khoản 47 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định về tội trốn thuế như sau:
5. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:
a) Thực hiện một trong các hành vi quy định tại khoản 1 Điều này trốn thuế với số tiền từ 200.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc từ 100.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn thuế hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195 và 196 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng;
b) Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, d và đ khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng;
c) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này, thì bị phạt tiền từ 3.000.000.000 đồng đến 10.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06 tháng đến 03 năm;
d) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật này, thì bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn;
đ) Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.
Do đó, doanh nghiệp có hành vi trốn thuế có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Mức phạt đối với doanh nghiệp có hành vi trốn thuế là bị phạt tiền từ từ 300.000.000 đồng đến 10.000.000.000 đồng. Đồng thời, tùy thuộc vào mức độ của hành vi phạm tội, doanh nghiệp có thể bị đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06 tháng đến 03 năm hoặc bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn.
Ngoài ra, doanh nghiệp còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm theo quy định của pháp luật.
3. Các dấu hiệu nhận biết việc trốn thuế qua công ty con
Việc trốn thuế qua công ty con có thể được nhận biết qua một số dấu hiệu sau:
- Chênh lệch doanh thu bất thường: Công ty con báo cáo doanh thu thấp hơn nhiều so với công ty mẹ hoặc so với các đối thủ trong ngành.
- Chi phí hoạt động không hợp lý: Chi phí của công ty con quá cao so với doanh thu hoặc không tương xứng với quy mô hoạt động, có thể là dấu hiệu của việc ghi nhận chi phí không chính xác để giảm thu nhập chịu thuế.
- Giao dịch nội bộ không minh bạch: Các giao dịch giữa công ty mẹ và công ty con không rõ ràng, với các mức giá chuyển nhượng không hợp lý, có thể tạo cơ hội cho việc điều chỉnh lợi nhuận.
- Sử dụng các hình thức phân phối lợi nhuận không minh bạch: Công ty con có thể sử dụng cổ tức, phí dịch vụ hoặc các hình thức khác để chuyển lợi nhuận về công ty mẹ mà không bị đánh thuế.
- Sự thay đổi trong cơ cấu sở hữu: Thay đổi nhanh chóng về cổ đông hoặc cơ cấu sở hữu của công ty con có thể cho thấy ý định trốn thuế hoặc che giấu thông tin tài chính.
- Tăng trưởng không bình thường: Công ty con có mức tăng trưởng bất thường mà không có sự giải thích hợp lý về mặt kinh doanh.
- Thiếu minh bạch trong báo cáo tài chính: Công ty con có thể không cung cấp đầy đủ thông tin trong báo cáo tài chính, làm khó cho việc kiểm tra và xác minh.
Nếu phát hiện các dấu hiệu trên, cơ quan thuế có thể tiến hành kiểm tra để làm rõ tình hình và ngăn chặn hành vi trốn thuế.

Các dấu hiệu nhận biết việc trốn thuế qua công ty con
4. Tầm quan trọng của minh bạch tài chính trong doanh nghiệp
Minh bạch tài chính trong doanh nghiệp đóng vai trò rất quan trọng, bao gồm:
- Xây dựng niềm tin: Minh bạch tài chính giúp tăng cường niềm tin của các nhà đầu tư, khách hàng và đối tác. Khi doanh nghiệp công khai thông tin tài chính một cách rõ ràng, nó thể hiện cam kết về đạo đức và trách nhiệm.
- Cải thiện quản lý nội bộ: Sự minh bạch giúp quản lý và các bộ phận trong doanh nghiệp dễ dàng theo dõi hiệu quả hoạt động, nhận diện vấn đề và đưa ra quyết định kịp thời.
- Thu hút đầu tư: Doanh nghiệp có báo cáo tài chính minh bạch dễ dàng thu hút nhà đầu tư. Nhà đầu tư thường tìm kiếm thông tin rõ ràng để đánh giá rủi ro và lợi nhuận.
- Tuân thủ pháp luật: Minh bạch tài chính giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định và luật pháp, giảm thiểu rủi ro bị xử phạt và tăng cường uy tín.
- Tăng cường khả năng cạnh tranh: Doanh nghiệp minh bạch dễ dàng nhận được sự ủng hộ từ các bên liên quan, từ đó nâng cao vị thế cạnh tranh trên thị trường.
- Hỗ trợ quản lý rủi ro: Việc cung cấp thông tin tài chính đầy đủ giúp doanh nghiệp nhận diện và quản lý các rủi ro tài chính hiệu quả hơn.
- Cải thiện quan hệ với cổ đông: Minh bạch giúp cổ đông nắm rõ tình hình kinh doanh và cảm thấy được tham gia vào quyết định của doanh nghiệp, từ đó nâng cao sự hài lòng và cam kết của họ.
Tóm lại, minh bạch tài chính không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là yếu tố then chốt để xây dựng sự bền vững và thành công cho doanh nghiệp trong dài hạn.
5. Câu hỏi thường gặp
Nếu bị phát hiện, doanh nghiệp sẽ bị xử lý như thế nào?
Nếu bị phát hiện, doanh nghiệp có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trường hợp bị xử phạt vi phạm hành chính, doanh nghiệp có thể bị phạt tiền từ 10% đến 30% số tiền thuế trốn.
Trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự, doanh nghiệp có thể bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
Thành lập công ty con để trốn thuế có hợp pháp không?
Không, thành lập công ty con để trốn thuế là một hành vi vi phạm pháp luật. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, các hành vi trốn thuế đều bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Hình thức trốn thuế này có bị phát hiện dễ dàng không?
Tùy thuộc vào cách thức thực hiện của doanh nghiệp, hình thức trốn thuế này có thể bị phát hiện dễ dàng hoặc khó khăn. Tuy nhiên, cơ quan thuế có nhiều biện pháp để phát hiện hình thức trốn thuế này, chẳng hạn như:
- Thẩm tra hồ sơ, chứng từ của doanh nghiệp.
- Kiểm tra thực tế tại doanh nghiệp.
- Sử dụng các công cụ, phần mềm phân tích dữ liệu.
Tóm lại, việc thành lập công ty con nhằm trốn thuế không chỉ vi phạm pháp luật mà còn có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng cho doanh nghiệp. Để đảm bảo hoạt động kinh doanh hợp pháp và bền vững, hãy liên hệ với công ty Luật ACC để được tư vấn và hỗ trợ pháp lý cần thiết.
Nội dung bài viết:
Bình luận