Tấm séc là gì? Những nội dung trên tờ séc

George Bernard Shaw từng nói: 'Tiền không thể mua được hạnh phúc, nhưng nó có thể mua được thứ gần giống nhất là một tấm séc.' Trong thế giới của tài chính và thương mại, tấm séc đóng vai trò không thể phủ nhận trong việc xác định và đảm bảo sự tin cậy giữa các bên tham gia giao dịch. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về khái niệm tấm séc là gì? Và trên tờ Séc gồm có những nội dung gì? Hãy cùng ACC tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé!

Tấm séc là gì? Những nội dung trên tờ séc

1. Tấm séc là gì?

Điều 3 của Thông tư 22/2015/TT-NHNN đã định nghĩa tấm séc là một giấy tờ có giá, được người ký phát lập và lệnh cho ngân hàng hoặc tổ chức thanh toán chi trả một số tiền nhất định từ tài khoản thanh toán của mình để thanh toán cho người được ghi tên trên séc đó. Trong thực tế, séc là một phương tiện thanh toán phổ biến mà các doanh nghiệp và ngân hàng thường sử dụng, là một hình thức chuyển tiền đáng tin cậy trong và ngoài nước.

2. Đặc điểm của séc

• Séc là phương tiện thanh toán có giá trị phát sinh từ người trích tài khoản giao cho người được trả tiền qua một giấy tờ gọi là séc.
• Thông tin trên séc bao gồm ngày tháng ký phát, tên và địa chỉ của người trích tài khoản và người được trả tiền, cũng như chữ ký của người ký phát séc.
• Thời hạn của séc chỉ ra khoảng thời gian có giá trị thanh toán, thường được ghi trên mặt trước và tuân theo quy định của quốc gia hoặc vùng lãnh thổ cụ thể.
• Trong thời hạn hiệu lực, séc có thể chuyển nhượng cho người khác nếu không chỉ định một người thụ hưởng duy nhất.
• Séc được coi là mệnh lệnh vô điều kiện, khi người được ký phát séc nhận được, họ phải tuân theo mệnh lệnh đó trừ khi có sự gian lận hoặc tài khoản không đủ tiền.
• Mỗi tấm séc có hai mặt, mặt trước in các thông tin bắt buộc, mặt sau thường được sử dụng để ghi lại thông tin về chuyển nhượng.
• Cuống séc thường được người ký phát giữ lại, còn phần tách rời được đưa cho người thụ hưởng để thực hiện thanh toán.

3. Những nội dung trên tờ séc

Theo quy định của Điều 6 trong Thông tư số 22/2015/TT-NHNN, nội dung trên mặt trước của séc được quy định như sau theo Điều 58 của Luật Các công cụ chuyển nhượng 2005:

Những nội dung trên tờ séc

- Mặt trước của séc phải chứa các thông tin sau:

• Từ "Séc" phải được in phía trên séc.
• Số tiền được xác định.
• Tên của ngân hàng hoặc tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán là người ký phát séc.
• Tên hoặc tên tổ chức, tên hoặc họ của cá nhân của người thụ hưởng được người ký phát chỉ định hoặc yêu cầu thanh toán séc theo lệnh của người thụ hưởng hoặc yêu cầu thanh toán séc cho người cầm giữ.
• Địa điểm thanh toán.
• Ngày ký phát.
• Tên hoặc tên tổ chức, tên hoặc họ của cá nhân và chữ ký của người ký phát.

Trường hợp séc thiếu một trong các thông tin được quy định ở mục (1) thì séc sẽ không có giá trị, trừ khi địa điểm thanh toán không được ghi trên séc, trong trường hợp này, séc sẽ được thanh toán tại địa điểm kinh doanh của người ký phát.

Ngoài các thông tin được quy định ở mục (1), tổ chức cung ứng séc có thể thêm các thông tin khác mà không làm phát sinh thêm nghĩa vụ pháp lý của các bên, như số tài khoản mà người ký phát sử dụng để ký phát séc, địa chỉ của người ký phát, địa chỉ của người ký phát và các thông tin khác.

Trường hợp séc được thanh toán qua Trung tâm thanh toán bù trừ séc, thì trên séc cần phải có thêm các thông tin theo quy định của Trung tâm thanh toán bù trừ séc.

-Mặt sau của séc được sử dụng để ghi các thông tin về chuyển nhượng séc.

Số tiền ghi bằng số trên séc phải giống với số tiền ghi bằng chữ trên séc. Nếu số tiền ghi bằng số khác với số tiền ghi bằng chữ thì séc sẽ không có giá trị thanh toán.

4. Phân loại các loại séc hiện nay

Phân loại các loại séc hiện nay

Phân loại séc theo người thụ hưởng

• Séc vô danh: Không ghi rõ tên người thụ hưởng, người nắm giữ sẽ là người được chi thanh toán séc.
• Séc đích danh: Ghi rõ tên người thụ hưởng, người này là người duy nhất được thanh toán tiền séc.
• Séc lệnh: Có thể ghi rõ người thụ hưởng hoặc chuyển nhượng cho người khác.

Phân loại séc theo điều kiện thanh toán

• Séc gạch chéo: Chỉ định chuyển khoản cho người thụ hưởng, không chi tiền mặt.
• Séc trơn: Chủ sở hữu trắng có quyền nhận tiền mặt.
• Séc gạch chéo đặc biệt: Gạch chéo ở cả mặt trước và mặt sau tấm séc, có giá trị giao dịch tại ngân hàng ghi trên đó.

Phân loại séc theo khả năng thanh toán

• Séc bảo chi: Đảm bảo việc chi trả số tiền trên séc được thực hiện, đồng thời ngăn chặn việc phát hành séc quá số dư tài khoản của chủ tài khoản.
• Séc tiền mặt: Thanh toán gần như ngay lập tức.

5. Những quy định về việc lập, ký và phát hành séc

Quy định về việc lập và ký phát séc được miêu tả trong Điều 7 của Thông tư 22/2015/TT-NHNN như sau:

- Tờ séc cần được tạo trên mẫu séc trắng do người bị ký phát cung cấp. Nếu séc được tạo trên mẫu không phải từ người bị ký phát, người bị ký phát có thể từ chối thanh toán.

- Thông tin trên tờ séc phải được in hoặc viết rõ ràng bằng bút mực hoặc bút bi, không được viết bằng bút chì hoặc các loại mực dễ bay màu. Chữ viết trên séc phải là tiếng Việt, hoặc tiếng nước ngoài nếu được thỏa thuận.

Những quy định về việc lập, ký và phát hành séc

- Người thụ hưởng phải được chỉ định theo một trong ba cách sau đây:

• Không cho phép chuyển nhượng bằng cách ghi rõ tên và đi kèm với "không chuyển nhượng" hoặc "không trả theo lệnh".
• Cho phép chuyển nhượng bằng cách ghi rõ tên mà không có điều kiện.
• Cho người cầm giữ séc bằng cách ghi "trả cho người cầm giữ séc" hoặc không ghi tên người thụ hưởng.

- Số tiền phải được ghi bằng cả số và chữ, với quy tắc cụ thể về định dạng của mỗi loại.

- Địa điểm thanh toán cần được ghi rõ trên tờ séc, nếu không, tờ séc sẽ được thanh toán tại bất kỳ điểm kinh doanh nào của người bị ký phát.

- Ngày ký phát phải được ghi bằng số trên tờ séc.

- Chữ ký của người ký phát phải là chữ ký bằng tay, sử dụng bút mực hoặc bút bi, kèm theo thông tin cá nhân và dấu của tổ chức (nếu có), hoặc chữ ký điện tử.

- Để chỉ định việc thanh toán không bằng tiền mặt mà bằng chuyển khoản, cụm từ "trả vào tài khoản" cần được ghi rõ trên tờ séc.

- Để chỉ định số tiền chỉ được thanh toán cho một ngân hàng cụ thể hoặc một người thụ hưởng cụ thể, cần gạch trên séc hai gạch chéo song song và ghi rõ tên ngân hàng được chỉ định.

- Nếu séc có ghi tên hai ngân hàng giữa hai gạch chéo, thì chỉ có giá trị thanh toán khi một trong hai ngân hàng đó là ngân hàng thu hộ.

- Nếu người ký phát là ủy quyền, chủ tài khoản cần thực hiện các thủ tục liên quan và đăng ký chữ ký mẫu với người bị ký phát.

6. Quy định về thanh toán bằng séc

Quy định về thanh toán bằng séc có các điều sau:

• Khi muốn thanh toán cho người thụ hưởng bằng tiền chuyển khoản, người ký phát hoặc chuyển nhượng séc sẽ ghi hoặc đóng dấu trên mặt trước của tờ séc ngay tiêu đề "Séc" với cụm từ "trả vào tài khoản".

Quy định về thanh toán bằng séc

• Nếu số tiền trên séc chỉ định cho ngân hàng hoặc người thụ hưởng có tài khoản tại người ký phát, hai gạch chéo sẽ được vẽ từ góc trên bên trái xuống góc dưới bên phải trên mặt trước của tờ séc.
• Nếu số tiền trên séc chỉ định cho một ngân hàng cụ thể hoặc người thụ hưởng có tài khoản tại ngân hàng đó, hai gạch chéo sẽ được vẽ như trên và tên của ngân hàng cụ thể sẽ được ghi giữa hai gạch chéo đó.
• Nếu có hai tên ngân hàng giữa hai gạch chéo, tờ séc sẽ không có giá trị trừ khi một trong hai ngân hàng đó là ngân hàng thu hộ.
• Trong trường hợp chủ tài khoản uỷ quyền cho người khác ký phát séc, các thủ tục như thông báo, đăng ký chữ ký mẫu, và quy định hạn mức tiền phải được thực hiện trước.
• Khi séc không được thanh toán, người thụ hưởng có quyền truy đòi số tiền không thanh toán, chi phí truy đòi và tiền lãi chậm trả theo quy định của NHNN.
• Nếu séc được ghi trả bằng ngoại tệ và người thụ hưởng được phép nhận ngoại tệ, họ sẽ nhận số tiền tương ứng. Ngược lại, số tiền sẽ được quy đổi ra tiền Việt Nam dựa trên tỷ giá hối đoái áp dụng.

7. Những lợi ích và rủi ro khi thanh toán và sử dụng séc

Trước khi đi vào việc liệt kê các rủi ro của việc thanh toán và sử dụng séc, hãy xem xét một số ưu điểm của việc sử dụng loại thanh toán này:

• Miễn phí giao dịch: Không có chi phí nào phát sinh trong quá trình giao dịch.
• An toàn: Thậm chí nếu séc bị mất hoặc bị đánh cắp, người gian không thể sử dụng nó để rút tiền mà không có thông tin xác định về người thụ hưởng. Các biện pháp bảo mật như việc đăng ký chữ ký trước đối với người ký phát cũng giúp tăng cường an ninh cho quá trình thanh toán.
• Tiện lợi: Một số ngân hàng và tổ chức tín dụng cung cấp dịch vụ gửi séc thông qua ứng dụng di động, giúp người dùng tiện lợi hơn trong quá trình sử dụng.

Những lợi ích và rủi ro khi thanh toán và sử dụng séc

- Tuy nhiên, cũng cần lưu ý đến các nhược điểm sau:

• Chi phí mua séc ban đầu có thể không hợp lý vì séc thường được phát hành theo quyển/tập.
• Quá trình xử lý séc có thể mất thời gian, đặc biệt là đối với các khoản thanh toán nhỏ. Điều này làm cho việc sử dụng séc không luôn thuận tiện so với việc chuyển khoản hoặc thanh toán trực tiếp bằng tiền mặt.
• Rủi ro phát sinh do việc mất thời gian trong quá trình xử lý, có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt tài chính khi tới hạn thanh toán séc.

8. Các bước thanh toán bằng séc nhanh chóng

Trong trường hợp thanh toán séc trong cùng một hệ thống, các tổ chức tín dụng và Kho bạc Nhà nước sẽ chỉ đạo cụ thể và thực hiện thủ tục thanh toán cho các đơn vị trực thuộc và khách hàng.

Đối với việc thanh toán séc khác hệ thống nhưng trên cùng một địa bàn, tỉnh thành phố, sẽ áp dụng quy trình bù trừ thanh toán theo hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước.

Quy trình thanh toán bằng séc thường gồm các bước sau:

Bước 1: Người ký phát séc ký và phát hành cho người thụ hưởng, sau đó chuyển giao cho họ.

Bước 2: Trong trường hợp séc chuyển khoản, người thụ hưởng không cần phải đến ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng để nhận tiền. Trong khi đó, nếu séc là tiền mặt, người thụ hưởng sẽ mang chứng từ séc đến ngân hàng để nhận tiền.

Bước 3: Ngân hàng, dựa vào giấy tờ xác minh và loại séc, tiến hành thủ tục thanh toán và trích tiền từ tài khoản đã được ghi trên séc.

Bước 4: Sau khi thanh toán cho người thụ hưởng, ngân hàng sẽ quyết toán giá trị séc với người ký phát.

Các bước thanh toán bằng séc nhanh chóng

Bài viết trên, đã cung cấp toàn bộ thông tin về Tấm Séc là gì? Và công dụng của nó mà ACC thu thập được. Hy vọng những thông tin này giúp ích được cho bạn. Xin cảm ơn vì đã theo dõi.