Quyết định khởi tố bị can

Quyết định khởi tố bị can là gì? Mời quý khách hàng cùng theo dõi bài viết dưới đây của công ty Luật ACC để biết thông tin cụ thể về các thắc mắc trên.

1. Khởi tố bị can là gì?

Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 không định nghĩa cụ thể khởi tố bị can là gì. Tuy nhiên, theo quy định tại Điều 179, chúng ta có thể hiểu một cách khái quát:

Khởi tố bị can là việc cơ quan có thẩm quyền dựa trên các căn cứ, chứng cứ, ra quyết định (quyết định khởi tố) để bắt đầu đưa ra xem xét để xử lý theo quy định pháp luật đối với người hoặc pháp nhân đã thực hiện hiện vi mà Bộ luật hình sự quy định là tội phạm.

Nội dung của quyết định khởi tố bị can:

Theo quy định tại khoản 2 Điều 179 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015, quyết định khởi tố bị can gồm các nội dung sau:

- Thời gian, địa điểm ra quyết định.

- Họ tên, chức vụ người ra quyết định.

- Họ tên, ngày, tháng, năm sinh, quốc tịch, dân tộc, tôn giáo, giới tính, chỗ ở, nghề nghiệp của bị can.

- Bị can bị khởi tố về tội gì, theo điều, khoản nào của Bộ luật Hình sự (nếu bị can bị khởi tố về nhiều tội khác nhau thì trong quyết định khởi tố bị can phải được ghi rõ từng tội danh và điều, khoản của Bộ luật Hình sự được áp dụng).

- Thời gian, địa điểm phạm tội và những tình tiết khác của tội phạm.

Quyết định khởi tố bị can chính là cơ sở, căn cứ để cơ quan có thẩm quyền được tiến hành một số các hoạt động tiếp theo nhằm điều tra, làm rõ hơn vụ án đề phục vụ cho các giai đoạn tiếp theo.

2. Thủ tục ra quyết định khởi tố bị can

Quyết định khởi tố bị can được ban hành theo quy định tại Điều 179 Bộ luật Tố tụng Hình sự như sau:

2.1 Thẩm quyền ra quyết định khởi tố bị can:

Cơ quan Điều tra (hoặc Viện kiểm sát trực tiếp ra quyết định khởi tố bị can trong trường hợp phát hiện có người đã thực hiện hành vi mà Bộ luật hình sự quy định là tội phạm chưa bị khởi tố và Viện kiểm sát đã yêu cầu Cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố bị can nhưng Cơ quan điều tra không thực hiện)

2.2 Căn cứ ra quyết định:

Khi có đủ căn cứ xác định cá nhân hoặc pháp nhân đã thực hiện hành vi mà Bộ luật hình sự quy định là tội phạm.

2.3 Thủ tục gửi, giao quyết định khởi tố bị can:

- Nếu quyết định khởi tố bị can do Cơ quan điều tra ra quyết định thì trong thời hạn 24 giờ, kể từ khi ra quyết định, Cơ quan điều tra phải gửi quyết định khởi tố và tài liệu liên quan đến việc khởi tố bị can cho Viện kiểm sát cùng cấp để xét phê chuẩn.

Viện kiểm sát cùng cấp có trách nhiệm quyết định phê chuẩn hoặc quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố bị can hoặc yêu cầu bổ sung chứng cứ, tài liệu làm căn cứ để quyết định việc phê chuẩn và gửi ngay cho Cơ quan điều tra trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được quyết định khởi tố bị can của Cơ quan điều tra gửi.

- Nếu quyết định khởi tố bị can do Viện kiểm sát ra quyết định thì trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định khởi tố bị can, Viện kiểm sát phải gửi cho Cơ quan điều tra để tiến hành điều tra.

- Sau khi Cơ quan Điều tra nhận được quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố bị can hoặc quyết định khởi tố bị can của Viện kiểm sát, phải giao quyết định khởi tố bị can và quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố bị can đồng thời giải thích quyền và nghĩa vụ cho bị can.

Cơ quan Điều tra có trách nhiệm phải chụp ảnh, lập danh bản, chỉ bản của người bị khởi tố và đưa vào hồ sơ vụ án sau khi nhận được quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố bị can.

3. Mẫu biên bản giao nhận quyết định khởi tố bị can

Theo quy định tại Điều 179, việc giao, nhận các quyết định nêu trên được lập biên bản theo quy định tại Điều 133 của Bộ luật Tố tụng Hình sự. 

Theo đó, tại phục lục ban hành kèm theo thông tư số 61/2017/TT-BCA quy định về biểu mẫu, giấy tờ, sổ sách về điều tra hình sự do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành có quy định về các biểu mẫu giao, nhận tài liệu, hồ sơ, chứng cứ,...

Mẫu biên bản giao nhận quyết định khởi tố bị can, quý bạn đọc có thể tham khảo mẫu sau:

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

BIÊN BẢN GIAO, NHẬN

(1)QUYẾT ĐỊNH KHỞI TỐ BỊ CAN …………………………..

Hồi ............giờ.......... ngày......... tháng ......... năm...................tại            

Tôi:             

Chức vụ:             

Căn cứ vào Điều 178 Bộ luật Tố tụng Hình sự, tiến hành lập biên bản giao, nhận(1)......

....................số:...................... ngày........tháng........năm  của ………………………………….

Cho (2):             

Họ tên: .........................................................................................................................................

Giới tính:                          

Tên gọi khác:             

Sinh ngày.............tháng .......... năm ....................... tại:             

Quốc tịch:.....................................; Dân tộc:.................................................; Tôn giáo:             

Nơi cư trú:             

(2)............................................... đã được giải thích quyền và nghĩa vụ của mình theo quy định tại Điều(3).............. Bộ luật Tố tụng Hình sự

Ý kiến của(2): …………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………

Việc giao, nhận kết thúc hồi..................giờ................... ngày............ tháng .......... năm …….

Biên bản này đã đọc cho những người có tên trên cùng nghe, công nhận đúng và cùng ký tên xác nhận dưới đây.

Biên bản này lập thành hai bản đưa vào hồ sơ vụ án.

NGƯỜI NHẬN                                                      NGƯỜI GIAO

(1): Tên quyết định

(2): Người nhận quyết định

4. Thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can

Theo quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 180 Bộ luật Tố tụng Hình sự, quyết định khởi tố bị can bị thay đổi, bổ sung trong các trường hợp sau:

Các trường hợp thay đổi quyết định khởi tố bị can:

- Khi tiến hành điều tra nếu có căn cứ xác định hành vi của bị can không phạm vào tội đã bị khởi tố.

- Quyết định khởi tố ghi không đúng họ, tên, tuổi, nhân thân của bị can.

Trường hợp bổ sung quyết định khởi tố bị can: nếu có căn cứ xác định bị can còn thực hiện hành vi khác mà Bộ luật hình sự quy định là tội phạm

Thẩm quyền thay đổi, bổ sung quyết định khởi tố bị can: Cơ quan Điều tra hoặc Viện kiểm sát.

Gửi quyết định thay đổi, bổ sung quyết định khởi tố bị can:

- Nếu quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can do Cơ quan điều tra ra quyết định thì trong thời hạn 24 giờ, kể từ khi ra quyết định, Cơ quan điều tra phải gửi quyết định khởi tố và tài liệu liên quan đến việc bổ sung, thay đổi đó cho Viện kiểm sát cùng cấp để xét phê chuẩn.

Viện kiểm sát cùng cấp có trách nhiệm quyết định phê chuẩn hoặc quyết định hủy bỏ quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can hoặc yêu cầu bổ sung chứng cứ, tài liệu làm căn cứ để quyết định việc phê chuẩn và gửi ngay cho Cơ quan điều tra trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can của Cơ quan điều tra gửi.

Trong trường hợp Viện kiểm sát yêu cầu bổ sung chứng cứ, tài liệu thì trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được chứng cứ, tài liệu bổ sung, Viện kiểm sát ra quyết định phê chuẩn hoặc hủy bỏ quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can.

- Nếu quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can do Viện kiểm sát ra quyết định thì trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định khởi tố bị can, Viện kiểm sát phải gửi cho Cơ quan điều tra để tiến hành điều tra.

Sau khi nhận được quyết định phê chuẩn hoặc quyết định hủy bỏ quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can, quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can của Viện kiểm sát, Cơ quan điều tra phải giao ngay quyết định này cho người đã bị khởi tố.

Việc giao, nhận các quyết định nêu trên được lập biên bản theo quy định tại Điều 133 của Bộ luật Tố tụng Hình sự.

Trên đây là toàn bộ nội dung trả lời cho câu hỏi Quyết định khởi tố bị can mà chúng tôi cung cấp đến cho quý khách hàng. Nếu có bất kỳ vấn đề vướng mắc cần giải đáp cụ thể, hãy liên hệ với Công ty luật ACC để được hỗ trợ:

Hotline: 1900.3330
Zalo: 0846967979
Gmail: [email protected]
Website: accgroup.vn