Một cụm từ mà ta thường xuyên được nhắc đến trên thực tế để chỉ một cá nhân có quốc tịch của một hay nhiều quốc gia cụ thể đó là công dân. Nhưng, không phải ai cũng hiểu rõ về quyền và nghĩa vụ của công dân theo pháp luật Việt Nam được quy định như thế nào. Mời quý bạn đọc cùng theo dõi bài viết dưới đây của ACC nhé.
1. Công dân là gì?
Công dân là cụm từ dùng để chỉ một người thuộc về một quốc gia nhất định mà người đó mang quốc tịch hoặc nói cách khác người có quốc tịch là công dân của một quốc gia. Khi một người có hai hay nhiều quốc tịch sẽ là công dân của hai hay nhiều quốc gia.
Hiến pháp năm 2013 nêu rõ công dân nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là người có quốc tịch Việt Nam và công dân Việt Nam ở nước ngoài được Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam bảo hộ.
→ Do đó, quốc tịch là căn cứ xác định công dân của một nước. Nó thể hiện mối quan hệ giữa Nhà nước và công dân nước đó. Một người muốn được hưởng các quyền công dân của một quốc gia thì người đó phải có quốc tịch của quốc gia đó. Ví dụ: một người mang quốc tịch Việt Nam được xác định đương nhiên là công dân Việt Nam, điều này dẫn đến việc họ sẽ được hưởng các quyền lợi và nghĩa vụ liên quan do nhà nước quy định trong các chính sách pháp luật.
2. Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân
Theo Hiến pháp nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, quyền công dân không tách rời nghĩa vụ công dân. Các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân được quy định trong Hiến pháp và các văn bản quy phạm pháp luật, điều chỉnh những quan hệ quan trọng giữa công dân và Nhà nước.
* Quyền cơ bản của công dân là các quyền mà pháp luật quốc gia ghi nhận một người là cá nhân có quốc tịch bao gồm quyền về dân sự, chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội. Trong các Điều 14 đến Điều 49 Hiến pháp 2013, công dân Việt Nam có các quyền cơ bản sau:
- Quyền dân sự và chính trị:
+ Điều 19: quyền sống được quy định: “Mọi người có quyền sống. Tính mạng con người được pháp luật bảo hộ. Không ai bị tước đoạt tính mạng trái luật”.
+ Điều 20: quyền tự do và an ninh cá nhân và quyền không bị tra tấn, bạo lực, nhục hình theo quy định tại: “Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm; không bị tra tấn, bạo lực, truy bức, nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm”.
+ Điều 22: Quyền lựa chọn nơi ở và tự do đi lại
+ Điều 24: Quyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo.
+ Điều 25: Quyền tự do ngôn luận, báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình .
+ Điều 26: Quyền bình đẳng về giới tính.
+ Điều 27: Quyền bầu cử, ứng cử và tham gia quản lý nhà nước.
+ Điều 31: Quyền về xét xử công bằng: “Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự luật định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật”.
- Quyền kinh tế, xã hội và văn hóa
+ Điều 34: Quyền được bảo trợ và bảo hiểm xã hội.
+ Điều 35: Quyền làm việc và được hưởng những điều kiện làm việc thích đáng.
+ Điều 38: Quyền được chăm sóc sức khỏe.
+ Điều 39: Quyền học tập.
+ …
* Nghĩa vụ của công dân: là việc Nhà nước đòi hỏi công dân phải thực hiện những hành vi cần thiết khi Nhà nước yêu cầu, nếu công dân không thực hiện thì Nhà nước sẽ áp dụng các biện pháp như giáo dục, thuyết phục, thậm chí là áp dụng biện pháp cưỡng chế.
Theo quy định của Hiến pháp năm 2013, công dân có các nghĩa vụ sau đây:
- Nghĩa vụ trung thành với Tổ quốc;
- Nghĩa vụ tham gia bảo vệ tổ quốc;
- Nghĩa vụ tham gia xây dựng nền quốc phòng toàn dân;
- Nghĩa vụ tuân theo hiến pháp và pháp luật;
- Nghĩa vụ tham gia vào việc bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội và chấp hành theo những quy tắc sinh hoạt công cộng…
Trên đây, ACC đã nêu một số nội dung để giúp bạn đọc giải quyết câu hỏi quyền và nghĩa vụ của công dân là gì. Trong quá trình tìm hiểu, nếu quý khách hàng còn thắc mắc xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua website của Công ty Luật ACC.
Nội dung bài viết:
Bình luận