Quỹ tín dụng nhân dân là gì? Và quỹ tín dụng nhân dân sẽ có những đặc điểm và bao gồm những hoạt động như thế nào? ACC sẽ giải đáp qua bài viết dưới đây.
Quỹ tín dụng nhân dân là gì?
1. Quỹ tín dụng nhân dân là gì?
Căn cứ theo quy định tại khoản 6 Điều 4 Luật Tổ chức tín dụng 2010 như sau:
"Điều 4. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
...
6. Quỹ tín dụng nhân dân là tổ chức tín dụng do các pháp nhân, cá nhân và hộ gia đình tự nguyện thành lập dưới hình thức hợp tác xã để thực hiện một số hoạt động ngân hàng theo quy định của Luật này và Luật hợp tác xã nhằm mục tiêu chủ yếu là tương trợ nhau phát triển sản xuất, kinh doanh và đời sống.
..."
Theo quy định của Luật này và Luật về hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân là một tổ chức tín dụng được thành lập tự nguyện dưới hình thức hợp tác xã bởi các pháp nhân, cá nhân và hộ gia đình, nhằm thực hiện một số hoạt động ngân hàng, với mục tiêu chủ yếu là hỗ trợ lẫn nhau trong việc phát triển sản xuất, kinh doanh và đời sống.
2. Loại hình quỹ tín dụng nhân dân
Một trong những loại hình quỹ tín dụng phổ biến là quỹ tín dụng nhân dân, một thành phần của tổ chức kinh tế tập thể. Được thành lập và hoạt động dựa trên nguyên tắc tự bù đắp chi phí, quỹ tín dụng nhân dân thường chỉ thực hiện một số hoạt động ngân hàng cụ thể đã được cấp phép. Thường thì các quỹ này hoạt động dưới sự bảo trợ của Ngân hàng Nhà nước, với các điều kiện về lãi suất tiền gửi và cho vay linh hoạt. Mặc dù được xem là các tổ chức kinh doanh tiền tệ, thực tế quỹ tín dụng nhân dân là sự kết hợp của các thành viên cùng góp vốn.
Các quỹ tín dụng nhân dân có thể tập hợp lại để thành lập quỹ tín dụng nhân dân trung ương, nhằm mục đích hỗ trợ và tăng cường hiệu quả hoạt động của toàn bộ hệ thống quỹ tín dụng nhân dân. Quỹ tín dụng nhân dân trung ương thường được tổ chức bởi các quỹ tín dụng nhân dân cơ sở, nhằm thúc đẩy sự phát triển và tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động kinh doanh và tài chính của họ.
Trên thế giới, các loại hình quỹ tín dụng đã phát triển từ thế kỷ XVII - XVIII. Các loại hình này bao gồm các hợp tác xã tín dụng, nhằm mục đích kết nối các nhà sản xuất hàng hóa nhỏ để chống lại nạn cho vay nặng lãi. Ở Việt Nam, sau những năm 1989, hàng nghìn quỹ tín dụng nhân dân theo mô hình hợp tác xã đã phá sản. Tuy nhiên, thí điểm quỹ tín dụng nhân dân đã được thực hiện từ năm 1993, và đến năm 1996, đã có hơn 800 quỹ tín dụng nhân dân với tổng số vốn lên đến hàng trăm tỉ đồng. Điều này đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng một hệ thống kinh doanh tiền tệ lành mạnh, loại bỏ nạn cho vay nặng lãi, phát triển thị trường vốn, và thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và phát triển nông thôn.
Loại hình quỹ tín dụng
Quỹ tín dụng nhân dân cơ sở khi áp dụng mô hình liên xã cần tuân thủ một số điều kiện. Trước hết, nó phải có trụ sở chính tại xã nằm trong cùng một huyện, quận hoặc thị xã với các xã lân cận. Đồng thời, việc tổ chức này chỉ được thực hiện sau khi có sự chấp thuận từ Uỷ ban nhân dân xã tương ứng và các xã liên quan.
Tuy nhiên, việc tổ chức này cũng cần phải phù hợp với khả năng quản lý của Quỹ tín dụng nhân dân cơ sở và đảm bảo khả năng kiểm soát, giám sát từ phía Ngân hàng Nhà nước.
3. Đặc điểm của quỹ tín dụng nhân dân
Quỹ tín dụng nhân dân đặt ra một loạt mục tiêu và nhiệm vụ quan trọng. Mục tiêu chính của chúng là cung cấp dịch vụ tài chính ngân hàng một cách thuận tiện và ổn định, với mức giá phù hợp, nhằm giúp các thành viên nâng cao hiệu quả trong sản xuất kinh doanh và thu được lợi nhuận cao nhất. Đồng thời, chúng cũng hướng tới việc góp phần vào sự phát triển kinh tế-xã hội, tạo ra việc làm, giảm nghèo và hạn chế cho vay nặng lãi trên địa bàn hoạt động.
Nhiệm vụ của quỹ tín dụng nhân dân không chỉ dừng lại ở việc cung cấp dịch vụ tài chính mà còn bao gồm việc đảm bảo khả năng trang trải chi phí hoạt động và giáo dục về kinh tế cho các thành viên. Chúng cần phải có mặt tại chỗ và cung cấp dịch vụ tài chính trong điều kiện tốt nhất để đáp ứng nhu cầu của các thành viên.
Vai trò của quỹ tín dụng nhân dân cũng được thể hiện qua việc tạo ra sự thịnh vượng cho cộng đồng địa phương. Bằng cách cung cấp các dịch vụ tài chính cần thiết, chúng góp phần vào việc tăng tài sản và phát triển kinh tế-xã hội địa phương. Đồng thời, vai trò của họ còn là cung cấp hỗ trợ tài chính, giúp hộ gia đình và doanh nghiệp tạo ra thặng dư và tái đầu tư vào các lĩnh vực khác nhau, đáp ứng nhu cầu và ưu tiên của mỗi cá nhân.
4. Hoạt động của quỹ tín dụng nhân dân
Hoạt động của quỹ tín dụng nhân dân được quy định tại Mục 6 Chương II của Thông tư 04/2015/TT-NHNN (đã được sửa đổi và bổ sung theo Thông tư 21/2019/TT-NHNN) như sau:
4.1. Hoạt động huy động vốn của quỹ tín dụng nhân dân:
Hoạt động của quỹ tín dụng nhân dân rất đa dạng và bao gồm nhiều khía cạnh:
1. Tiếp nhận tiền gửi từ các thành viên, tổ chức và cá nhân khác, bao gồm cả tiền gửi không kỳ hạn, có kỳ hạn và tiền gửi tiết kiệm, và đều được thực hiện bằng đồng Việt Nam.
2. Quỹ tín dụng nhân dân phải duy trì một tỷ lệ nhất định của tiền gửi từ thành viên. Ví dụ, trên một xã, tổng mức tiền gửi từ thành viên phải đạt ít nhất 50% tổng mức tiền gửi của quỹ.
3. Ngoài việc tiếp nhận tiền gửi, quỹ cũng thực hiện việc vay vốn để điều hòa nguồn tài chính. Các nguồn vốn có thể bao gồm vay vốn từ Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam hoặc từ các tổ chức tín dụng và tài chính khác, ngoài quỹ tín dụng nhân dân.
4. Quỹ có thể tiếp nhận vốn ủy thác từ Chính phủ, các tổ chức và cá nhân trong nước để cho vay.
Tổng hợp lại, hoạt động của quỹ tín dụng nhân dân không chỉ tập trung vào việc tiếp nhận và cho vay vốn mà còn bao gồm việc duy trì mức tiền gửi từ thành viên, điều hòa nguồn vốn và tiếp nhận vốn ủy thác từ các tổ chức khác. Điều này giúp quỹ tín dụng nhân dân đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tài chính cho cộng đồng và phát triển kinh tế-xã hội địa phương.
4.2. Sổ tiết kiệm trắng của quỹ tín dụng nhân dân:
- Từ ngày 01/01/2020 trở đi, chỉ có thể sử dụng sổ tiết kiệm trắng theo biểu mẫu được ban hành và cung cấp bởi ngân hàng hợp tác xã khi tiến hành tiếp nhận tiền gửi từ khách hàng đối với các quỹ tín dụng nhân dân.
- Nhiệm vụ của quỹ tín dụng nhân dân là phải xây dựng và thực hiện quy định nội bộ về việc quản lý và sử dụng sổ tiết kiệm trắng, sau đó báo cáo ngay cho Ngân hàng Nhà nước chi nhánh sau khi quy định được ban hành. Trong các quy định này, cần phải đưa ra các quy trình chi tiết về việc đăng ký, quản lý, sử dụng và xử lý sổ tiết kiệm trắng, cũng như xác định rõ trách nhiệm của từng bộ phận và cá nhân liên quan.
4.3. Hoạt động cho vay của quỹ tín dụng nhân dân:
- Mục đích chính của hoạt động cho vay là hỗ trợ các thành viên trong việc thực hiện hiệu quả các hoạt động sản xuất, kinh doanh và nâng cao chất lượng đời sống.
- Quỹ tín dụng nhân dân sẽ cung cấp các khoản vay bằng đồng Việt Nam tuân theo quy định của pháp luật và sẽ chịu trách nhiệm đối với quyết định về việc cho vay. Tuy nhiên, không cho phép vay bảo đảm bằng Sổ góp vốn của thành viên.
- Đối với các khách hàng là tổ chức hoặc cá nhân không thuộc diện thành viên, quỹ tín dụng nhân dân có thể cung cấp khoản vay dựa trên số tiền gửi mà khách hàng đã đặt tại quỹ.
- Cũng có khả năng cho vay đối với các thành viên thuộc hộ nghèo sau khi được UBND cấp huyện phê duyệt. Quy trình và thủ tục vay cho thành viên hộ nghèo sẽ tuân thủ theo quy định tín dụng hiện hành.
- Hơn thế nữa, quỹ tín dụng nhân dân có thể hợp tác với ngân hàng hợp tác xã để cung cấp vay hợp vốn, tuân theo quy định của pháp luật.
Hoạt động của quỹ tín dụng nhân dân
4.4. Quản lý hoạt động cho vay của quỹ tín dụng nhân dân:
Quỹ tín dụng nhân dân phải ban hành quy chế nội bộ về cho vay và quản lý tiền vay để đảm bảo việc sử dụng tiền vay đúng mục đích, bao gồm các quy trình liên quan đến thẩm định, xét duyệt, giải ngân và quản lý tài sản bảo đảm.
4.5. Hoạt động khác của quỹ tín dụng nhân dân:
- Quỹ tín dụng nhân dân cung cấp dịch vụ mở tài khoản tiền gửi tại Ngân hàng Nhà nước, giúp các thành viên có thể lưu trữ tiền một cách an toàn và tiện lợi.
- Ngoài ra, quỹ tín dụng nhân dân còn mở tài khoản thanh toán tại các ngân hàng thương mại và chi nhánh ngân hàng nước ngoài, giúp các thành viên thực hiện các giao dịch thanh toán hàng ngày một cách thuận tiện.
- Quỹ cũng có dịch vụ gửi tiền và mở tài khoản thanh toán tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam, tạo điều kiện cho các thành viên tiếp cận với các sản phẩm và dịch vụ tài chính của ngân hàng này.
- Họ cung cấp các dịch vụ chuyển tiền và thực hiện các giao dịch thu chi cho các thành viên, giúp họ tiết kiệm thời gian và công sức trong việc quản lý tài chính cá nhân và doanh nghiệp.
- Đồng thời, quỹ tín dụng nhân dân cung cấp dịch vụ tư vấn về ngân hàng và tài chính cho các thành viên, giúp họ hiểu rõ hơn về các sản phẩm và dịch vụ tài chính và đưa ra các quyết định tài chính thông minh.
- Họ cũng nhận ủy thác và làm đại lý trong các lĩnh vực liên quan đến hoạt động ngân hàng và quản lý tài sản, đảm bảo các thành viên có thể nhận được các dịch vụ tiện ích một cách nhanh chóng và hiệu quả.
- Cuối cùng, quỹ tín dụng nhân dân tham gia góp vốn trong việc thành lập Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam, góp phần vào việc phát triển hệ thống ngân hàng và tài chính của đất nước.
Bài viết trên, đã được ACC cung cấp thông tin chi tiết về khái niệm Quỹ tín dụng nhân dân là gì? Loại hình quỹ tín dụng nhân dân. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào còn chưa được giải đáp, xin vui lòng liên hệ qua trang web của ACC để nhận được câu trả lời chính xác và cụ thể hơn.
Nội dung bài viết:
Bình luận