Chúng ta thường nghe tới những thuật ngữ về chủ thể trong pháp luật dân sự bao gồm là cá nhân và tổ chức. Những tổ chức là chủ thể pháp luật dân sự đó còn được gọi bằng cái tên “pháp nhân”. Vậy pháp nhân thương mại là gì? Những quy định của pháp luật liên quan đến chủ thể này như thế nào? Hãy cùng Công ty luật ACC tìm hiểu cụ thể trong bài viết dưới đây thông qua những văn bản pháp luật đang có hiệu lực hiện hành.
1. Khái niệm pháp nhân thương mại là gì?
Định nghĩa pháp nhân thương mại
- Căn cứ Bộ luật dân sự năm 2015, định nghĩa pháp nhân thương mại là gì được quy định như sau:
“Pháp nhân thương mại là pháp nhân có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận và lợi nhuận được chia cho các thành viên”.
Theo đó, pháp nhân thương mại trước hết là một pháp nhân được thành lập tổ chức để thực hiện các hoạt động kinh doanh hoặc các hoạt động khác một cách hợp pháp với mục tiêu là tìm kiếm lợi nhuận và số lợi nhuận này sẽ chia cho các thành viên thuộc pháp nhân đó.
Đặc điểm pháp lý của pháp nhân thương mại
Theo quy định hiện hành, một tổ chức được công nhận là pháp nhân khi có các đặc điểm pháp lý sau
- Tổ chức đó là pháp nhân, tức:
+ Được thành lập một cách hợp pháp theo quy định pháp luật tương ứng.
+ Có cơ cấu tổ chức thống nhất: có cơ quan điều hành và các cơ quan vận hành khác.
+ Có tài sản độc lập với cá nhân, pháp nhân khác và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình.
+ Nhân danh mình tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập.
- Tổ chức đó có mục tiêu hoạt động là lợi nhuận và các thành viên của tổ chức đó sẽ được phân chia lợi nhuận có được.
- Tổ chức đó tồn tại dưới hình thức là doanh nghiệp hoặc các tổ chức kinh tế khác, ví dụ: Công ty TNHH, Công ty cổ phần, Công ty hợp danh, Hợp tác xã.
2. Điều kiện chịu trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại
Chủ thể pháp nhân nói chung và pháp nhân thương mại là gì nói riêng lần đầu tiên được ghi nhận là chủ thể thực hiện hành vi phạm tội và bị xử lý hình sự trong Bộ luật hình sự năm 2015 để phù hợp với sự thay đổi cuả Bộ luật dân sự mới.
Theo đó, pháp nhân thương mại phải chịu trách nhiệm hình sự khi có đầy đủ các điều kiện sau đây:
Thứ nhất, hành vi phạm tội do pháp nhân thương mại nhân danh thực hiện
- Hành vi phạm tội nhân danh pháp nhân thương mại được thực hiện thông qua những cá nhân, người có thẩm quyền thực hiện nhân danh pháp nhân thương mại. Những cá nhân này bao gồm: người đại diện theo pháp luật, quản lý pháp hân, người điều hành và những chủ thể khác được pháp nhân ủy quyền thực hiện công việc, nhiệm vụ.
Thứ hai, hành vi phạm tội được thực hiện là vì lợi ích của pháp nhân thương mại
- Theo đó, khi hành vi phạm tội được thực hiện thông qua cá nhân nhân danh pháp nhân thương mại nhưng làm phát sinh quyền và nghĩa vụ của pháp nhân. Đồng thời, pháp nhân là chủ thể nhận được lợi ích từ những hành vi đó, như: Tiền bạc, tài sản, lợi ích vật chất khác.
Thứ ba, hành vi phạm tội được thực hiện có sự chỉ đạo, điều hành hoặc chấp thuận của pháp nhân thương mại
- Cá nhân nhân danh pháp nhân thương mại thực hiện các hành vi bị cho là phạm tội phải là người được chính pháp nhân thương mại trao quyền thực hiện một cách hợp pháp, tức là xuất phát từ ý chí của pháp nhân khi thực hiện hành vi đó. Ví dụ: Thông qua Nghị quyết của Hội đồng quản trị.
Thứ tư, còn thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại
- 05 năm đối với tội phạm ít nghiêm trọng
- 10 năm đối với tội phạm nghiêm trọng
- 15 năm đối với tội phạm rất nghiêm trọng; 20 năm đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng
3. Phạm vi chịu trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại
Căn cứ Điều 76, Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về phạm vi chịu trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại là gì như sau:
“Pháp nhân thương mại phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm quy định tại một trong các điều 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 200, 203, 209, 210, 211, 213, 216, 217, 225, 226, 227, 232, 234, 235, 237, 238, 239, 242, 243, 244, 245, 246, 300 và 324 của Bộ luật hình sự”.
Theo đó, pháp nhân thương mại sẽ chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự đối với các tội danh được liệt kê tại Điều 76 của Bộ luật hình sự nêu trên. Ngoài những hành vi này, pháp nhân thương mại sẽ không bị xử lý hình sự mà thay vào đó sẽ bằng các chế tài khác như xử phạt vi phạm hành chính.
Trên đây là những nội dung liên quan đến pháp nhân thương mại là gì do Công ty luật ACC tổng hợp từ các quy định mới nhất hiện hành. Nếu bạn đọc còn có những khó khăn cần được tư vấn hoặc hỗ trợ giải quyết về pháp lý nói chung và pháp nhân thương mại nói riêng, hãy liên hệ với chúng tôi để được giải đáp và cung cấp dịch vụ. Chúng tôi cam kết đem đến chất lượng dịch vụ uy tín và hiệu quả đến khách hàng.
Nội dung bài viết:
Bình luận