Phân loại tài sản đảm bảo trong tín dụng [Cập nhập 2022]

Mời quý độc giả cùng ACC tìm hiểu thông tin về Phân loại tài sản đảm bảo trong tín dụng trong bài viết dưới đây.

1.Phân loại tài sản đảm bảo trong tín dụng

Người đi vay rất quan tâm đến vấn đề tài sản đảm bảo gồm những gì để chuẩn bị trước cho khoản vay của mình. Nhưng trong ngân hàng, tài sản đảm bảo được phân loại khác nhau với từng hoạt động tín dụng. Có 4 loại tài sản đảm bảo trong hoạt động cho vay như sau:

Tài sản bảo đảm dùng để thế chấp

Nhóm tài sản đảm bảo dùng để thế chấp là tài sản thuộc quyền sở hữu hợp pháp của bên vay thế chấp được dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự với bên nhận thế chấp đó là ngân hàng. Tài sản bảo đảm này vẫn do bên đi vay thế chấp nắm giữ và chỉ giao giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản cho ngân hàng.

Nếu khi đến hạn mà người đi vay không thực hiện nghĩa vụ trả nợ hoặc không trả hết nợ cho ngân hàng thì ngân hàng được quyền phát mãi tài sản thế chấp để thu nợ. Nếu tài sản đảm bảo là toàn bộ bất động sản, động sản có vật phụ thì vật phụ của bất động sản, động sản đó cũng thuộc tài sản thế chấp.

Tài sản bảo đảm dùng để cầm cố

Nhóm tài sản đảm bảo dùng để cầm cố là tài sản thuộc quyền sở hữu của bên cầm cố, tuy nhiên nó sẽ được giao hẳn cho bên nhận cầm cố nắm giữ, khi đến hạn người đi vay không trả nợ bên cho vay thì bên cho vay sẽ phát mãi tài sản cầm cố hoặc tiếp nhận tài sản cầm cố để thu nợ.

Tài sản cầm cố bao gồm các loại tài sản như:

• Tiền trên tài khoản / ký gửi / ký quỹ…
• Cổ phiếu, trái phiếu, tín phiếu, kỳ phiếu, thương phiếu, sổ tiết kiệm, chứng chỉ tiền gửi, hay các giấy tờ khác giá trị được bằng tiền
• Hàng hóa, nhưng phải là hàng hóa dễ bảo quản, chi phí bảo quản không quá lớn. Kho cầm giữ do bên cho vay lựa chọn.

Tài sản bảo đảm là bảo lãnh của bên thứ ba

Tài sản bảo đảm là bảo lãnh của bên thứ ba là việc bên thứ ba (hay gọi là bên bảo lãnh) cam kết với bên cho vay về việc sử dụng tài sản thuộc sở hữu của mình để thực hiện nghĩa vụ trả nợ thay cho bên đi vay, nếu đến hạn trả nợ mà bên đi vay không thực hiện hoặc không thể thực hiện đúng nghĩa vụ trả nợ.

Tài sản đảm bảo là tài sản hình thành trong tương lai

Tài sản hình thành trong tương lai là tài sản tại thời điểm giao kết chưa hình thành hoặc đã hình thành nhưng chưa thuộc sở hữu của bên đi vay thế chấp/cầm cố.

Điều kiện vay vốn bằng tài sản hình thành trong tương lai là tài sản thuộc quyền sở hữu của bên đi vay,  tài sản được xác định danh mục, số lượng, giá trị, đặc điểm của tài sản và tài sản được phép giao dịch, không có tranh chấp.

2. Tài sản đảm bảo là tiền

Tiền gồm tiền Việt Nam (nội tệ) và tiền nước ngoài (ngoại tệ). Các đồng tiền ảo như Bitcoine, Onecoine, Octa chưa được pháp luật Việt Nam thừa nhận là tiền, thậm chí còn chưa rõ là loại tài sản gì. Tiền là tài sản có thể được sử dụng trong nhiều loại bảo đảm nghĩa vụ dân sự nhất (6 trên tổng số 7 loại giao dịch bảo đảm). Khi có sự tham gia của các tổ chức tín dụng thì đều có thể sử dụng tiền để thực hiện giao dịch ký quỹ. Khi thuê động sản thì có thể sử dụng tiền để thực hiện giao dịch ký cược. Khi giao kết và thực hiện mọi hợp đồng thì đều có thể sử dụng tiền để thực hiện giao dịch đặt cọc hoặc cầm côi Và trường hợp nào có thể sử dụng tiền để thực hiện giao dịch cầm cố, thì cũng có thể sử dụng tiền để thực hiện giao dịch thế chấp. Tất nhiên việc thế chấp bằng tài sản là tiền không xuất hiện trên thực tế vì gần như không có ý nghĩa bảo đảm đối với bên nhận thế chấp. Khi giao dịch bảo lãnh bằng đối vật thì có thể sử dụng tiền làm tài sản bảo đảm giao dịch bảo lãnh.

Riêng bảo đảm việc vay vốn bằng tín chấp thì hoàn toàn không sử dụng đến tiền cũng như mọi tài sản khác để thực hiện giao dịch tín chấp.

Khi thực hiện biện pháp bảo lưu quyền sở hữu, thì chỉ xuất hiện tài sản đang được bảo lưu quyền sở hữu, chứ không đặt ra vấn đề sử dụng tiền hay tài sản nào khác để bảo đảm cho nghĩa vụ trong bảo lưu quyền sở hữu (nghĩa vụ thanh toán trong hợp đồng mua bán tài sản).

Cuối cùng, khi thực hiện biện pháp cầm giữ tài sản thì cũng tương tự như việc thực hiện biện pháp bảo lưu quyền sở hữu. Tức là cũng chỉ xuất hiện tài sản đang được cầm giữ, chứ không đặt ra vấn đề sử dụng tiền hay tài sản nào khác để bảo đảm cho nghĩa vụ trong việc cầm giữ (nghĩa vụ thanh toán trong hợp đồng song vụ).

Ngoại tệ là đồng tiền của quốc gia khác hoặc đồng tiền chung châu Âu và đồng tiền chung khác được sử dụng trong thanh toán quốc tế và khu vực, về nguyên tắc, ngoại tệ bị hạn chế giao dịch nói chung, giao dịch bảo đảm nói riêng theo quy định của Pháp lệnh Ngoại hôì năm 2005: trên lãnh thổ Việt Nam, mọi giao dịch, thanh toán, niêm yết, quảng cáo, báo giá, định giá, ghi giá trong hợp đồng, thỏa thuận và các hình thức tương tự khác (bao gồm cả quy đổi hoặc điều chỉnh giá hàng hoá, dịch vụ, giá trị của hợp đồng, thỏa thuận), trừ các trường hợp được phép theo quy định của pháp luật1. Cũng theo quy định của pháp luật, ngoại tệ có thể được sử dụng để góp vôh thành lập doanh nghiệp, hợp tác xã. Đối với ngoại tệ tiền mặt thì cá nhân được quyền cất giữ, mang theo ngưòi, cho, tặng, thừa kế; mua, bán và gửi tại tổ chức tín dụng; chuyển, mang ra nước ngoài và thanh toán cho các đốì tượng được phép thu ngoại tệ tiền mặt

Từ những quy định nêu trên về ngoại tệ, có thể suy luận là người sở hữu ngoại tệ tiền mặt cũng được cầm cố, đặt cọc, ký cược, ký quỹ tại tổ chức tín dụng và các tổ chức khác được phép giao dịch ngoại tệ. Tuy nhiên lại không được cầm cố, đặt cọc, ký cược, ký quỹ cho cá nhân hay pháp nhân khác, ví dụ như tại công ty chứng khoán.

Một vấn đề mới xuất hiện chưa có lòi giải là, việc sử dụng ngoại tệ để giao dịch nói chung, để bảo đảm hay cầm cố nói riêng đốì với các đốì tượng không được phép hoạt động ngoại hốĩ thì giao dịch đó có vô hiệu hay không? Đặc biệt là trường hợp cá nhân, tổ chức khác nhận cầm cô số dư tiền gửi ngoại tệ đang gửi tại ngân hàng. Nếu theo quy định trước đây của Bộ luật Dân sự năm 2005, thì giao dịch này là vô hiệu do “vi phạm điều cấm của pháp luật”1. Tuy nhiên, nó lại không thuộc trường hợp bị vô hiệu theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015, do chỉ vi phạm điều cấm của Pháp lệnh Ngoại hối, chứ không “vi phạm điều cấm của luật”

3. Các biện pháp bảo đảm tiền vay

Cầm cố tài sản: Là việc một bên (người vay, bên thứ ba) gọi là bên cầm cố giao tài sản thuộc quyền sở hữu của mình cho NHCSXH quản lý, bảo quản để thực hiện nghĩa vụ trả nợ.

Trên đây là bài viết cung cấp thông tin về Phân loại tài sản đảm bảo trong tín dụng mà ACC muốn gửi gắm tới các bạn. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với quý bạn đọc. Trong quá trình tìm hiểu nếu như quý khách hàng còn thắc mắc hay quan tâm và có nhu cầu được tư vấn về vấn đề trên, vui lòng liên hệ với ACC nhé!