Phân loại chi phí trong kế toán quản trị

Trong lĩnh vực kế toán quản trị, việc phân loại chi phí đóng vai trò quan trọng, là bước đầu tiên để hiểu rõ về cơ cấu tài chính của doanh nghiệp. Chi phí không chỉ là số liệu số, mà còn là nguồn thông tin quan trọng giúp quản lý đưa ra các quyết định chiến lược. Để khám phá sâu hơn về vấn đề này, chúng ta hãy bắt đầu tìm hiểu về các khía cạnh cơ bản của việc phân loại chi phí trong bối cảnh kế toán quản trị.

Phân loại chi phí trong kế toán quản trị

1. Phân loại chi phí theo chức năng hoạt động

1.1. Chi phí sản xuất

Phân loại chi phí theo chức năng hoạt động là một quá trình quan trọng giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về cơ cấu chi phí và quản lý chúng một cách hiệu quả. Dưới đây là phân loại chi phí sản xuất theo từng mục con cụ thể:

1.1.1 Chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp:

Chi phí này bao gồm các khoản chi tiêu phát sinh từ việc mua sắm nguyên liệu và vật liệu trực tiếp được sử dụng trong quá trình sản xuất. Đây là những nguyên liệu chính được tích hợp trực tiếp vào sản phẩm cuối cùng.

1.1.2 Chi phí nhân công trực tiếp:

Chi phí này bao gồm tất cả các chi phí liên quan đến lao động trực tiếp tham gia vào quá trình sản xuất. Điều này bao gồm lương, các phụ cấp và bảo hiểm của những người lao động trực tiếp đó.

1.1.3 Chi phí sản xuất chung:

Chi phí này liên quan đến các chi phí không thể chỉ rõ nguồn gốc cụ thể trong quá trình sản xuất. Điều này có thể bao gồm chi phí của các phòng ban hỗ trợ như quản lý sản xuất, bảo dưỡng thiết bị, và chi phí liên quan đến việc duy trì môi trường làm việc an toàn và hiệu quả.

1.2. Chi phí ngoài sản xuất

1.2.1 Chi phí bán hàng:

Chi phí này liên quan trực tiếp đến các hoạt động quảng cáo, tiếp thị và bán hàng. Điều này bao gồm các chi phí cho việc quảng bá sản phẩm, triển khai chiến lược quảng cáo, cũng như các chi phí liên quan đến việc duy trì mối quan hệ với khách hàng như chi phí tiếp thị, khuyến mãi, và chi phí liên quan đến quản lý đơn hàng và giao hàng.

1.2.2 Chi phí quản lý doanh nghiệp:

Chi phí này là những chi phí tổng hợp liên quan đến quản lý toàn bộ doanh nghiệp. Điều này bao gồm các chi phí liên quan đến hoạt động quản lý cấp cao như lương các nhà quản lý, chi phí văn phòng, và các chi phí hỗ trợ khác như dịch vụ tư vấn, chi phí nghiên cứu và phát triển, cũng như chi phí hợp pháp và tài chính.

2. Phân loại chi phí trong mối quan hệ với mức lợi nhuận xác định từng kỳ

Dưới đây là sự phân loại này, tập trung vào chi phí sản phẩm và chi phí thời kỳ:

2.1. Chi phí sản phẩm:

Chi phí sản phẩm là những chi phí trực tiếp liên quan đến quá trình sản xuất và phân phối sản phẩm. Đây bao gồm chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, và chi phí sản xuất chung. Những chi phí này thường biến đổi theo số lượng sản phẩm được sản xuất và bán ra.

2.2. Chi phí thời kỳ:

Chi phí thời kỳ là những chi phí không phụ thuộc trực tiếp vào số lượng sản phẩm được sản xuất hay bán ra. Đây là chi phí liên quan đến hoạt động quản lý, quảng cáo, nghiên cứu và phát triển, và các chi phí khác như lương của nhân viên quản lý cấp cao. Những chi phí này thường ổn định trong một khoảng thời gian nhất định.

3. Phân loại chi phí theo cách ứng xử của chi phí (kế toán quản trị)

Dưới đây là sự phân loại này:

3.1. Chi phí khả biến:

Là chi phí biến đổi tỷ lệ thuận với sự biến động của một yếu tố nào đó. Khi sản xuất hoặc hoạt động tăng giảm, chi phí khả biến cũng sẽ thay đổi tương ứng.

3.2. Chi phí khả biến thực thụ và chi phí khả biến cấp bậc:

Chi phí khả biến thực thụ biến đổi theo mức sản xuất hoặc hoạt động chung của doanh nghiệp.

Chi phí khả biến cấp bậc thay đổi theo từng cấp độ sản xuất hoặc hoạt động.

3.3. Chi phí bất biến:

Là chi phí không thay đổi khi sản xuất hoặc hoạt động thay đổi. Chi phí này là không phụ thuộc vào mức sản xuất hay hoạt động.

3.4. Chi phí bất biến bắt buộc:

Chi phí bất biến bắt buộc là những chi phí không thay đổi và không thể tránh khỏi khi doanh nghiệp không sản xuất hoặc hoạt động.

3.5. Chi phí bất biến không bắt buộc:

Chi phí bất biến không bắt buộc là những chi phí không thay đổi nhưng có thể được loại bỏ hoặc giảm bớt nếu doanh nghiệp quyết định cắt giảm chi phí.

3.6. Chi phí bất biến và phạm vi phù hợp:

Là chi phí bất biến có thể được điều chỉnh thông qua việc thay đổi phạm vi của một dự án hay sản phẩm.

3.7. Chi phí hỗn hợp:

Là sự kết hợp giữa chi phí khả biến và bất biến, thường xuất hiện trong các mô hình chi phí phức tạp.