Phạm tội nhiều lần là gì?Trường hợp nào được xóa án tích

Trong luật hình sự, phạm tội nhiều lần ám chỉ hành vi phạm tội một lần và sau đó tái phạm nhưng chưa bị truy cứu trách nhiệm pháp lý. Bài viết này sẽ giải thích ý nghĩa của khái niệm này và làm sáng tỏ các quy định pháp luật liên quan đến phạm tội nhiều lần.

Phạm tội nhiều lần là gì?Trường hợp nào được xóa án tích

1.Phạm tội nhiều lần là gì?

Phạm tội nhiều lần là khi một người đã vi phạm ít nhất hai lần trong quá khứ về cùng một tội phạm mà chưa bị xét xử. Trong trường hợp này, các hành vi vi phạm có thể liên quan đến cùng một tội danh hoặc có thể là các tội phạm khác nhau. Những hành vi vi phạm này có thể liên quan đến cùng một đối tượng hoặc có thể là các đối tượng khác nhau. Nói cách khác, phạm tội nhiều lần đề cập đến việc một người đã vi phạm pháp luật ít nhất hai lần trong quá khứ và vẫn chưa chịu trách nhiệm hình sự về các hành vi đó.

Một điểm quan trọng cần phải phân biệt là phạm tội nhiều lần và tội phạm liên tục. Trong trường hợp tội phạm liên tục, các hành vi phạm tội thường được thực hiện như một phần của một hành vi phạm tội duy nhất và thường thuộc cùng một khung hình phạt. Tuy nhiên, trong trường hợp phạm tội nhiều lần, các hành vi phạm tội và hậu quả của chúng thường là độc lập với nhau, không liên quan trực tiếp đến nhau.

Phạm tội nhiều lần có thể được coi là một yếu tố quyết định khi xác định hình phạt hoặc trách nhiệm hình sự. Trong một số hệ thống pháp luật, phạm tội nhiều lần có thể dẫn đến việc tăng khung hình phạt hoặc tăng nặng trách nhiệm hình sự của bị cáo. Điều này có thể được quy định trong các luật pháp cụ thể, như trong Bộ luật hình sự của một số quốc gia, nơi mà phạm tội nhiều lần được coi là một tình tiết tăng nặng trong quy định hình phạt.

2. Đặc điểm của hành vi phạm tội nhiều lần

Đặc điểm của hành vi phạm tội nhiều lần bao gồm một số yếu tố cụ thể. 

• Đầu tiên, người phạm tội phải thực hiện ít nhất hai lần hành vi gây nguy hiểm cho xã hội, như quy định tại Bộ Luật hình sự. Hành vi này thường liên quan đến các tội phạm đe dọa hoặc xâm phạm vào các quan hệ xã hội được bảo vệ bởi pháp luật. Mỗi lần hành vi phạm tội phải đủ điều kiện để cấu thành một tội phạm độc lập, với đầy đủ các yếu tố cấu thành tội phạm bao gồm khách thể, chủ thể, mặt khách quan và mặt chủ quan.
• Một yếu tố quan trọng khác của hành vi phạm tội nhiều lần là việc tội phạm phải được quy định tại Bộ Luật hình sự. Điều này đảm bảo rằng các hành vi vi phạm đều nằm trong phạm vi của luật pháp và có thể được xác định một cách rõ ràng. Người phạm tội cần phải hiểu rằng hành vi gây nguy hiểm cho xã hội bị cấm từ lần thứ hai, và mỗi lần hành vi này cần phải được xác minh đủ chứng cứ để cấu thành một tội phạm độc lập.
• Cuối cùng, hành vi phạm tội nhiều lần phải vẫn còn trong thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự quy định tại Bộ Luật hình sự. Thời hiệu này thường phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tội phạm, với thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự dao động từ 5 đến 20 năm. Điều này có nghĩa là người phạm tội vẫn chịu trách nhiệm pháp lý cho hành vi của mình trong khoảng thời gian quy định, ngay cả khi hành vi đó đã được thực hiện từ trước. Điều này nhấn mạnh tính liên tục và nghiêm trọng của hành vi phạm tội nhiều lần, cũng như trách nhiệm pháp lý của người phạm tội.

3. Phạm tội nhiều lần trong luật hình sự một số nước

Theo Bộ luật hình sự của Cộng hòa Liên bang Nga năm 1996, phạm tội nhiều lần được xác định như sau:

Phạm tội nhiều lần trong luật hình sự một số nước

• Định nghĩa: Phạm tội nhiều lần xảy ra khi một người thực hiện hai hoặc nhiều tội phạm được quy định tại cùng một điều hoặc một khoản của Bộ luật hình sự. Ngoài ra, việc thực hiện hai hoặc nhiều tội phạm được quy định tại các điều khác nhau của Bộ luật này cũng có thể được coi là phạm tội nhiều lần, miễn là các điều đó có quy định tương tự.
• Miễn trách nhiệm hình sự hoặc xóa án: Không được coi là phạm tội nhiều lần nếu người phạm tội đã được miễn trách nhiệm hình sự hoặc đã được xóa án đối với tội phạm trước.
• Tình tiết tăng nặng hình phạt: Trong trường hợp phạm tội nhiều lần, nếu được xác định là một tình tiết tăng nặng hình phạt, người phạm tội sẽ chịu trách nhiệm hình sự theo quy định về hình phạt đối với trường hợp phạm tội nhiều lần.

Điều này thể hiện sự nghiêm túc và cam kết của pháp luật trong việc xử lý các trường hợp phạm tội nhiều lần, đồng thời nhấn mạnh vào việc áp đặt hình phạt nặng hơn đối với những người vi phạm.

4. Sự khác biệt giữa phạm nhiều tội và phạm tội nhiều lần là gì?

Bảng trên đưa ra một so sánh cụ thể giữa hai khái niệm phạm nhiều tội và phạm tội nhiều lần, từ các tiêu chí như khái niệm, khách thể bị xâm phạm, thời điểm thực hiện hành vi và hình phạt. Điều này giúp hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa hai khái niệm này từ góc độ luật pháp.

5. Trường hợp nào được xóa án tích

Theo quy định của Điều 73 Bộ luật Hình sự năm 2015, việc xóa án tích được quy định một cách cụ thể nhằm bảo vệ quyền lợi của người bị kết án và đồng thời đảm bảo công bằng trong hệ thống pháp luật.

Đầu tiên, thời hạn để xóa án tích phụ thuộc vào loại hình phạt chính đã được tuyên án cho người bị kết án. Điều này có nghĩa là thời gian chờ đợi để án tích được xóa sẽ tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tội phạm.

Nếu người bị kết án tiếp tục phạm tội và bị kết án mới, thì thời hạn để xóa án tích cũ sẽ được tính lại từ ngày chấp hành xong hình phạt chính của án mới, hoặc từ ngày án mới hết hiệu lực thi hành.

Đối với trường hợp người bị kết án phạm nhiều tội và có tội thuộc trường hợp được xóa án tích theo quyết định của Tòa án, thì thời hạn để xóa án tích cũng sẽ được xác định theo quy định của Điều 71 Bộ luật Hình sự.

Cụ thể, việc xóa án tích đối với mỗi cá nhân sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại tội phạm, số lượng tội phạm, và quyết định của Tòa án sau khi xem xét trường hợp cụ thể. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết của việc xem xét mỗi trường hợp riêng biệt để đảm bảo công bằng và minh bạch trong quá trình xóa án tích.

6. Mức phạt cho hành vi tội phạm nhiều lần đối với thanh niên từ 18 tuổi trở lên

Mức phạt cho hành vi tội phạm nhiều lần đối với thanh niên từ 18 tuổi trở lên được quy định cụ thể trong Điều 103 của Bộ Luật Hình sự 2015. Đối với người phạm nhiều tội, đặc biệt là những trường hợp xét xử cùng một lần, Tòa án sẽ quyết định hình phạt cho từng tội và tổng hợp hình phạt chung theo quy định tại Điều 55 của Bộ Luật Hình sự 2015.

Nếu hình phạt chung là cải tạo không giam giữ, mức hình phạt cao nhất áp dụng không quá 03 năm. Trong trường hợp hình phạt chung là tù có thời hạn, mức hình phạt cao nhất không được vượt quá 18 năm đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội và 12 năm đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội.

Ngoài ra, đối với những thanh niên phạm nhiều tội, việc tổng hợp hình phạt được áp dụng tùy thuộc vào lịch sử tội phạm của họ. Nếu có tội được thực hiện trước khi đủ 16 tuổi và tội khác được thực hiện sau khi đủ 16 tuổi, Tòa án sẽ xem xét và áp dụng mức hình phạt cao nhất tương ứng. Tương tự, đối với những tội phạm được thực hiện trước và sau khi đủ 18 tuổi, nguyên tắc áp dụng hình phạt cũng tuân theo nguyên tắc này để đảm bảo công bằng trong xét xử.

Trên đây là toàn bộ thông tin về Phạm tội nhiều lần là gì? ACC đã giúp bạn giải đáp. Mọi thắc mắc khác vui lòng liên hệ về ACC nhé!