Nhà kính là gì? Các loại hiệu ứng nhà kính

Nhà kính là gì?

1. Nhà kính là gì?

Greenhouse Effect, hay hiệu ứng nhà kính trong tiếng Anh, là hiện tượng mà không khí trái đất trở nên nóng lên do bức xạ sóng ngắn từ Mặt trời đi qua tầng khí quyển và chiếu vào bề mặt.

Khi ánh sáng này đến bề mặt, nó sẽ bị hấp thụ và chuyển thành nhiệt, làm cho bề mặt đất trở nên nóng lên. Sau đó, bề mặt đất sẽ phát ra bức xạ sóng dài trở lại khí quyển, trong đó CO2 sẽ hấp thụ và làm cho không khí trở nên nóng lên.

Nếu lượng nhiệt này được duy trì ổn định, nó sẽ giữ cho Trái Đất ở trạng thái cân bằng. Tuy nhiên, thực tế hiện nay là nó tăng quá mức trong bầu khí quyển, dẫn đến sự nóng lên không ngừng của Trái Đất.

2. Các loại hiệu ứng nhà kính

Hiệu ứng nhà kính được phân loại thành hai loại chính: hiệu ứng nhà kính khí quyển và hiệu ứng nhà kính nhân loại.

Hiệu ứng nhà kính khí quyển bao gồm việc các tia bức xạ sóng ngắn từ Mặt trời đi qua tầng khí quyển và chiếu xuống mặt đất, sau đó được phản xạ trở lại dưới dạng các bức xạ sóng dài. Một số phân tử trong khí quyển có khả năng hấp thụ nhiệt và giữ nhiệt lại, gồm có dioxide cacbon và hơi nước. Ngày nay, sự tăng lên của khí dioxide cacbon đã làm tăng thêm khoảng 30 độ C vào nhiệt độ, đạt mức khoảng 0,036% trong khí quyển. Nếu không có hiệu ứng nhà kính, nhiệt độ trên Trái Đất sẽ là âm 15 độ C.

Nhiệt độ trung bình của bề mặt Trái Đất phụ thuộc vào sự cân bằng giữa năng lượng mặt trời chiếu vào Trái Đất và lượng nhiệt bức xạ từ mặt đất ra vũ trụ. Năng lượng từ Mặt trời thường có bước sóng ngắn, dễ dàng xuyên qua tầng ozon và khí CO2 để đến mặt đất. Ngược lại, bức xạ nhiệt từ mặt đất lại có bước sóng dài và không thể xuyên qua lớp khí CO2, CO2 và hơi nước hấp thụ lại, tạo ra một bầu khí quyển xung quanh Trái Đất. Lớp CO2 hoạt động như một lớp kính giữ lại nhiệt lượng bức xạ đang diễn ra từ Trái Đất vào vũ trụ. Cùng với CO2, còn có các khí khác trong khí quyển như Nox, Metan và CFC.

Hiệu ứng nhà kính nhân loại liên quan đến ảnh hưởng của hoạt động của con người lên hiệu ứng nhà kính. Trong thời kỳ ban đầu của Trái Đất, chỉ một số ít sinh vật có thể tồn tại và phát triển nhờ vào lượng dioxide cacbon trong khí quyển lớn hơn. Theo thời gian, cường độ của các tia bức xạ tăng lên. Qua quá trình quang hợp, trái đất đã phát triển thêm cây cỏ, giúp hấp thụ một phần khí dioxide cacbon trong không khí và duy trì khí hậu ổn định. Trong thế kỷ gần đây, do tác động của con người, sự cân bằng này đang bị ảnh hưởng. Sự thay đổi nồng độ các khí nhà kính đã làm tăng thêm 2 độ C vào nhiệt độ. Một ví dụ tiêu biểu cho sự mất cân bằng này là việc nồng độ của khí dioxide cacbon tăng thêm 20% và khí metan tăng lên 90%.

3. Nguyên nhân và hậu quả của hiệu ứng nhà kính tác động đến môi trường

3.1 Các nguyên nhân và tác động của hiệu ứng nhà kính đến môi trường

Khí CO2 được xem là nguyên nhân chính gây ra hiệu ứng nhà kính. CO2 trong khí quyển có thể được ví như một tấm kính dày bao phủ Trái Đất, biến hành tinh của chúng ta trở thành một loại nhà kính lớn.

Nếu không có lớp khí quyển, nhiệt độ trung bình trên bề mặt của Trái Đất sẽ là -23 độ C. Tuy nhiên, thực tế nhiệt độ trung bình hiện nay là 15 độ C. Điều này có nghĩa là hiệu ứng nhà kính đã làm cho Trái Đất nóng lên tới 38 độ C.

Ngày nay, các hoạt động của con người như sinh hoạt hàng ngày, khai thác và phát triển công nghiệp, cùng với việc chặt phá rừng một cách không kiểm soát, đã dẫn đến sự gia tăng ngày càng của khí CO2 trong không khí. Do đó, hiện tượng hiệu ứng nhà kính cũng đang ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn. Nhiệt độ của không khí trên Trái Đất cũng theo đó mà tăng lên. Các nhà khoa học ước tính rằng trong thế kỷ tới, nhiệt độ của Trái Đất có thể tăng lên khoảng 1,5 đến 4,5 độ C.

Ngoài CO2, các khí khác như CH4, CFC, SO2, metan, ozone, các halogen và hơi nước cũng đóng vai trò quan trọng trong việc gây ra hiệu ứng nhà kính.

Bên cạnh đó, sự gia tăng đột ngột của dân số và công nghiệp cũng đang gây ra ảnh hưởng lớn đến nhiệt độ trên Trái Đất.

3.2 Có nhiều hậu quả mà hiệu ứng nhà kính tác động đến môi trường:

1. Gây ra biến đổi khí hậu và thời tiết, làm thay đổi lượng mưa và nhiệt độ, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và lan truyền của các loại bệnh truyền nhiễm.
2. Sự nóng lên của Trái Đất có thể dẫn đến việc tan chảy băng ở hai cực, gây ra nguy hiểm không chỉ cho các loài sinh vật sống trong môi trường lạnh mà còn đe dọa đến con người và các loài sinh vật khác do mức nước biển tăng lên với lượng nước từ băng tan.
3. Việc tăng nồng độ các khí nhà kính do con người gây ra, hay còn gọi là hiệu ứng nhà kính nhân loại, sẽ làm tăng nhiệt độ trên toàn cầu và làm thay đổi khí hậu trong các thập kỷ và thập niên tiếp theo.
4. Có nhiều hậu quả phụ thuộc vào thay đổi khí hậu do hiệu ứng nhà kính gây ra, bao gồm sự ảnh hưởng đến nguồn nước, tài nguyên bờ biển, sinh vật, sức khỏe con người, lâm nghiệp, năng lượng và vận chuyển.
5. Tóm lại, hiệu ứng nhà kính không chỉ ảnh hưởng đến môi trường mà còn gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cuộc sống trên Trái Đất.