Ngân sách cân bằng là khái niệm còn xa lạ đối với những người không làm trong cơ quan nhà nước hoặc làm bên mảng kinh doanh. Ngân sách là gì? Ngân sách cân bằng là gì? Hãy cùng Luật ACC tìm hiểu nhé!
1. Ngân sách cân bằng là gì?
Ngân sách (budget) là kế hoạch thu và chi được xác định từ trước của các tác nhân kinh tế như hộ gia đình, doanh nghiệp, chính phủ.
Ngân sách cân bằng (balanced budget) là tình hình trong đó chi tiêu của chính phủ bằng nguồn thu từ thuế và các nguồn thu khác. Khi chính phủ chi tiêu nhiều hơn mức thuế thu được, ngân sách bị thâm hụt, còn ngược lại ngân sách thặng dư.
Cân đối ngân sách Nhà nước phản ánh mối quan hệ tương tác giữa thu chi ngân sách nhà nước nhằm đạt được các mục tiêu kinh tế xã hội mà nhà nước đã đề ra ở tầm vĩ mô cũng như trong từng lĩnh vực và địa bàn cụ thể.
Nỗ lực cân đối ngân sách thể hiện ở việc Nhà nước cố gắng duy trì một ngân sách trong đó các khoản thu ngân sách bằng với các khoản chi ngân sách. Do đó, không có thâm hụt ngân sách hay thặng dư ngân sách tồn tại.
2. Tác động của thâm hụt ngân sách và thặng dư ngân sách đến ngân sách cân bằng
Thuật ngữ "thặng dư ngân sách" thường được sử dụng kết hợp với ngân sách cân bằng. Thặng dư ngân sách xảy ra khi doanh thu vượt quá chi phí và số tiền thặng dư thể hiện sự khác biệt giữa hai khoản. Trong bối cảnh kinh doanh, một công ty có thể tái đầu tư thặng dư trở lại vào chính nó, chẳng hạn như chi phí nghiên cứu và phát triển, trả cho nhân viên dưới hình thức tiền thưởng hoặc phân phối cho cổ đông như cổ tức.
Trong bối cảnh của chính phủ, thặng dư ngân sách xảy ra khi doanh thu thuế trong một năm tài chính vượt quá chi tiêu của chính phủ. Chính phủ Hoa Kỳ chỉ đạt được thặng dư ngân sách - hoặc một ngân sách cân bằng - 4 lần kể từ năm 1970. Nó xảy ra trong những năm liên tiếp từ năm 1998 đến năm 2001.
Ngược lại, thâm hụt ngân sách là kết quả của chi vượt quá thu. Thâm hụt ngân sách gần như không thay đổi dẫn đến nợ gia tăng. Ví dụ, nợ quốc gia của Mỹ, vượt quá 21 nghìn tỷ USD tính đến tháng 5 năm 2018, là kết quả của thâm hụt ngân sách tích lũy trong nhiều thập kỷ.
3. Ý nghĩa của ngân sách cân bằng là gì?
- ngân sách cân bằng phản ánh mối quan hệ giữa thu và chi ngân sách nhà nước nhằm đạt được các mục tiêu của chính sách tài khoá.
- Nó vừa là công cụ thực hiện chính sách phát triển kinh tế xã hội của nhà nước vừa bị ảnh hưởng bởi các chỉ tiêu kinh tế xã hội.
- Cân đối ngân sách nhà nước mang tính định lượng và tính tiên liệu. Trong đó:
+ Ngân sách nhà nước cân bằng: nhà nước huy động nguồn thu vừa đủ để trang trải nhu cầu chi tiêu.
+ Ngân sách nhà nước bội thu (thặng dư): thu ngân sách nhà nước lớn hơn chi ngân sách nhà nước.
+ Ngân sách nhà nước bội chi (thâm hụt): thu ngân sách nhà nước không đáp ứng nhu cầu chi ngân sách nhà nước.
4. Câu hỏi thường gặp?
1. Có các học thuyết hiện đại nào về cân đối ngân sách
Các học thuyết tiêu biểu là:
- Lí thuyết cân đối theo ngân sách chu kì
- Lí thuyết về ngân sách cố ý thâm hụt
- Thuyết hạn chế tiêu dùng trong thời chiến
2. Ngân sách cân bằng khi nào?
Khi chính phủ chi tiêu nhiều hơn mức thuế thu được, ngân sách bị thâm hụt, còn ngược lại ngân sách thặng dư.
Trên đây, công ty Luật ACC đã cung cấp cho bạn kiến thức về ngân sách cân bằng, nếu có bất kỳ thắc mắc nào thêm, các bạn hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ nhé! Công ty Luật ACC đồng hành pháp lý cùng bạn!
Nội dung bài viết:
Bình luận