Một số vấn đề cần nắm rõ quyền tác giả hay tác quyền

Trong thế giới sáng tạo và nghệ thuật, quyền tác giả (hay còn gọi là tác quyền) đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ các sản phẩm trí tuệ. Quyền tác giả không chỉ đảm bảo rằng người sáng tạo được công nhận và được hưởng lợi ích từ công việc của họ mà còn khuyến khích sự sáng tạo và phát triển văn hóa. Cùng tìm hiểu Một số vấn đề cần nắm rõ quyền tác giả hay tác quyền qua bài viết sau.

Một số vấn đề cần nắm rõ quyền tác giả hay tác quyền

1. Quyền tác giả hay tác quyền được hiểu như thế nào :

Quyền tác giả hay tác quyền hoặc bản quyền  là độc quyền của một tác giả cho tác phẩm của người này. Quyền tác giả được dùng để bảo vệ các sáng tạo tinh thần có tính chất văn hóa (cũng còn được gọi là tác phẩm). Không bị vi phạm bản quyền, ví dụ như các bài viết về khoa học hay văn học, sáng tác nhạc, ghi âm, tranh vẽ, hình chụp, phim và các chương trình truyền thanh.

Quyền này bảo vệ các quyền lợi cá nhân và lợi ích kinh tế của tác giả trong mối liên quan với tác phẩm này. Một phần người ta cũng nói đó là sở hữu trí tuệ. Vì thế là đặt việc bảo vệ sở hữu vật chất và sở hữu trí tuệ sóng đôi với nhau, thế nhưng khái niệm này đang được tranh cãi gay gắt.

Quyền tác giả không cần phải đăng ký và thuộc về tác giả khi một tác phẩm được ghi giữ lại ít nhất là một lần trên một phương tiện lưu trữ.

Quyền tác giả thông thường chỉ được công nhận khi sáng tạo này mới, có một phần công lao của tác giả và có thể chỉ ra được là có tính chất duy nhất.

Công ước Berne cho phép tác giả được hưởng tác quyền suốt đời cộng thêm tối thiểu 50 năm sau khi qua đời. Tuy nhiên các quốc gia tuân thủ công ước được phép nâng thời hạn hưởng tác quyền dài hơn

2. Quyền tác giả tại Việt Nam được quy định như thế nào :

Quyền tác giả tại Việt Nam đã được quy định chi tiết trong Bộ Luật Dân sự 2005, Luật Sở hữu trí tuệ và Nghị Định 100/NĐ*CP/2006 của Chính phủ. Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật Dân sự Luật Sở hữu trí tuệ về quyền tác giả và quyền liên quan. Theo đó, Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo hoặc sở hữu, bao gồm các quyền sau đây:

Quyền Nhân thân.

• Đặt tên cho tác phẩm.

• Đứng tên thật hoặc bút danh trên tác phẩm; được nêu tên thật hoặc bút danh khi tác phẩm được công bố, sử dụng.

• Công bố tác phẩm hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm.

• Bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm, không cho người khác sửa chữa, cắt xén. Hoặc xuyên tạc tác phẩm dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả.

Quyền tài sản.

• Làm tác phẩm phái sinh.

• Biểu diễn tác phẩm trước công chúng.

• Sao chép tác phẩm.

• Phân phối, nhập khẩu bản gốc hoặc bản sao tác phẩm.

• Truyền đạt tác phẩm đến công chúng bằng phương tiện hữu tuyến, vô tuyến, mạng thông tin điện tử hoặc bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào khác.

• Cho thuê bản gốc hoặc bản sao tác phẩm điện ảnh, chương trình máy tính.

• Tác phẩm được bảo hộ theo cơ chế quyền tác giả. Là các tác phẩm trong lĩnh vực văn học, khoa học và nghệ thuật.

3. Thủ tục đăng ký quyền tác giả

Bước 1. Chuẩn bị hồ sơ đăng ký quyền tác giả, bao gồm:

• Đơn đăng ký quyền tác giả.
• Bản sao tác phẩm cần đăng ký.
• Giấy tờ chứng minh quyền nộp đơn (nếu có).
• Giấy tờ cá nhân của tác giả (chứng minh thư, hộ chiếu, v.v.).

Bước 2. Nộp hồ sơ tại Cục Bản quyền tác giả hoặc các văn phòng đại diện.

Bước 3. Chờ xem xét và cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả nếu hồ sơ hợp lệ.

Thủ tục đăng ký quyền tác giả

4. Thời hạn bảo hộ quyền tác giả

Thời hạn bảo hộ quyền tác giả tùy thuộc vào loại quyền:

• Quyền nhân thân: Quyền đặt tên tác phẩm và quyền bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm được bảo hộ vô thời hạn.
• Quyền tài sản: Thường được bảo hộ suốt cuộc đời tác giả và 50 năm sau khi tác giả qua đời. Đối với tác phẩm điện ảnh, tác phẩm sân khấu, tác phẩm tạo hình và các tác phẩm khác, thời hạn bảo hộ có thể khác nhau theo quy định pháp luật.

5. Câu hỏi thường gặp

5.1 Quyền tác giả có tự động được bảo hộ không?

Quyền tác giả được tự động bảo hộ ngay khi tác phẩm được sáng tạo và thể hiện dưới một hình thức vật chất nhất định mà không cần phải đăng ký. Tuy nhiên, việc đăng ký giúp khẳng định quyền tác giả và dễ dàng giải quyết tranh chấp khi có vấn đề phát sinh.

5.2 Vi phạm quyền tác giả là gì và có thể bị xử lý như thế nào?

Vi phạm quyền tác giả xảy ra khi một cá nhân hoặc tổ chức sử dụng tác phẩm mà không được sự cho phép của chủ sở hữu quyền tác giả. Các hành vi vi phạm có thể bao gồm sao chép, phân phối, biểu diễn công khai, truyền đạt tác phẩm mà không có sự đồng ý của tác giả. Vi phạm quyền tác giả có thể bị xử lý hành chính, dân sự hoặc hình sự tùy theo mức độ vi phạm và quy định pháp luật.

5.3 Quyền tác giả có áp dụng cho tác phẩm trên internet không?

Có, quyền tác giả áp dụng cho cả các tác phẩm được sáng tạo và đăng tải trên internet. Tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả có quyền kiểm soát việc sử dụng, sao chép, phát tán các tác phẩm của mình trên mạng.

5.4 Làm thế nào để bảo vệ quyền tác giả của mình trên internet?

Để bảo vệ quyền tác giả trên internet, tác giả có thể:

• Đăng ký quyền tác giả với cơ quan chức năng.
• Sử dụng các công cụ bảo vệ bản quyền kỹ thuật số (DRM).
• Theo dõi và kiểm tra việc sử dụng tác phẩm của mình trên mạng.
• Liên hệ với các nền tảng trực tuyến để yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm.
• Thực hiện các biện pháp pháp lý nếu phát hiện vi phạm.

5.5 Quyền tác giả có thể chuyển nhượng hoặc cấp phép không?

Có, quyền tác giả có thể được chuyển nhượng hoặc cấp phép sử dụng cho cá nhân hoặc tổ chức khác thông qua hợp đồng. Hợp đồng này phải được lập thành văn bản và ghi rõ các điều khoản về phạm vi, thời hạn, và điều kiện sử dụng tác phẩm.

Hy vọng qua bài viết, Công ty Luật ACC đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về vấn đề Một số vấn đề cần nắm rõ quyền tác giả hay tác quyền. Đừng ngần ngại hãy liên hệ với Công ty Luật ACC nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.