Cạnh tranh độc quyền (Monopolistic Competition) là gì?

Cạnh tranh độc quyền (tiếng Anh: Monopolistic Competition) xảy ra khi một ngành có nhiều công ty cung cấp các sản phẩm tương tự nhưng không hoàn toàn giống nhau. Vậy, cạnh tranh độc quyền là gì? Hãy theo dõi bài viết dưới đây của ACC.

1. Cạnh tranh độc quyền là gì?

Cạnh tranh độc quyền trong tiếng Anh là Monopolistic Competition.

Cạnh tranh độc quyền là đặc trưng của một ngành công nghiệp trong đó nhiều công ty cung cấp các sản phẩm hoặc dịch vụ tương tự nhau, nhưng không phải là thay thế hoàn hảo.

Rào cản gia nhập và rút lui trong một ngành cạnh tranh độc quyền là thấp, và các quyết định của một công ty không ảnh hưởng trực tiếp đến các đối thủ cạnh tranh.

Cạnh tranh độc quyền có liên quan chặt chẽ đến chiến lược kinh doanh khác biệt hóa sản phẩm.

2. Bản chất của cạnh tranh độc quyền

Cạnh tranh độc quyền là một nền tảng trung gian giữa độc quyền và cạnh tranh hoàn hảo, và kết hợp các yếu tố của chúng. Mọi công ty trong cạnh tranh độc quyền đều có sức mạnh thị trường tương đối thấp như nhau và đều là người quyết định giá. Các công ty có xu hướng quảng cáo mạnh mẽ.

Cạnh tranh độc quyền là một hình thức cạnh tranh đặc trưng của một số ngành công nghiệp quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày, ví dụ nhà hàng, tiệm làm tóc, quần áo và đồ điện tử.

3. Đặc điểm của cạnh tranh độc quyền

Thị trường cạnh tranh độc quyền thể hiện các đặc điểm sau:

#1 Nhiều người mua và người bán

Trong thị trường cạnh tranh độc quyền, có một số lượng lớn người mua và người bán tham gia, tuy nhiên không lớn bằng thị trường cạnh tranh hoàn hảo. Điều này có nghĩa là các nhà cung cấp sản phẩm hàng hóa, dịch vụ có thể kiểm soát được chính sách giá, sản lượng của doanh nghiệp mình ở một mức độ nào đó. Chính vì vậy, trong thị trường cạnh tranh độc quyền, mỗi doanh nghiệp sẽ tuân theo một chính sách giá độc lập. Giả sử, nếu doanh nghiệp giảm giảm giá, doanh số bán được sẽ bị chênh lệch một chút so với nhiều đối thủ của nó, do đó mức độ mà mỗi đối thủ phải gánh chịu sẽ rất nhỏ. Như vậy các đối thủ này sẽ không có lý do gì để phản ứng trước sự thay đổi của doanh nghiệp này.

#2 Sự khác biệt của sản phẩm

Một đặc điểm khác của cạnh tranh độc quyền là sự khác biệt hóa sản phẩm. Sự khác biệt hóa sản phẩm này sẽ giúp doanh nghiệp gia tăng giá trị so với đối thủ cạnh tranh. Nó thể hiện ở việc người tiêu dùng có khả năng phân biệt sản phẩm được cung cấp bởi doanh nghiệp này so với sản phẩm của một doanh nghiệp khác. Về cơ bản, sản phẩm của các hãng khác nhau không hoàn toàn khác nhau. Sự khác biệt về sản phẩm này có thể là thực sự (thiết kế, vật liệu được sử dụng, kỹ năng…) hoặc tưởng tượng (thông qua quảng cáo, nhãn hiệu thương mại…).

#3 Rào cản gia nhập và rút khỏi thị trường thấp

Giống như cạnh tranh hoàn hảo, trong cạnh tranh độc quyền, các doanh nghiệp có quyền tự do gia nhập và rút khỏi thị trường. Các doanh nghiệp sẽ tham gia vào thị trường khi các doanh nghiệp hiện tại đang tạo ra lợi nhuận siêu ngạch. Với sự gia nhập của các doanh nghiệp mới, nguồn cung sẽ tăng lên làm giảm giá và do đó các doanh nghiệp hiện tại sẽ chỉ còn lại với lợi nhuận bình thường. Tương tự, nếu các doanh nghiệp đang hoạt động trong thị trường cạnh tranh độc quyền đang tiếp tục thua lỗ, một số doanh nghiệp sẽ lựa chọn rút khỏi thị trường. Điều này sẽ làm giảm nguồn cung sản phẩm hàng hóa, dịch vụ từ đó giả cả sẽ tăng lên, và các doanh nghiệp hiện tại sẽ chỉ còn lại với lợi nhuận bình thường

#4 Lợi nhuận siêu ngạch trong ngắn hạn

Các các doanh nghiệp trong thị trường cạnh tranh độc quyền có thể tạo ra lợi nhuận siêu ngạch nếu họ có thể hưởng lợi từ khoảng trống trên thị trường. Ví dụ như xét trong thị trường quần áo, một doanh nghiệp có thể tạo ra một thiết kế mới chưa từng có trước đó, nếu thiết kế này có thể gây ấn tượng tốt đối với khách hàng, doanh nghiệp đó đương nhiên sẽ thu về lợi nhuận lớn từ sự tăng lên về nhu cầu của khách hàng. Tuy nhiên, điều này chỉ có thể mang đến cho doanh nghiệp lợi nhuận siêu ngạch trong ngắn hạn cho đến khi đối thủ của họ biết đến sự tồn tại của thiết kế đó. Sau đó họ sẽ nhanh chóng tạo ra các sản phẩm tương tự để cung cấp ra thị trường. Điều này khiến cho mức lợi nhuận của doanh nghiệp ban đầu bị giảm đi.

#5 Lợi nhuận bình thường trong dài hạn

Trong dài hạn, lợi nhuận thu hẹp khi những người mới tham gia vào thị trường để cạnh tranh. Do rào cản gia nhập thấp, các doanh nghiệp mới có thể nhìn thấy bất kỳ khoản lợi nhuận siêu ngạch nào được tạo ra và nhanh chóng tham gia để giành lấy thị phần. Vì vậy, trong khi một số doanh nghiệp có thể thu lợi từ các sản phẩm mới trong ngắn hạn, thì những khoản lợi nhuận siêu ngạch này lại bị giảm xuống khi có sự cạnh tranh.

4. Câu hỏi liên quan

• Thông tin không hoàn hảo trong cạnh tranh là gì?

Trong cạnh tranh không hoàn hảo, nhiều doanh nghiệp cung cấp các sản phẩm hơi khác nhau. Điều này làm cho việc thu thập thông tin về sản phẩm tốn nhiều thời gian và chi phí hơn. Chính vì thế, người mua không thể có tất cả thông tin hoàn hảo về sản phẩm, chất lượng và giá cả của chúng. Rất nhiều người tiêu dùng lựa chọn một trong vài sản phẩm, hàng hóa được bày bán ở gần nhà. Đôi khi người mua có thể biết về một loại hàng hóa cụ thể ở nơi nó có sẵn với giá thấp. Tuy nhiên, họ không thể tự mình đi đến đó. Tương tự, người bán không biết chính xác sở thích của người mua và do đó, không cung cấp dịch vụ đúng nơi mà khách hàng có nhu cầu cao.

• Cạnh tranh phi giá cả là gì?

Thị trường cung cấp các sản phẩm hơi khác nhau, vì vậy các doanh nghiệp cạnh tranh về chất lượng sản phẩm/ dịch vụ. Chẳng hạn như chất lượng phục vụ của nhân viên chu đáo hơn, thời gian chờ đợi ít hơn. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng sẽ cạnh tranh nhau dựa trên các yếu tố phi giá cả khác như vị trí, thương hiệu/ quảng cáo và chất lượng.

• ThỊ trường cạnh tranh độc quyền được hiểu như thế nào?

Nếu không tính đến phương diện phân việt sản phẩm, thì về mặt cấu trúc, thị trường cạnh tranh độc quyền tương tự như thị trường cạnh tranh hoàn hảo. Việc phân tích trạng thái cân bằng của một doanh nghiệp cá biệt trong thị trường cạnh tranh độc quyền có thể thực hiện bằng cách nghiên cứu một doanh nghiệp đại diện; nghĩa là, tất cả các doanh nghiệp đều được giả định là phải đối phó với chi phí và điều kiện nhu cầu giống hệt nhau và họ luôn tìm cách tối đa hoá lợi nhuận. Từ những giả định như vậy, người ta có thể xác định được trạng thái cân bằng của thị trường.

Xem thêm:

So sánh sự khác nhau của vận đơn chủ (Master B/L) và vận đơn thứ cấp (House B/L) ?

Trên đây là nội dung tư vấn của ACC liên quan đến vấn đề Cạnh tranh độc quyền (Monopolistic Competition) là gì? Nếu có bất kỳ thắc mặc gì liên quan đến nội dung bài viết hoặc cần được hỗ trợ, tư vấn về các vấn đề pháp lý khác, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua: