Mất cân đối tài chính doanh nghiệp là gì? - Luật ACC

Mất cân đối tài chính là thực trạng mà một doanh nghiệp rơi vào thực trạng gặp khó khăn vất vả về dòng tiền khi thanh toán giao dịch nợ và thậm chí còn rơi vào thực trạng mất năng lực thanh toán giao dịch. Cùng  ACC tìm hiểu và khám phá chi tiết cụ thể thế nào là mất cân đối vốn qua bài viết Mất cân đối tài chính doanh nghiệp là gì? - Luật ACC.

Mất cân đối tài chính doanh nghiệp là gì? - Luật ACC

Mất cân đối tài chính là khi doanh nghiệp rơi vào tình trạng khó khăn về dòng tiền khi thanh toán nợ, thậm chí là mất khả năng thanh toán.

Tình trạng này khi xảy ra, thường đưa đến những hậu quả rất tiêu cực như, chủ thể có thể ngừng cho vay hoặc doanh nghiệp phải chịu lãi suất cho vay tăng vọt, các nhà cung cấp yêu cầu các điều khoản thanh toán tiền mặt ngay và khách hàng có thể rời bỏ doanh nghiệp do lo ngại doanh nghiệp không đủ năng lực đáp ứng các tiêu chuẩn sản phẩm cam kết…

Chính vì vậy, việc kiểm soát tài chính của nhà quản lý cần được thực hiện tốt nhằm đảm bảo tăng trưởng bền vững và tránh các tình huống không mong muốn này.

Thực chất để một doanh nghiệp đi từ tình hình tài chính bình thường, lành mạnh tới quá trình mất cân đối tài chính là một quá trình từ tốn và dài hơi, giống như một căn bệnh hiểm nghèo thường phải trải qua nhiều giai đoạn trước khi “vô phương cứu chữa”. Một khi mất cân đối tài chính diễn ra thì quá trình cứu chữa là rất khó khăn, gây nên nhiều thiệt hại lớn, thậm chí là phá sản.

Xem thêm bài viết cách kiểm tra bảng cân đối kế toán đúng không?

2. Nguyên nhân làm mất cân đối tài chính

Nguyên nhân gây làm cân đối tài chính doanh nghiệp thường đến từ các yếu tố:

2.1 Các yếu tố bên trong

Nguyên nhân chính và thường lặp đi lặp lại ở nhiều doanh nghiệp là sự mất cân đối từ việc tăng trưởng quá nóng thông qua đầu tư dàn trải quá nhiều dự án bằng nợ vay. Ví dụ như trước đây, CTCP Sông Đà Thăng Long cùng lúc triển khai nhiều dự án bất động sản quy mô lớn dẫn đến nhiều dự án không thể hoàn thành khi bị thiếu vốn và từ đó thiếu hụt dòng tiền để trả nợ.

Nguyên nhân thứ hai là thời gian vay vốn ngắn hơn nhiều so với thời gian hoạt động của dự án. Đây là đặc trưng chung của một số lĩnh vực đầu tư. Ví dụ như đầu tư thủy điện, thời gian vay vốn thường chỉ khoảng 8 – 10 năm trong khi dự án có thể vận hành trong 25 năm. Vì thế, trong những năm đầu của dự án, công ty phải chịu áp lực trả nợ rất lớn và thường bị thiếu tiền trả nợ. Và nếu công ty có nhiều dự án đầu tư như vậy thì căng thẳng tài chính là điều thường xảy ra.

Một nguyên nhân khác nằm ở cấu trúc quyền lực của chính doanh nghiệp. Mặc dù một số doanh nghiệp sở hữu các Giám đốc tài chính nhiều năm kinh nghiệm, bản lĩnh nhưng họ chỉ được phân quyền khá hạn chế ở những mảng như kế toán, thuế và các quyết định đầu tư được là do thiểu số cá nhân lãnh đạo thường là cổ đông lớn nhất của Công ty.

Nếu các quyết định đầu tư đưa ra chưa được xem xét kỹ, thiếu sáng suốt và các ý kiến của Giám đốc Tài chính không được lắng nghe thì khả năng cao là nó sẽ dần đưa công ty tới một tình hình tài chính đầy rủi ro.

2.2 Những cú sốc từ bên ngoài kéo dài dai dẳng

Khủng hoảng về khả năng thanh toán hay mất cân đối tài chính cũng thường chịu tác động từ những cú sốc bên ngoài kéo dài một cách dai dẳng.

Cú sốc bên ngoài là tổng hợp của nhiều yếu tố khác nhau. Có lẽ ảnh hưởng lớn nhất là cú sốc đến từ sự sụt giảm đột ngột của nhu cầu thị trường đầu ra kéo dài do sự dư thừa công suất hoặc sự thay đổi công nghệ dẫn đến nhu cầu sản phẩm giảm mạnh.

Cú sốc về đầu ra nếu lại kết hợp với một cú sốc chi phí đầu vào tăng mạnh hay mặt bằng lãi suất tăng mạnh thì thực sự điều này trở thành một thảm hoạ cho các công ty mà có nhiều các dự án đầu tư đang dở dang hoặc đang vay nợ lớn. Chính do các cú sốc bên ngoài thường kéo dài đã khiến nhiều doanh nghiệp kể cả là doanh nghiệp lớn cũng bị bào mòn khả năng tài chính và suy kiệt dòng tiền, mất khả năng thanh toán.

3. Cách khắc phục mất cân đối tài chính

Khi rơi vào tình trạng mất cân đối tài chính thì tái cấu trúc toàn diện là điều cần thiết. Trong đó, tái cấu trúc tài chính được coi là khởi đầu cực kỳ quan trọng. giúp công ty vực dậy tình hình tài chính và đưa ra các biện pháp xử lý phù hợp. Thường trong trường hợp này doanh nghiệp cần thoát vốn khỏi các dự án kém hiệu quả hoặc các khoản đầu tư không trọng yếu để trả bớt nợ.

Ví dụ năm 2015, CTCP Cơ điện và Xây dựng Việt Nam đã phải thoái vốn khỏi Thuỷ điện Văn Chấn để giảm bớt quy mô nợ phải trả.

Thứ hai, biện pháp được mong chờ nhất là các cổ đông góp thêm vốn, kết hợp với việc chủ nợ cho phép tái cơ cấu nợ. Ví dụ Công ty Xi măng Hà Tiên tháng 1/2013 đã được công ty mẹ là Tổng Công ty Xi măng (Vicem) chuyển nợ thành vốn cổ phần để tháo gỡ khó khăn. Công ty Kỹ nghệ Gỗ Trường Thành đã phục hồi các hoạt động kinh doanh nhờ các chủ nợ cho phép xóa nợ lãi hàng trăm tỷ đồng và cho phép cơ cấu lại kỳ hạn nợ.

Thứ ba, trong trường hợp thị trường sản phẩm đầu ra phục hồi, điều này sẽ đóng góp tích cực tạo ra dòng tiền mạnh hơn và lợi nhuận lớn hơn giúp doanh nghiệp có thể tái cơ cấu nợ tích cực hơn. Sự phục hồi của ngành xi măng trong giai đoạn 2014 – 2015 đã đưa đến dòng tiền mạnh hơn và giúp hàng loạt các công ty xi măng lớn có nguồn lực để trả nợ và tái cấu trúc nguồn vốn.

Xem thêm bài viết phân tích tài chính doanh nghiệp là gì?

4. Câu hỏi thường gặp

Một số giải pháp dài hạn để doanh nghiệp tăng trưởng bền vững là gì?

Các công ty cần xây dựng kỹ lưỡng một kế hoạch tài chính dài hạn, trong đó cần cân đối nhu cầu vốn đầu tư tổng thể với khả năng tài chính của doanh nghiệp.

Giải pháp quan trọng nằm ở cấu trúc quyền lực của chính công ty.

Chiếc phao cứu sinh tốt để công ty tự cứu mình thường là giá cổ phiếu, giá cổ phiếu cao tạo ra tiềm năng giúp công ty tự cứu mình thông qua phát hành cổ phiếu để tái cấu trúc nợ.

Nhà quản lý có thể tìm tới các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp nơi cung cấp cho CEO cái nhìn toàn diện, đa chiều về tài chính doanh nghiệp, đưa ra các công cụ hỗ trợ lập kế hoạch tài chính bền vững, cách quản lý dòng tiền hiệu quả, đánh giá kết quả các dự án đầu tư chi tiết…

Trên đây là bài viết Mất cân đối tài chính doanh nghiệp là gì? - Luật ACC. ACC tự hào là đơn vị hàng đầu hỗ trợ mọi vấn đề liên quan đến pháp lý, tư vấn pháp luật, thủ tục giấy tờ cho khách hàng. Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng, hiệu quả, uy tín, chất lượng và tiết kiệm chi phí nhất.