Bạn đã bao giờ tự hỏi "Lương cơ bản là gì?" và quan tâm đến những thông tin mới nhất về mức lương cơ bản hiện nay chưa? Trong bối cảnh nền kinh tế đang phát triển và các quy định về tiền lương được cập nhật liên tục, việc hiểu rõ về khái niệm này và nắm bắt thông tin về mức lương cơ bản đang trở thành một vấn đề quan trọng đối với nhiều người. Hãy cùng ACC tìm hiểu và khám phá sâu hơn về lương cơ bản và những điều cần biết về nó trong thời điểm hiện nay.
Lương cơ bản là gì? Mức lương cơ bản hiện nay
1. Lương cơ bản là gì?
Lương cơ bản là một khái niệm không được quy định rõ ràng trong pháp luật Việt Nam. Tuy nhiên, ta có thể hiểu đó là mức lương tối thiểu mà một người lao động có thể nhận được khi làm việc trong một tổ chức, doanh nghiệp, hoặc cơ quan nào đó. Mức lương này được xác định trong hợp đồng lao động, thông qua sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động.
Một điểm quan trọng là lương cơ bản thường được sử dụng để tính toán các khoản đóng bảo hiểm, bao gồm bảo hiểm xã hội, y tế, và thất nghiệp cho người lao động. Điều này có nghĩa là các khoản đóng bảo hiểm này sẽ được tính dựa trên mức lương cơ bản, không phải trên tổng thu nhập thực tế mà người lao động nhận được.
Tuy nhiên, lương cơ bản không bao gồm các khoản phụ cấp, tiền thưởng, hay các khoản thu nhập bổ sung khác. Do đó, thường thì lương cơ bản không phản ánh hoàn toàn số tiền thực sự mà một người lao động nhận được hàng tháng.
2. Mức lương cơ bản hiện nay
Hiện nay, mức lương cơ bản được xác định khác nhau tùy theo đối tượng lao động và điều kiện làm việc. Đối với cán bộ, công chức, và viên chức trong các cơ quan Nhà nước, mức lương cơ bản được tính dựa trên mức lương cơ sở và hệ số lương. Mức lương cơ sở cho năm 2024 là 1.800.000 đồng/tháng, và hệ số lương thay đổi tùy theo chức vụ, ngành nghề, và lĩnh vực làm việc của người lao động.
Trong khi đó, đối với người lao động trong các doanh nghiệp, mức lương cơ bản thường dựa trên mức lương tối thiểu vùng. Mức lương tối thiểu vùng được quy định theo từng vùng và có sự điều chỉnh theo thời gian. Ví dụ, theo quy định hiện tại, mức lương tối thiểu vùng năm 2024 được áp dụng theo mức lương tối thiểu vùng năm 2023 đã được điều chỉnh từ tháng 7/2023. Cụ thể:
- Lương tối thiểu vùng I: 4,68 triệu đồng/tháng.
- Lương tối thiểu vùng II: 4,16 triệu đồng/tháng.
- Lương tối thiểu vùng III: 3,64 triệu đồng/tháng.
- Lương tối thiểu vùng IV: 3,25 triệu đồng/tháng.
Những con số này thể hiện mức lương tối thiểu mà các doanh nghiệp thỏa thuận trả cho người lao động khi làm việc tại các khu vực tương ứng.
3. Phân biệt lương cơ bản với lương cơ sở
Phân biệt lương cơ bản với lương cơ sở
Lương cơ sở và lương cơ bản là hai khái niệm cơ bản trong lĩnh vực tiền lương, tuy nhiên, chúng có sự khác biệt về cơ sở pháp lý, đối tượng áp dụng và cách tính toán.
3.1. Cơ sở Pháp lý
Lương cơ sở được quy định cụ thể trong Nghị định 72/2018/NĐ-CP của Chính phủ, mức lương được xác định bằng con số cụ thể và có cơ sở pháp lý rõ ràng.
Ngược lại, lương cơ bản không có quy định trong bất kỳ văn bản pháp luật nào, chỉ là cách gọi của mức lương thấp nhất mà lao động và người sử dụng lao động thỏa thuận.
3.2. Đối tượng áp dụng
Mức lương cơ sở áp dụng cho công nhân viên chức, cán bộ Nhà nước, người lao động, người hưởng chế độ thuộc khu vực Nhà nước như cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, lực lượng vũ trang, và đơn vị hoạt động được Nhà nước hỗ trợ kinh phí.
Trong khi đó, mức lương cơ bản áp dụng cho cả khu vực trong và ngoài Nhà nước, tức là được sử dụng phổ biến cho tất cả các đơn vị sử dụng lao động và người lao động.
3.3. Cách tính
Cách tính lương cơ sở và lương cơ bản cũng có sự khác nhau. Mức lương cơ sở được quy định bằng con số cụ thể trong các văn bản pháp luật, trong khi đó, lương cơ bản được xác định dựa vào nhiều yếu tố.
Ví dụ, để tính lương cơ bản cho cán bộ, công nhân viên chức thuộc khu vực Nhà nước, công thức tính toán sẽ dựa vào lương cơ sở và hệ số lương. Trong khi đó, đối với các doanh nghiệp, tổ chức ngoài khu vực Nhà nước, mức lương cơ bản được xác định dựa trên mức lương tối thiểu vùng.
4. Lương cơ bản có phải là lương dùng để đóng BHXH không?
Lương cơ bản không phải là lương dùng để đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về Bảo hiểm xã hội. Theo Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội được quy định rõ ràng cho từng đối tượng lao động.
Đối với những người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội được xác định theo các khoản lương như lương theo ngạch, bậc, cấp bậc quân hàm và các khoản phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên vượt khung, phụ cấp thâm niên nghề (nếu có). Đối với những người lao động khác, tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội được quy định dựa trên mức lương và các khoản phụ cấp lương theo quy định của pháp luật về lao động.
Trong quá trình đóng bảo hiểm xã hội, chỉ tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội mới được tính và quyết định dựa trên các khoản lương như đã nêu ở trên. Lương cơ bản, mặc dù là mức lương cơ sở, nhưng không bao gồm các khoản phụ cấp, hỗ trợ. Do đó, lương cơ bản không được sử dụng để tính toán tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Thông tin về "Lương cơ bản là gì?" và mức lương cơ bản hiện nay không chỉ là kiến thức về tiền lương mà còn là một phần quan trọng trong việc quản lý tài chính cá nhân và định hình kế hoạch tương lai. Chính vì vậy, việc tìm hiểu và đối diện với những thách thức của thị trường lao động không chỉ là việc cần thiết mà còn là cơ hội để phát triển bản thân và đạt được ước mơ cá nhân.
Nội dung bài viết:
Bình luận