Lợi nhuận trước thuế và lợi nhuận sau thuế là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau, mặc dù hiện nay vẫn còn nhiều người nhầm lẫn về chúng. Đối với cá doanh nghiệp, đây là một trong những chỉ tiêu phản ánh chính xác hiệu quả làm ăn kinh doanh. Nắm lợi nhuận trước thuế là gì sẽ giúp các đơn vị đưa ra phương án kinh doanh hiệu quả hơn. Để hiểu rõ hơn về bản chất của lợi nhuận trước thuế và tránh nhầm lẫn với những định nghĩa khác, mời bạn đọc theo dõi bài viết sau đây của ACC.
Lợi nhuận trước thuế là gì?
1. Lợi nhuận trước thuế là gì?
Lợi nhuận trước thuế được xem là một trong những tiêu chí đánh giá doanh nghiệp khi chủ đầu tư tìm hiểu và quyết định đầu tư vào doanh nghiệp. Vậy lợi nhuận trước thuế là gì?
Lợi nhuận trước thuế là khoản thu nhập của doanh nghiệp trước khi trừ đi chi phí trả lãi vay và thuế thu nhập doanh nghiệp. Lợi nhuận trước thuế có thuật ngữ Tiếng Anh là EBIT (Earnings Before Interest and Taxes).
Lợi nhuận trước thuế thường được sử dụng trong các báo cáo tài chính, báo cáo thu nhập giao dịch, có lãi hay thua lỗ của các doanh nghiệp. Đồng thời, lợi nhuận trước thuế giúp cho doanh nghiệp giảm trừ được những rủi ro, tránh khỏi những phát sinh không đáng có.
Ngoài ra, lợi nhuận trước thuế cũng là cơ sở để chủ đầu tư nắm được toàn bộ các chỉ số quan trọng, quyết định đầu tư hay không đầu tư vào doanh nghiệp này và giám sát mô hình vận hành trong nội bộ doanh nghiệp khi quyết định đầu tư. Do đó, lợi nhuận trước thuế là lợi nhuận thực nhận được của doanh nghiệp, là kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Dựa trên kết quả đó, người ta mới đánh giá được doanh nghiệp đó kinh doanh có lãi hay không có lãi và lãi bao nhiêu.
Một số doanh nghiệp được khấu trừ thuế, giảm thuế, miễn thuế nên lợi nhuận sau thuế có thể sẽ rất cao nhưng sẽ không phải án được trực tiếp lãi kinh doanh của doanh nghiệp.
Lợi nhuận trước thuế cũng có ý nghĩa to lớn đối với các nhà phân tích đầu tư và đánh giá sự phát sinh tín dụng. Lợi nhuận trước thuế cung cấp những số liệu cực kỳ chính xác, giúp quá trình đánh giá của các chuyên gia được chính xác hơn, hạn chế tối đa sự sai sót.
2. Tại sao cần phải xác định lợi nhuận trước thuế?
Thông thường chủ doanh nghiệp có xu hướng quan tâm hơn tới lợi nhuận sau thuế vì đây là khoản thu nhập thực tế của doanh nghiệp. Tuy nhiên, đối với các nhà đầu tư, nhà quản lý và các chuyên gia phân tích tài chính thì chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế là gì lại vô cùng quan trọng.
Lợi nhuận trước thuế phản ánh chính xác tình hình kinh doanh của công ty có hiệu quả hay không, bởi chỉ tiêu này chưa tính đến các khoản nợ lãi vay và khoản thuế phải nộp.
Vì vậy, khi xem xét lợi nhuận trước thuế là gì sẽ cho phép nhà quản lý điều chỉnh các kế hoạch để tiếp tục mở rộng phát triển các sản phẩm đang kinh doanh (nếu lợi nhuận dương và có xu hướng gia tăng) hay thu hẹp sản xuất, chuyển đổi sản phẩm (nếu lợi nhuận âm hoặc có xu hướng giảm).
Theo đó, lợi nhuận trước thuế mang những ý nghĩa cơ bản sau:
Chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế bỏ qua các biến số như cấu trúc vốn (vốn chủ sở hữu và vốn vay) của doanh nghiệp, không xét tới gánh nặng thuế, do đó chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế (EBIT) là thước đo khả năng sinh lời của công ty và có ý nghĩa lớn trong một số lĩnh vực sau:
Thuế: Khi các nhà đầu tư so sánh về nghĩa vụ thuế giữa các công ty khác nhau, chỉ tiêu EBIT giúp nhà đầu từ làm rõ thu nhập trước thuế và lãi suất của doanh nghiệp.
Nợ: Chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế EBIT phù hợp khi các nhà phân tích tài chính nghiên cứu về các doanh nghiệp thuộc các ngành thâm dụng vốn.
Trường hợp doanh nghiệp sử dụng vốn chủ nhiều và vay ít thì doanh nghiệp chưa tận dụng được lợi thế từ đòn bẩy tài chính, do đó khoản thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ gia tăng. Ngược lại, đối với các doanh nghiệp vay nợ nhiều, khoản thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ giảm nhưng chi phí trả lãi vay lại gia tăng.
Để hiểu rõ hơn về lợi nhuận trước thuế là gì, bạn đọc có thể tham khảo bài viết Lợi nhuận độc quyền (monopoly profit) là gì? để có cái nhìn tổng quát về vấn đề trên.
3. Công thức tính lợi nhuận trước thuế
Lợi nhuận trước thuế bao gồm tất cả các khoản lợi nhuận thu về từ hoạt động sản xuất kinh doanh, lợi nhuận tài chính và lợi nhuận phát sinh khác. Lợi nhuận trước thuế được tính bằng tổng doanh thu trừ đi chi phí.
Công thức tính lợi nhuận trước thuế
Lợi nhuận trước thuế = Tổng doanh thu – Chi phí cố định – Chi phí phát sinh
Trong đó: Tổng doanh thu là toàn bộ doanh thu được thu về từ hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp thể hiện trong các biên lai, hóa đơn bán ra.
Chi phí cố định bao gồm giá vốn bỏ ra, chi phí vận chuyển, chi phí sản xuất, chi phí thuê nhân viên, chi phí thuê địa điểm và các khoản chi phí khác có tính chất cố định trong kinh doanh.
Chi phí phát sinh là tất cả các chi phí phát sinh theo quá trình hoạt động của công ty không theo kế hoạch của doanh nghiệp.
Sau khi đã tổng hợp số liệu và hoàn thành xong các bước xác định chi phí thì ta mới có thể xác định chính xác lợi nhuận trước thuế từ đó có thể xác định đúng về tình trạng lãi, lỗ của doanh nghiệp.
Ví dụ 1: Doanh nghiệp A có tổng doanh thu trong quá trình kinh doanh là 10 tỷ đồng. Trong đó, doanh nghiệp A đã mua sản phẩm từ công ty X với tổng số tiền là 4 tỷ. Chi phí vận chuyển kho hàng của công ty X về kho hàng của doanh nghiệp A là 500 triệu. Chi phí thuê nhân viên và chi phí thuê địa điểm tổng là 1 tỷ. Chi phí vận chuyển từ kho hàng đến cho khách hàng là 200 tr. Chi phí phát sinh trong quá trình kinh doanh là 100tr.
Lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp A là:
10 tỷ – (4 tỷ + 1 tỷ + 500tr + 200tr) – 100tr = 4,2 tỷ
Như vậy, doanh nghiệp A đang kinh doanh có lãi.
Ví dụ 2: Doanh nghiệp B có tổng doanh thu trong quá trình kinh doanh là 5 tỷ đồng. Trong đó, doanh nghiệp A đã mua sản phẩm từ công ty Y với tổng số tiền là 4 tỷ. Chi phí vận chuyển kho hàng của công ty Y về kho hàng của doanh nghiệp B là 500 triệu. Chi phí thuê nhân viên và chi phí thuê địa điểm tổng là 1 tỷ. Chi phí vận chuyển từ kho hàng đến cho khách hàng là 200 tr. Chi phí phát sinh trong quá trình kinh doanh là 100tr.
Lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp A là:
5 tỷ – (4 tỷ + 1 tỷ + 500tr + 200tr) – 100tr = – 800tr
Như vậy, doanh nghiệp B đang kinh doanh lỗ.
4. Các chỉ tiêu đánh giá lợi nhuận trước thuế trong kinh doanh
Để đánh giá lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp, thông thường ta so sánh giữa giá trị của lợi nhuận trước thuế với 0.
Trường hợp 1: Lợi nhuận trước thuế EBIT >0: Điều này phản ánh doanh nghiệp làm ăn có lãi dương. Doanh nghiệp đang kinh doanh đúng hướng, nên mở rộng đầu tư kinh doanh và chưa cần thay đổi mô hình kinh doanh.
Trường hợp 2: Lợi nhuận trước thuế EBIT = 0: Điều này phản ánh doanh nghiệp làm ăn không có lãi. Như vậy, doanh nghiệp thậm chí không có đủ khả năng trả lãi nợ vay và trả thuế thu nhập cá nhân. Điều này đồng nghĩa với việc các cổ đông sẽ không được chia cổ tức. Doanh nghiệp trong trường hợp này cần xem xét thay đổi chiến lược, kế hoạch và mô hình kinh doanh để đạt hiệu quả tốt hơn.
Trường hợp 3: Lợi nhuận trước thuế EBIT < 0: Điều này phản ánh doanh nghiệp làm ăn thua lỗ. Như vậy, tổng doanh thu của doanh nghiệp nhỏ hơn các chi phí dành cho việc bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí trả lương cho nhân viên,… Doanh nghiệp cần thu hẹp hoạt động sản xuất kinh doanh, thực hiện các hoạt động cắt giảm chi phí,…
Lợi nhuận trước thuế thường được đánh giá thông qua 03 chỉ tiêu dưới đây:
Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh: LN từ hoạt động kinh doanh = Doanh thu từ hoạt động bán hàng – Chi phí hàng bán – Chi phí hoạt động;
Lợi nhuận từ hoạt động tài chính: Lợi nhuận từ hoạt động tài chính = Doanh thu từ hoạt động tài chính – Chi phí tài chính;
Lợi nhuận từ các hoạt động khác: Lợi nhuận từ các hoạt động khác = Thu nhập khác – Chi phí khác.
5. Có được chia lợi nhuận trước thuế không?
Hiện nay, pháp luật không có quy định bắt buộc phải chia lợi nhuận sau thuế cũng không có quy định không được chia lợi nhuận sau thuế. Do đó, các doanh nghiệp có thể thực hiện chia lợi nhuận trước thuế. Tuy nhiên, lợi nhuận trước thuế là lợi nhuận chưa trừ đi các khoản thuế với cơ quan thuế nên các doanh nghiệp cần phải kê khai đúng lợi nhuận trước thuế và tính đúng phần thuế phải nộp và các khoản nợ, các nghĩa vụ tài chính khác để có căn cứ chia lợi nhuận.
Trong các doanh nghiệp, công ty đang hoạt động, thường chia lợi nhuận sau khi đã hoàn thành tất cả các nghĩa vụ tài chính với cơ quan thuế và các chủ thể khác.
Việc chia lợi nhuận khi chưa tính thuế có thể dẫn đến sai sót và việc lấy lại lợi nhuận từ các chủ thể cũng có thể có khó khăn, chậm lấy lại hoặc có nhiều trường hợp không thể lấy lại được dẫn đến việc thất thoát khoản tiền đáng kể cho doanh nghiệp.
6. Những câu hỏi liên quan về lợi nhuận trước thuế
Phân biệt bản chất lợi nhuận trước thuế và lợi nhuận sau thuế?
- Lợi nhuận trước thuế là khoản lợi tức mà doanh nghiệp thu được trước khi trả lãi vay và tiền thuế TNDN. – Lợi nhuận sau thuế là khoản lợi tức mà doanh nghiệp thu được sau khi đã trừ đi chi phí lãi vay và tiền thuế thu nhập cá nhân.
- Lợi nhuận sau thuế còn được gọi là lãi ròng.
Chỉ số EBIT âm có phải nộp thuế không?
- Theo Thông tư hướng dẫn thuế thu nhập doanh nghiệp mới nhất, nếu lợi nhuận trước thuế âm, doanh nghiệp sẽ không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp. Chi phí này sẽ được chuyển lỗ tối đa trong vòng 5 năm.
Biên lợi nhuận trước thuế có ý nghĩa gì?
- Biên lợi nhuận trước thuế là một công cụ kế toán tài chính. Công cụ này được sử dụng để đo lường hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp/công ty kết hợp công thức tính lợi nhuận trước thuế. Chỉ số biên lợi nhuận trước thuế thường dùng để so sánh lợi nhuận của các doanh nghiệp trong cùng một ngành.
Thông qua bài viết trên ACC đã chia sẻ đến độc giả về khái niệm Lợi nhuận trước thuế là gì? Hy vọng những thông tin bổ ích này sẽ giúp các nhà đầu tư hiểu rõ tầm quan trọng của chỉ tiêu này đối với hoạt động kinh doanh của mỗi công ty. Trong quá trình tìm hiểu, nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc nào về bài viết hay cần hỗ trợ pháp lý vui lòng liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và giải đáp. Ngoài ra, liên quan đến bài đọc trên độc giả có thể tham khảo bài viết Lãi Cơ Bản Trên Cổ Phiếu Là Gì? (Cập Nhật 2022) - Luật ACC và Tại sao lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp bị âm?
Nội dung bài viết:
Bình luận