Thủ tục khởi kiện giành quyền nuôi con sau khi ly hôn

I. Giới thiệu

Quyền nuôi con sau ly hôn là một trong những vấn đề quan trọng và nhạy cảm trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình. Sau khi có bản án của tòa án về việc cha hoặc mẹ được trực tiếp nuôi dưỡng con trước đó, việc khởi kiện giành lại quyền nuôi con có thể xảy ra khi một trong hai bên cảm thấy rằng đối phương không đảm bảo đủ về nuôi dưỡng con chung. Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết về quyền nuôi con khi ly hôn, điều kiện để giành lại quyền nuôi con sau ly hôn, thủ tục khởi kiện giành lại quyền nuôi con, và các vấn đề liên quan khác.

II. Ai Có Quyền Được Khởi Kiện

Có một số cá nhân, cơ quan và tổ chức có quyền được khởi kiện để thay đổi quyền nuôi con theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình 2014, bao gồm:

• Cha, mẹ của con.
• Người thân thích.
• Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình.
• Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em.
• Hội liên hiệp phụ nữ.

III. Căn Cứ Chấm Dứt Việc Nuôi Con

Căn cứ chấm dứt việc nuôi con có thể xảy ra trong hai trường hợp chính:

1. Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con.
2. Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.

Thủ tục khởi kiện giành quyền nuôi con sau khi ly hôn

IV. Điều Kiện Giành Lại Quyền Nuôi Con

Về Chủ Thể

• Người trực tiếp nuôi con phải là người có đầy đủ năng lực hành vi dân sự.
• Người trực tiếp nuôi con phải có tư cách đạo đức và nhân phẩm tốt.
• Người trực tiếp nuôi con không thuộc trường hợp bị hạn chế quyền cha mẹ đối với con cái theo quy định tại Điều 85 Luật Hôn nhân và gia đình 2014.

Về Vật Chất

• Vợ/chồng chứng minh có đủ điều kiện về vật chất, bao gồm có tài sản, công việc ổn định, thu nhập, và chỗ ở hợp pháp để nuôi sống người con.
• Đảm bảo đáp ứng tối thiểu nhu cầu thiết yếu của người con để có cuộc sống tốt nhất.

Về Tinh Thần

• Người có quyền nuôi con không được thực hiện các hành vi bạo lực gia đình đối với con cái.
• Không để con tiếp xúc đến các tệ nạn xã hội và bảo vệ con khỏi những nguy cơ tiềm ẩn.

V. Thẩm Quyền Giải Quyết Giành Quyền Nuôi Con

Thẩm quyền giải quyết giành quyền nuôi con thuộc về tòa án và cụ thể là:

• Tòa án nhân dân cấp huyện, theo quy định tại Điều 26 của quy định các vụ việc dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án và Điều 35 của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
• Trong trường hợp tranh chấp quyền nuôi con có yếu tố nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài, thẩm quyền giải quyết sẽ thuộc về Tòa án cấp tỉnh.

VI. Trình Tự Thủ Tục Khởi Kiện Giành Quyền Nuôi Con

Thành phần hồ sơ

Hồ sơ khởi kiện giành quyền nuôi con bao gồm:

• Đơn khởi kiện (theo Mẫu số 23 – DS, ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ- HĐTP do Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao ban hành ngày 13/01/2017).
• Bản án/quyết định ly hôn của Tòa án.
• Giấy khai sinh của con (bản sao).
• Sổ hộ khẩu, chứng minh nhân dân/căn cước công dân (bản sao).
• Các tài liệu, chứng cứ làm căn cứ để thay đổi quyền nuôi con.

Quá trình giải quyết

Quá trình giải quyết giành lại quyền nuôi con khi đã có Bản án/Quyết định của Tòa án được thực hiện theo quy định tại Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 như sau:

1. Bước 1: Nộp hồ sơ khởi kiện tại Tòa án Nhân dân có thẩm quyền giải quyết theo Điều 190, Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
2. Bước 2: Sau khi nhận hồ sơ hợp lệ, Tòa án sẽ ra thông báo nộp tiền tạm ứng án phí.
3. Bước 3: Nộp tiền tạm ứng án phí dân sự sơ thẩm tại Chi cục thi hành án quận/huyện và nộp biên lai tiền tạm ứng án phí cho Tòa án.
4. Bước 4: Tòa án thụ lý vụ án, tiến hành giải quyết vụ án theo thủ tục chung và ra Bản án hoặc quyết định giải quyết vụ án.

FAQ (Câu hỏi thường gặp)

1. Ai có quyền được khởi kiện để giành lại quyền nuôi con sau ly hôn?

Các cá nhân, cơ quan, và tổ chức có quyền được khởi kiện để thay đổi quyền nuôi con bao gồm cha, mẹ của con, người thân thích, cơ quan quản lý nhà nước về gia đình, cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em, và hội liên hiệp phụ nữ.

2. Khi nào có thể chấm dứt việc nuôi con sau ly hôn?

Việc chấm dứt việc nuôi con sau ly hôn có thể xảy ra khi cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con hoặc khi người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp chăm sóc con.

3. Điều kiện nào cần đáp ứng để giành lại quyền nuôi con sau ly hôn?

Để giành lại quyền nuôi con sau ly hôn, người muốn nuôi con phải đáp ứng các điều kiện về năng lực hành vi dân sự, tư cách đạo đức, nhân phẩm, và vật chất. Họ cũng phải đảm bảo môi trường sống, học tập, và vui chơi cho người con để đảm bảo phát triển bình thường của họ.

4. Ai có thẩm quyền giải quyết vụ việc giành quyền nuôi con sau ly hôn?

Thẩm quyền giải quyết vụ việc giành quyền nuôi con thuộc về tòa án nhân dân cấp huyện, trừ khi có yếu tố nước ngoài hoặc cần ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài, thì thẩm quyền sẽ thuộc về tòa án cấp tỉnh.

Bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về quyền nuôi con khi ly hôn, điều kiện giành lại quyền nuôi con sau ly hôn, thủ tục khởi kiện giành lại quyền nuôi con, và thẩm quyền giải quyết vụ việc. Nếu bạn đang đối mặt với tình huống tương tự, hãy tìm kiếm sự tư vấn chuyên nghiệp để có được hướng dẫn cụ thể và hỗ trợ pháp lý.