Kế toán chi phí và tính giá thành xây lắp

Trong lĩnh vực xây dựng, quản lý chi phí sản xuất là một phần quan trọng của quá trình kế toán và quản lý doanh nghiệp. Đặc biệt, kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp đòi hỏi sự chính xác và khả năng tổ chức thông tin một cách hiệu quả để đảm bảo rằng mọi khoản chi phí được ghi nhận đúng cách. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ trình bày một số quy định và quy trình kế toán liên quan đến chi phí nguyên vật liệu trực tiếp trong ngành xây dựng.

1. Quy định kế toán:

1.1. Nguyên Vật Liệu Dựng cho Công Trình

Khi xây dựng công trình, việc tính toán và ghi nhận chi phí nguyên vật liệu trực tiếp là điểm quan trọng. Chúng ta cần xác định rõ nguyên vật liệu nào được sử dụng cho từng công trình hoặc hạng mục công trình cụ thể. Điều này được thực hiện dựa trên các chứng từ gốc và số lượng thực tế đã sử dụng, theo giá thực tế xuất kho (FIFO, bình quân,...).

1.2. Phương Pháp Phân Bổ Vật Liệu

Trong trường hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp không được hạch toán riêng cho từng công trình hoặc hạng mục công trình, doanh nghiệp có thể áp dụng phương pháp phân bổ vật liệu cho từng đối tượng xây dựng theo tiêu chuẩn phù hợp. Điều này có thể bao gồm việc tính theo tỷ lệ định mức tiêu hao nguyên vật liệu.

1.3. Kiểm Kê Cuối Kỳ

Cuối kỳ kế toán hoặc khi công trình hoàn thành, kiểm kê số lượng vật liệu còn lại tại công trường là một bước quan trọng. Điều này giúp ghi nhận chi phí nguyên vật liệu trực tiếp xuất dùng cho thi công công trình hoặc hạng mục công trình. Điều này đảm bảo rằng chi phí được ghi nhận một cách chính xác.

Bút Toán:

• Nợ TK 632
• Có TK 631

Bút toán này phản ánh chi phí nguyên vật liệu trực tiếp vượt mức bình thường, không tính vào giá thành sản phẩm xây dựng. Bút toán này thường thực hiện trước khi kết chuyển chi phí nguyên vật liệu trực tiếp để tổng hợp chi phí sản xuất cuối kỳ.

Vận Dụng Thực Tế:

Do chu kỳ sản xuất thi công xây dựng kéo dài, nên bút toán này không xác định được cuối mỗi kỳ, mà phải đến khi công trình, hạng mục công trình hoàn thành thì mới xác định được số vượt mức so với dự toán từng công trình, hạng mục công trình. Khi đó, kế toán có thể ghi: Nợ TK 632/ Có TK 154 phản ánh chi phí nguyên vật liệu trực tiếp vượt mức bình thường, không tính vào giá thành sản phẩm xây dựng.

Kế toán chi phí và tính giá thành xây lắp

  Xem thêm: Chi phí kế toán là gì? Sự khác biệt với chi phí thuế TNDN

2. Kế Toán Chi Phí Nhân Công Trực Tiếp

Trong lĩnh vực xây dựng, chi phí nhân công trực tiếp là một phần quan trọng của chi phí sản xuất. Điều này bao gồm tiền lương của công nhân tham gia xây dựng công trình và lắp đặt thiết bị, cũng như các khoản lương phụ, phụ cấp làm đêm thêm giờ, và các khoản phụ cấp khác có tính chất lương như phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp tổ trưởng, phụ cấp nóng độc hại.

Chi phí nhân công trực tiếp cũng bao gồm các khoản trích bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, và các khoản phí khác liên quan đến công nhân trực tiếp sản xuất xây dựng. Việc ghi nhận chi phí nhân công trực tiếp đòi hỏi tính toán chính xác và đảm bảo rằng tất cả các khoản chi phí này được ghi nhận đúng cách.

Tài Khoản Sử Dụng:

TK 622 - Chi Phí Nhân Công Trực Tiếp

2.1 Quy Định Kế Toán:

Chi phí nhân công trực tiếp phải được tính trực tiếp cho từng công trình hoặc hạng mục công trình. Điều này đòi hỏi việc xác định chính xác số giờ làm việc của công nhân, mức lương và các khoản phụ cấp liên quan. Kế toán chi phí nhân công trực tiếp thường thực hiện theo các bước sau:

Bước 1: Xác định chi phí lương và phụ cấp

Việc tính toán chi phí lương dựa trên mức lương cơ bản của công nhân, số giờ làm việc và số giờ làm thêm giờ (nếu có). Ngoài ra, cần tính toán các khoản phụ cấp như phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp tổ trưởng, phụ cấp nóng độc hại và các khoản phụ cấp khác liên quan.

Bước 2: Tổng hợp chi phí

Sau khi tính toán các khoản chi phí lương và phụ cấp cho từng công nhân, ta cần tổng hợp chi phí nhân công trực tiếp cho từng công trình hoặc hạng mục công trình. Điều này đòi hỏi khả năng phân loại và tổng hợp thông tin từ các bản tính lương và chấm công.

Bước 3: Bút toán kế toán

Bước cuối cùng là ghi nhận chi phí nhân công trực tiếp vào sổ kế toán. Bút toán kế toán thường được thực hiện bằng cách nợ tài khoản 622 (Chi phí nhân công trực tiếp) và có tài khoản tương ứng là tài khoản chi phí hoặc công trình (tùy theo cách tổ chức sổ kế toán của doanh nghiệp).

Ví dụ bút toán:

• Nợ TK 622
• Có TK 155

Ví dụ này thể hiện việc ghi nhận chi phí nhân công trực tiếp cho một công trình cụ thể, trong đó TK 622 là tài khoản chi phí nhân công trực tiếp và TK 155 là tài khoản chi phí của công trình.

Vận dụng thực tế:

Việc kế toán chi phí nhân công trực tiếp đòi hỏi sự chính xác và tổ chức thông tin một cách hiệu quả. Chúng tôi khuyên bạn nên sử dụng phần mềm kế toán phù hợp để quản lý và ghi nhận chi phí này một cách dễ dàng và chính xác. Thường thì, doanh nghiệp xây dựng sẽ áp dụng phần mềm kế toán xây dựng để quản lý toàn bộ quá trình này.

3. Kế Toán Chi Phí Máy Móc, Thiết Bị Trực Tiếp

Máy móc và thiết bị là một phần quan trọng trong quá trình sản xuất xây dựng. Kế toán chi phí máy móc, thiết bị trực tiếp đòi hỏi sự quản lý chi phí một cách chính xác để đảm bảo rằng tất cả các khoản chi phí liên quan đến việc sử dụng, bảo dưỡng và sửa chữa máy móc, thiết bị được ghi nhận đúng cách.

Tài Khoản Sử Dụng:

TK 623 - Chi Phí Máy Móc, Thiết Bị Trực Tiếp

Quy Định Kế Toán:

Xác định chi phí máy móc, thiết bị

Để ghi nhận chi phí máy móc, thiết bị trực tiếp, cần xác định rõ chi phí liên quan như tiền thuê máy móc, thiết bị, tiền nhiên liệu sử dụng, tiền sửa chữa, bảo dưỡng máy móc, thiết bị. Thông tin này thường được lấy từ các hợp đồng, phiếu thuê máy móc, thiết bị, hoặc phiếu sửa chữa.

Tổng hợp chi phí

Sau khi xác định chi phí máy móc, thiết bị, cần tổng hợp chi phí này cho từng máy móc, thiết bị hoặc từng công trình. Điều này đòi hỏi việc phân loại thông tin một cách cẩn thận và tổng hợp dựa trên các hợp đồng, phiếu thuê, hoặc phiếu sửa chữa tương ứng.

Bút toán kế toán

Bước cuối cùng là ghi nhận chi phí máy móc, thiết bị trực tiếp vào sổ kế toán. Bút toán kế toán thường được thực hiện bằng cách nợ tài khoản 623 (Chi phí máy móc, thiết bị trực tiếp) và có tài khoản tương ứng là tài khoản chi phí hoặc công trình (tùy theo cách tổ chức sổ kế toán của doanh nghiệp).

Ví dụ bút toán:

• Nợ TK 623
• Có TK 156

Ví dụ này thể hiện việc ghi nhận chi phí máy móc, thiết bị trực tiếp cho một máy móc hoặc thiết bị cụ thể, trong đó TK 623 là tài khoản chi phí máy móc, thiết bị trực tiếp và TK 156 là tài khoản chi phí của công trình.

Vận dụng thực tế:

Kế toán chi phí máy móc, thiết bị trực tiếp đòi hỏi sự quản lý chi phí máy móc, thiết bị một cách chi tiết và chính xác. Doanh nghiệp thường sử dụng phần mềm kế toán phù hợp để quản lý và ghi nhận chi phí này. Phần mềm kế toán xây dựng thường được tích hợp sẵn các tài khoản và chức năng kế toán cho việc quản lý chi phí máy móc, thiết bị.

4. Kế Toán Chi Phí Vật Liệu Trực Tiếp

Vật liệu xây dựng là một yếu tố quan trọng trong ngành xây dựng. Kế toán chi phí vật liệu trực tiếp bao gồm việc ghi nhận và quản lý chi phí liên quan đến vật liệu xây dựng được sử dụng trong từng công trình hoặc hạng mục công trình cụ thể.

Tài Khoản Sử Dụng:

TK 621 - Chi Phí Vật Liệu Trực Tiếp

Quy Định Kế Toán:

Xác định chi phí vật liệu

Để ghi nhận chi phí vật liệu trực tiếp, cần xác định rõ chi phí liên quan đối với từng loại vật liệu được sử dụng. Thông tin này thường được lấy từ các đơn đặt hàng, phiếu nhập kho, hoặc hợp đồng mua bán.

Tổng hợp chi phí

Sau khi xác định chi phí vật liệu, cần tổng hợp chi phí này cho từng loại vật liệu và công trình cụ thể. Điều này đòi hỏi việc phân loại thông tin một cách cẩn thận và tổng hợp dựa trên các đơn đặt hàng, phiếu nhập kho, hoặc hợp đồng mua bán tương ứng.

Bút toán kế toán

Bước cuối cùng là ghi nhận chi phí vật liệu trực tiếp vào sổ kế toán. Bút toán kế toán thường được thực hiện bằng cách nợ tài khoản 621 (Chi phí vật liệu trực tiếp) và có tài khoản tương ứng là tài khoản chi phí hoặc công trình (tùy theo cách tổ chức sổ kế toán của doanh nghiệp).

Ví dụ bút toán:

• Nợ TK 621
• Có TK 157

Ví dụ này thể hiện việc ghi nhận chi phí vật liệu trực tiếp cho một loại vật liệu cụ thể, trong đó TK 621 là tài khoản chi phí vật liệu trực tiếp và TK 157 là tài khoản chi phí của công trình.

Vận dụng thực tế:

Kế toán chi phí vật liệu trực tiếp đòi hỏi sự quản lý chi tiết và chính xác về việc sử dụng và mua sắm vật liệu xây dựng. Phần mềm kế toán xây dựng thường được sử dụng để quản lý và ghi nhận chi phí vật liệu này một cách hiệu quả.

5. Kế Toán Chi Phí Thầu Phụ

Thầu phụ là những tổ chức hoặc cá nhân được thuê bởi doanh nghiệp xây dựng để thực hiện một phần công việc cụ thể trong dự án xây dựng. Kế toán chi phí thầu phụ đòi hỏi quản lý và ghi nhận chi phí liên quan đối với các thầu phụ.

Tài Khoản Sử Dụng:

TK 627 - Chi Phí Thầu Phụ

Quy Định Kế Toán:

1. Xác định chi phí thầu phụ

Để ghi nhận chi phí thầu phụ, cần xác định rõ chi phí liên quan đối với từng thầu phụ. Thông tin này thường được lấy từ các hợp đồng với thầu phụ, phiếu thanh toán và hóa đơn từ thầu phụ.

2. Tổng hợp chi phí

Sau khi xác định chi phí thầu phụ, cần tổng hợp chi phí này cho từng thầu phụ và công trình cụ thể. Điều này đòi hỏi việc phân loại thông tin một cách cẩn thận và tổng hợp dựa trên các hợp đồng, phiếu thanh toán, hoặc hóa đơn từ thầu phụ tương ứng.

3. Bút toán kế toán

Bước cuối cùng là ghi nhận chi phí thầu phụ vào sổ kế toán. Bút toán kế toán thường được thực hiện bằng cách nợ tài khoản 627 (Chi phí thầu phụ) và có tài khoản tương ứng là tài khoản chi phí hoặc công trình (tùy theo cách tổ chức sổ kế toán của doanh nghiệp).

Ví dụ bút toán:

• Nợ TK 627
• Có TK 158

Ví dụ này thể hiện việc ghi nhận chi phí thầu phụ cho một thầu phụ cụ thể, trong đó TK 627 là tài khoản chi phí thầu phụ và TK 158 là tài khoản chi phí của công trình.

Vận dụng thực tế:

Kế toán chi phí thầu phụ đòi hỏi tính toán và ghi nhận chi phí một cách chính xác và tổ chức thông tin từ các thầu phụ khác nhau. Phần mềm kế toán xây dựng thường được sử dụng để quản lý và ghi nhận chi phí thầu phụ một cách hiệu quả.

Kết Luận:

Trong lĩnh vực xây dựng, quản lý chi phí sản xuất là một phần quan trọng của quá trình kế toán và quản lý doanh nghiệp. Để đảm bảo rằng tất cả các chi phí liên quan đến nguyên vật liệu, nhân công, máy móc, thiết bị, và thầu phụ được ghi nhận đúng cách, kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí máy móc, thiết bị trực tiếp, chi phí vật liệu trực tiếp, và chi phí thầu phụ đòi hỏi sự chính xác và tổ chức thông tin một cách hiệu quả. Chúng tôi khuyên bạn nên sử dụng phần mềm kế toán phù hợp để quản lý và ghi nhận chi phí này một cách dễ dàng và chính xác. Thường thì, doanh nghiệp xây dựng sẽ áp dụng phần mềm kế toán xây dựng để quản lý toàn bộ quá trình này.

Nắm vững kế toán chi phí sản xuất xây dựng giúp doanh nghiệp dễ dàng theo dõi và kiểm soát chi phí, đảm bảo tính chính xác của thông tin tài chính, và tăng cường hiệu suất kinh doanh.

Xem thêm: Thông tin về các loại chi phí kế toán trong doanh nghiệp