Đặc điểm hợp tác xã kiểu mới hiện nay

Hợp tác xã là một mô hình tổ chức kinh tế phổ biến từ lâu và được khuyến khích phát triển ở Việt Nam, tồn tại song hành cùng với các loại hình doanh nghiệp tại Việt Nam. Như vậy, hợp tác xã là gì? Đặc điểm hợp tác xã kiểu mới hiện nay như thế nào? Để tìm hiểu về vấn đề này, xin mời bạn đọc tham khảo bài viết sau của ACC:

Đặc điểm hợp tác xã kiểu mới hiện nay

1. Hợp tác xã là gì?

Căn cứ theo Khoản 1 Điều 3 Luật Hợp tác xã năm 2012 quy định: hợp tác xã là tổ chức kinh tế tập thể, có tư cách pháp nhân, được thành lập tự nguyện do ít nhất 07 người và hoạt động tương trợ lẫn nhau trong công việc (hoạt động sản xuất, tạo việc làm) trên cơ sở tự chịu trách nhiệm, bình đẳng, dân chủ trong điều hành và quản lý hợp tác xã.

2. Đặc điểm và nguyên tắc hoạt động của hợp tác xã

Hợp tác xã có đặc điểm như sau:

• Hợp tác xã là một tổ chức kinh tế tự chủ, có tính xã hội cao. Loai hình hợp tác xã tự chịu trách nhiệm nghĩa vụ tài chính trong phạm vi vốn điều lệ và các nguồn vốn khác của đơn vị. Hợp tác xã thực hiện các chức năng của hợp tác xã trên cơ sở các xã viên trợ giúp, tương trợ lẫn nhau, điều này chính là thể hiện cho tính xã hội của hợp tác xã.

• Có số lượng thành viên không thấp hơn 07 người theo quy định tại Điều 3 Luật Hợp tác xã năm 2012.

• Cá nhân tham gia hợp tác xã sẽ vừa góp vốn và vừa góp sức. Việc góp vốn là nghĩa vụ bắt buộc của xã viên khi có nhu cầu tham gia hợp tác xã; góp sức không phải nghĩa vụ bắt buộc mà phụ thuộc vào phương thức hợp tác và khả năng của mỗi xã viên.

• Tính sở hữu của hợp tác xã là sở hữu tập thể.

• Những xã viên tham gia quản lý hợp tác xã dựa theo nguyên tắc bình đẳng, dân chủ.

Hợp tác xã hoạt động dựa theo các nguyên tắc được quy định tại Điều 7 Luật Hợp tác xã:

• Cá nhân, pháp nhân, hộ gia đình tự nguyện thành lập, gia nhập, rời khỏi hợp tác xã khi được chấp thuận hoặc đáp ứng các điều kiện.

• Hợp tác xã được kết nạp rộng rãi thành viên, không quy định số thành viên tối đa.

• Xã viên có quyền bình đẳng như nhau không phụ thuộc vào lượng vốn góp. Việc phân phối thu nhập hay phân chia công việc sẽ theo quy định của điều lệ hợp tác xã.

• Hợp tác xã tự chịu trách nhiệm về hoạt động của đơn vị trước pháp luật.

• Thành viên hợp tác xã có trách nhiệm thực hiện các cam kết trong hợp đồng dịch vụ và theo điều lệ hợp tác xã.

• Hợp tác xã giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng thêm cho các thành viên, quản lý và người lao động trong hợp tác xã. Tuyên truyền về bản chất và lợi ích của hợp tác xã đến các thành viên và những cá nhân ngoài hợp tác xã.

• Hợp tác xã phát triển bền vững trong cùng đơn vị, hợp tác với nhau phát triển phong trào hợp tác xã trên địa phương và quy mô lớn hơn.

3. Đặc điểm hợp tác xã kiểu mới hiện nay

HTX kiểu mới hoạt động theo Luật Hợp tác xã năm 2012, có sự thay đổi mới về bản chất so với các HTX kiểu cũ (thành lập và hoạt động trong cơ chế kế hoạch hóa tập trung). Mô hình HTX kiểu mới có nhiều điểm khác biệt so với HTX kiểu cũ:

• HTX kiểu mới là một đơn vị kinh doanh độc lập trong cơ chế thị trường, tự quyết định và tự chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh, bảo đảm hoàn thành nghĩa vụ đối với Nhà nước và trách nhiệm đối với thành viên;

• HTX phát triển trong tất cả các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế quốc dân, đặc biệt trong nông nghiệp, giao thông vận tải, tín dụng…Thành viên thực sự là vừa là chủ, vừa là khách hàng của HTX thông qua quy định góp vốn, sử dụng dịch vụ của HTX;

• Quan hệ giữa HTX và thành viên là quan hệ bình đẳng, thỏa thuận, tự nguyện, cùng có lợi và cùng chịu rủi ro trong sản xuất, kinh doanh;

• Trong HTX kiểu mới, phân phối thu nhập chủ yếu theo mức độ sử dụng dịch vụ của thành viên. Thành viên càng sử dụng nhiều dịch vụ, thì hoạt động dịch vụ của HTX càng có khả năng mở rộng và tạo ra càng nhiều thu nhập cho HTX;
• Việc tổ chức và hoạt động của HTX không bị giới hạn trong địa giới hành chính xã, phường, mà có thể trong phạm vi liên xã hoặc toàn huyện, tùy theo yêu cầu và năng lực thực tế.

Sau khi Luật Hợp tác xã năm 2012 được Quốc hội thông qua và Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 56-KL/TW, ngày 21/02/2013 về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, đặc biệt từ năm 2016 trở lại đây, Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả, ban hành nhiều quyết sách quan trọng trong công tác chỉ đạo phát triển KTTT, HTX. Ban Chỉ đạo Đổi mới, phát triển KTTT, HTX đã chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh phát triển KTTT, HTX; các cấp ủy đảng, chính quyền đặc biệt quan tâm, vào cuộc, tập trung nỗ lực, cố gắng nhằm triển khai đồng bộ, hiệu quả Luật Hợp tác xã năm 2012 và Chỉ đạo của Bộ Chính trị; tổ chức triển khai Chương trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới và Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), các diễn đàn để hỗ trợ phát triển HTX, từ đó đã tạo ra “sân chơi” cho các HTX phát triển, đặc biệt là các HTX nông nghiệp.

Năm 2020, Bộ Chính trị tiếp tục ban hành Kết luận số 70-KL/TW, ngày ngày 09/3/2020 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể. Theo đó, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 134/NQ-CP, ngày 25/9/2020 về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Kết luận số 70-KL/TW, trong đó, từng bộ, ngành, địa phương được giao các nhiệm vụ cụ thể nhằm tháo gỡ những khó khăn, hỗ trợ và thúc đẩy HTX ngày càng phát triển. tiếp tục nhấn mạnh vai trò và vị trí quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội cả nước.

Việc tìm hiểu về hợp tác xã sẽ giúp bạn đọc giải đáp thắc mắc trong trường hợp gặp phải các vấn đề xoay quanh nó, vấn đề này cũng đã được pháp luật quy định như trên.

Trên đây là toàn bộ nội dung giới thiệu của ACC về Đặc điểm hợp tác xã kiểu mới hiện nay gửi đến quý bạn đọc để tham khảo. Trong quá trình tìm hiểu nếu như quý bạn đọc còn thắc mắc cần giải đáp, quý bạn đọc vui lòng truy cập trang web: https://accgroup.vn để được trao đổi, hướng dẫn cụ thể.