Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) là một trong những loại rối loạn tâm thần phổ biến, tác động đến hàng triệu người trên toàn cầu. Bệnh này phát sinh từ những suy nghĩ ám ảnh và hành vi lặp đi lặp lại, gây ra cảm giác hoang mang, lo âu không cần thiết. Trong nội dung này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá về OCD, từ nguyên nhân đến triệu chứng nhận biết căn bệnh này.
Hội chứng OCD là gì?Nguyên nhân gây ra bệnh OCD
1.Hội chứng OCD là gì?
Hội chứng OCD, viết tắt của cụm từ Obsessive-Compulsive Disorder, là một dạng rối loạn tâm thần phổ biến, nơi người bệnh trải qua những suy nghĩ ám ảnh và hành vi cưỡng chế. Suy nghĩ ám ảnh là những suy nghĩ, hình ảnh hoặc thôi thúc lặp đi lặp lại trong tâm trí gây ra cảm giác lo lắng, khó chịu. Trái lại, hành vi cưỡng chế là những hành động lặp đi lặp lại mà người bệnh không thể kiểm soát được và thường là để giảm bớt cảm giác khó chịu do suy nghĩ ám ảnh.
Dưới góc độ ngôn ngữ phổ thông, người ta thường gọi OCD bằng những cụm từ địa phương như "bị bệnh OCD", "bệnh sạch sẽ quá mức", "bệnh ngăn nắp", hoặc "nghiện sắp xếp các đồ vật cho bằng nhau". Điều này thể hiện sự hiểu biết và mô tả dễ hiểu của cộng đồng về tình trạng này.
2. Dấu hiệu của hội chứng OCD
Dấu hiệu của hội chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) có thể nhận biết qua một loạt các biểu hiện cụ thể:
Dấu hiệu của hội chứng OCD
- Rửa tay quá kỹ: Người mắc OCD thường có thói quen rửa tay quá mức cần thiết. Họ dành nhiều thời gian cho việc này và luôn cảm thấy không thoải mái cho đến khi cảm thấy đã loại bỏ hoàn toàn mọi tác nhân gây bệnh. Thói quen này có thể trở thành một hành vi không ngừng nghỉ và gây mất cân bằng trong cuộc sống hàng ngày.
- Xuất hiện cảm giác cần phải kiểm tra mọi thứ: Người mắc OCD thường trải qua cảm giác ám ảnh và thôi thúc liên quan đến việc kiểm tra mọi thứ xung quanh, ngay cả sau khi đã thực hiện một hành động hay hoàn thành một nhiệm vụ. Họ cảm thấy bất an và không thể không kiểm tra lại nhiều lần.
- Dọn dẹp nhà cửa theo nguyên tắc: Người mắc OCD thường thiết lập các nguyên tắc cụ thể về việc dọn dẹp nhà cửa. Họ có thể đặt ra các quy tắc như dọn dẹp nhà cửa mỗi ngày, giữ quần áo dơ không quá 3 ngày, và đảm bảo mọi thứ luôn trong tình trạng hoàn hảo.
- Nỗi ám ảnh về những con số: Một biểu hiện khác của OCD là ám ảnh về những con số. Người mắc bệnh có thể có thói quen đếm số lượng các đối tượng như bậc cầu thang, người trong một căn phòng, hoặc số ô cửa sổ.
- Khả năng tổ chức tốt: Người mắc OCD thường có khả năng tổ chức vượt trội và cầu toàn. Họ quan tâm đến từng chi tiết nhỏ và thường thiết lập các nguyên tắc nhất định trong cuộc sống hàng ngày.
- Bị ám ảnh về tình dục: Một dấu hiệu nhận biết OCD thường gặp là ám ảnh về tình dục. Người mắc bệnh có thể trải qua những suy nghĩ bộc phát về những tình huống tình dục mà họ không mong muốn hoặc coi là điều cấm kỵ.
- Luôn dằn vặt về các mối quan hệ: Người mắc OCD có thể biểu hiện sự quan tâm quá mức đối với suy nghĩ và tình cảm của người khác. Tuy nhiên, điều này vượt quá mức bình thường khi họ luôn dằn vặt về việc gây tổn thương cho người khác.
- Ghét soi gương: Người bệnh OCD có thể có ám ảnh và khó chịu khi nhìn vào gương. Mọi cái nhìn có thể kích hoạt hàng loạt suy nghĩ không mong muốn về ngoại hình, gây ra nỗi lo lắng và căng thẳng.
3. Nguyên nhân gây ra bệnh OCD
Nguyên nhân gây ra bệnh OCD là một vấn đề phức tạp đang được nghiên cứu. Mặc dù chưa có câu trả lời cuối cùng, nhưng các chuyên gia đã chỉ ra một số yếu tố có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh này.
- Yếu tố di truyền được coi là một trong những nguyên nhân chính gây ra OCD. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nếu có người thân trong gia đình mắc bệnh, nguy cơ mắc OCD của con cái sẽ cao hơn.
- Ngoài ra, yếu tố hóa học não bộ cũng đóng vai trò quan trọng. Sự thay đổi trong hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin và dopamine có thể liên quan đến OCD. Sự thiếu hụt serotonin có thể góp phần vào việc xuất hiện các triệu chứng ám ảnh và hành vi cưỡng chế.
- Các sự kiện tâm lý, như bị bắt nạt, lạm dụng, hoặc mất mát lớn cũng có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của OCD bằng cách gây ra căng thẳng và ảnh hưởng đến tâm trạng của người bệnh.
- Cuối cùng, một số người có các rối loạn tâm trạng khác nhau như lo âu, trầm cảm, hoặc rối loạn tâm thần có nguy cơ cao hơn mắc OCD. Những tình trạng này có thể tương tác với các yếu tố khác để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của bệnh.
4. Cách chẩn đoán người mắc hội chứng OCD
- Quá trình chẩn đoán hội chứng OCD thường bắt đầu bằng việc khám lâm sàng, trong đó bác sĩ tâm lý tiến hành cuộc phỏng vấn để thu thập thông tin về các triệu chứng và cảm nhận của người bệnh. Điều này giúp xác định rõ hơn về các dấu hiệu mà họ đang trải qua.
- Sau đó, các chuyên gia sẽ đánh giá các triệu chứng, phân tích mức độ ám ảnh và hành vi cưỡng chế của người bệnh để có cái nhìn tổng quan về tình hình bệnh. Họ sử dụng tiêu chuẩn chẩn đoán từ hệ thống DSM-5 để xác định liệu người đó có thỏa mãn tiêu chuẩn chẩn đoán của OCD hay không.
- Ngoài ra, việc loại trừ các nguyên nhân khác cũng là bước quan trọng trong quá trình chẩn đoán. Triệu chứng của OCD có thể tương đồng với một số rối loạn tâm thần khác, do đó, việc loại trừ sẽ giúp làm rõ hơn về căn bệnh này.
- Cuối cùng, để đảm bảo tính chính xác và toàn diện của chẩn đoán, các bác sĩ có thể tiến hành các xét nghiệm hoặc đánh giá tâm lý sâu hơn để phân biệt rõ hơn giữa OCD và các rối loạn khác. Từ đó, chẩn đoán sẽ được xác định dựa trên tổng hợp các thông tin về biểu hiện tâm lý và hành vi của người bệnh.
5. Hội chứng OCD có nguy hiểm không? Cách điều trị hội chứng ám ảnh cưỡng chế
Quá trình chẩn đoán hội chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) thường bắt đầu bằng một loạt các bước cụ thể:
- Khám lâm sàng: Bác sĩ tâm lý thực hiện một cuộc phỏng vấn kỹ lưỡng để thu thập thông tin về các triệu chứng và cảm nhận của người bệnh. Họ sẽ tìm hiểu về những suy nghĩ ám ảnh và hành vi cưỡng chế mà người bệnh trải qua.
- Đánh giá các triệu chứng: Các chuyên gia sẽ phân tích và đánh giá mức độ ám ảnh và hành vi cưỡng chế để đưa ra đánh giá chính xác về tình hình bệnh của người bệnh. Họ sẽ quan sát các hành vi cụ thể và đo lường mức độ ảnh hưởng của chúng đối với cuộc sống hàng ngày của người bệnh.
- Tiêu chuẩn chẩn đoán: Đánh giá OCD dựa trên các tiêu chuẩn chẩn đoán được quy định trong hệ thống chẩn đoán và thống kê rối loạn tâm thần (DSM-5) của Hiệp hội Tâm lý Mỹ (APA). Các tiêu chí này bao gồm các triệu chứng cụ thể và mức độ ảnh hưởng của chúng đối với cuộc sống hàng ngày.
- Loại trừ các nguyên nhân khác: Quá trình chẩn đoán cũng bao gồm việc loại trừ các nguyên nhân khác có thể gây ra các triệu chứng tương tự. Điều này giúp đảm bảo rằng việc chẩn đoán là chính xác và không bị nhầm lẫn với các loại rối loạn khác.
- Đánh giá toàn diện: Để hiểu rõ hơn về tình trạng của người bệnh, các bác sĩ có thể yêu cầu thêm các xét nghiệm hoặc đánh giá tâm lý chuyên sâu. Điều này giúp xác định rõ hơn sự tương đồng hoặc khác biệt giữa OCD và các rối loạn tâm thần khác.
Trên đây là toàn bộ thông tin về Hội chứng OCD là gì? ACC đã giúp bạn giải đáp. Mọi thắc mắc khác vui lòng liên hệ về ACC nhé!
Nội dung bài viết:
Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!