Hiệu ứng nhà kính là gì? (Chi tiết 2024)

Ngày nay, chúng ta đang cảm nhật trái đất đang nóng dần lên, không khí lạnh dần không còn nhiều nữa. Từ đó, chúng ta thường nghe khái niệm hiệu ứng nhà kính để đề cập đến hiện tượng trái đất nóng lên. Vậy Hiệu ứng nhà kính là gì? Bài viết dưới đất, ACC sẽ giúp bạn tìm hiểu về các nội dung liên quan đến vấn đề trên.

Hiệu ứng nhà kính là gì? (Chi tiết 2023)

1/ Hiệu ứng nhà kính là gì?

Hiệu ứng nhà kính có tên tiếng anh là Greenhouse Effect. Đây là hiện tượng không khí của trái đất nóng lên do bức xạ sóng ngắn của Mặt trời xuyên qua tầng khí quyển và chiếu xuống mặt đất. Khi bức xạ này chiếu xuống mặt đất sẽ làm cho mặt đất hấp thu và nóng lên. Sau đó, từ mặt đất sẽ bức xạ lại sóng dài vào khí quyển để CO2 hấp thu làm cho không khí nóng lên.

2/ Phân loại hiệu ứng nhà kính

2.1/ Hiệu ứng nhà kính khí quyển

Hiệu ứng nhà kính khí quyển là loại các tia bức xạ sóng ngắn của Mặt trời xuyên qua bầu khí quyển đến mặt đất và được phản xạ trở lại thành các bức xạ sóng dài. Một số phân tử trong bầu khí quyển có thể hấp thụ những bức xạ nhiệt này và giữ hơi ấm lại bầu khí quyển. Một số phân tử có thể kể đến là đioxit cacbon và hơi nước. Ngày nay, hàm lượng của khí đioxit cacbon vào khoảng 0,036% đã đủ để tăng nhiệt độ thêm khoảng 30 độ C. Nếu không có hiệu ứng nhà kính thì nhiệt độ Trái Đất là âm 15 độ C.

Nhiệt độ trung bình của bề mặt Trái Đất được quyết định từ sự cân bằng giữa năng lượng mặt trời xuống Trái đất và lượng nhiệt bức xạ từ mặt đất vào vũ trụ. Năng lượng từ mặt trời là bức xạ có bước sóng ngắn. Vì vậy, nó dễ dàng xuyên qua tầng ozon và khí CO2 đế tới mặt đất. Nhưng ngược lại, bức xạ nhiệt từ mặt đất là bước sóng dài và không có khả năng xuyên qua lớp khí CO2. Từ đó, CO2 và hơi nước hấp thụ lại. Điều này làm cho Trái đất có một bầu khí quyển bao quanh.

Lớp CO2 được ví như một lớp kính giữ nhiệt lượng tỏa ngược vào vũ trụ của Trái đất trên quy mô toàn cầu. CO2 được gọi là khí nhà kính. Ngoài ra còn có các khí khác trong khí quyển như Nox, Metan, CFC.

2.2/ Hiệu ứng nhà kính nhân loại

Vào thời kỳ Trái đất mới hình thành, chỉ một số sự sống có thể xuất hiện và phát triển nhờ thành phần điôxít cacbon trong bầu khí quyển nguyên thủy cao hơn. Theo thời gian, cường độ của các tia bức xạ tăng lên. Đồng thời, thông qua sự quang hợp, trái đất đã có cây cỏ. Cây cỏ lấy đi một phần khí đioxit cacbon trong không khí giúp khí hậu tương đối ổn định.

Sự thay đổi nồng độ của các khí nhà kính trong vòng 100 năm lại đây (điôxít cacbon tăng 20%, mêtan tăng 90%) đã làm tăng nhiệt độ lên 2°C.

3/ Nguyên nhân gây hiệu ứng nhà kính

3.1/ Khí nhà kính hay CO2

Khi hấp thụ bức xạ Mặt Trời xuyên qua tầng khí quyển chiếu xuống mặt đất. Mặt đất nóng lên và bức xạ sóng dài vào khí quyển để CO2 hấp thụ khiến nhiệt độ không khí tăng.

Theo nghiên cứu, CO2 trong khí quyển đóng vai trò như một tấm kính dày bao phủ Trái đất. Làm cho hành tinh chúng ta không khác gì một nhà kính lớn. Nếu không có lớp khí quyển, nhiệt độ trung bình ở bề mặt Trái Đất là -23 độ C. Nhưng nhiệt độ trung bình thực tế là 15 độ C. Đồng nghĩa là hiệu ứng nhà kính đã làm cho Trái đất nóng lên 38 độ C.

Tuy nhiên ngày nay, khi mà các hoạt động sinh hoạt, kinh doanh, sản xuất, khai thác phát triển cực mạnh mẽ của con người tăng. Điều đó cũng hiểu được rằng khí CO2 từ đó cũng tăng theo. Điều này làm hiện tượng hiệu ứng nhà kính tăng từng ngày. Nhiệt độ không khí cũng sẽ bị cao lên.

3.2/ CFC(cloro fluoro cacbon)

Chiếm 20% trong cơ cấu các khí gây hiệu ứng nhà kính. Là những hóa chất do con người tổng hợp để sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp và từ đó xâm nhập vào khí quyển.

CFC được dùng trong các máy điều hòa nhiệt độ trong xe và nhà cửa, dùng trong hệ thống làm lạnh của tủ lạnh, trong việc chế tạo sản phẩm bằng chất plastic xốp (ly, khay ăn, lớp cản nhiệt), một số thuốc xịt, trong các quy trình làm sạch các thiết bị điện tử và là sản phẩm phụ của một số quá trình hóa học.

Các khí này trơ về mặt hóa học, không cháy, không mùi nên có thời gian lưu rất dài. Khi thải ra không khí các chất này bay lên tầng khí quyển cao và có khả năng xói mòn lớp ozon bao quanh trái đất và làm cho các tia cực tím từ mặt trời đến mặt đất nhiều hơn, làm tăng nhanh hiệu ứng nhà kính.

Hằng năm các khí CFC tăng 4%(1992). Tính đến năm 2050 các chất CFC có thể là 9 tỷ tấn CO tương đương, ước khoảng 45% tồng lượng thải CO2 ảnh hưởng xấu đến khí hậu toàn cầu.

3.3/ CH4 (metan).

Chiếm 13% trong cơ cấu các khí gây hiệu ứng nhà kính. Mỗi phân tử CH4 bắt giữ năng lượng nhiệt gấp 21 lần phân tử CO2.

Hiện nay, khí này phát thải vào khí quyển ngày càng nhiều do các hoạt động của con người. Nguyên nhân phát thải CH4 là:

- Sự phân hủy các chất hữu cơ trong các bãi rác thải rắn.

- Được sinh ra từ các quá trình sinh học, như sự men hóa đường ruột của các loài động vật, sự phân giải kị khí ở đất ngập nước, ruộng lúa.

- Việc sử dụng và đốt nhiên liệu hóa thạch. Các  hồ chứa nước thủy điện do đầu

3.4/ O3 (Ozon).

Chiếm 8% trong cơ cấu các khí gây hiệu ứng nhà kính. Là thành phần chính của tầng bình lưu, khoảng 90% ozon tập trung ở độ cao 19-23km so với mặt đất. Có chức năng bảo vệ sinh quyển do khả năng hấp thụ bức xạ tử ngoại và tỏa nhiệt của phân tử ozon.

Hầu hết phân tử ozon bị phân hủy do 4 tác nhân cơ bản: các nguyên tử oxy, các gốc hydroxyl hoạt động, các oxit nito và quan trọng là các hợp chất clo.

Tầng ozon bị phá hủy làm tăng lượng mưa axit tạo thành khói quang hóa gây hiệu ứng nhà kính…

3.5/ N2O (oxit nito).

Chiếm 5% trong cơ cấu các khí gây hiệu ứng nhà kính. Mỗi phân tử N2O bắt giữ năng lượng nhiệt gấp 270 lần phân tử CO2.

Nguyên nhân:

- Khí thải từ ô tô, xe máy ( chủ yếu là oxit carbon, hidrocarbon, oxit nitro)

- Quá trình đốt cháy các rác thải rắn và nguyên liệu.

- Một lượng nhỏ N2O  xâm  nhập vào khí quyển  do kết quả  của quá trình nitrat hóa các loại phân bón hữu cơ và vô cơ hay các quá trình xử lí nước thải

- Quá trình sản xuất nông nghiệp và các hoạt động công nghiệp

Hợp chất này khi phản ứng với nguyên tử oxy năng lượng cao sẽ tạo thành hợp chất nitric oxide (NO), là tác nhân làm suy yếu tầng ozon.

Hàm lượng của nó đang tăng dần trong phạm vi toàn cầu, hằng năm khoảng 0.2 đến 3%. Mỗi năm có khoảng 10 triệu tấn N2O được thải ra môi trường.

Bên cạnh những chất trên, thì hiệu ứng nhà kính còn bị ảnh hưởng bởi các khí sau đây:

- Hơi nước

- SO2

- SF CF3

Như chúng ta biết, tất cả loại khí đều có khả năng giữ nhiệt cho Trái Đất. Tầng ôzôn ngoài chức năng trên còn có vai trò là ngăn cản phần lớn các tia cực tím từ Mặt Trời có thể gây hại cho sinh vật trên Trái Đất. Hoạt động sản xuất của con người đã thải khí CFC. Làm phá vỡ kết cấu tầng này, làm giảm nồng độ khí ôzôn . Tăng lượng tia cực tím khiến nhiều loài sinh vật bị tiêu diệt, phá vỡ các chuỗi thức ăn. Dẫn đến mất cân bằng sinh thái ảnh hưởng gián tiếp đến hiệu ứng nhà kính của Trái Đất.

4/ Hậu quả của hiệu ứng nhà kính

Hiệu ứng nhà kính hiện đang là một vấn đề khá khó khăn đối với Việt Nam, bởi nó dẫn đến hậu quả nghiêm trọng đến đời sống, xã hội. Cụ thể:

4.1/ Ảnh hưởng đến nguồn nước

Hiệu ứng nhà kính làm ảnh hưởng đến chất lượng cũng như lượng nước trên trái đất. Dẫn đến sự thiếu nước sạch để con người sinh hoạt và trong cả quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh.

4.2/ Ảnh hưởng đến sinh vật

Sự nóng lên của trái đất sẽ làm thay đổi môi trường sống của các loại sinh vật. Theo sự biến đổi toàn cầu này, các loài sinh vật phải thích nghi và đáp ứng với môi trường sống đầy khắc nghiệt này. Tuy nhiên, chúng không thể thích nghi kịp và dần dần biến mất.

Ngoài ra, con người cũng tác động đến môi trường, chúng ta săn bắt và chiếm không gian để xây dựng công trình phục vụ chính chúng ta khiến không gian sống của các loài động vật bị thu hẹp và chúng có nguy cơ bị tuyệt chủng.

4.3/ Ảnh hưởng đến con người

Chính chúng ta đang làm hại chúng ta. Sức khỏe con người đang bị đe dọa nghiêm trọng khi bệnh tật xuất hiện ngày càng nhiều. Nắng nóng, mưa nhiều chính là điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn, vi sinh vật phát triển. Đồng thời, các chất thải, khí thải cũng gia tăng bệnh tật và làm giảm hệ miễn dịch của chúng ta.

Ngoài ra, làm việc ở nhiệt độ cao rất nguy hiểm khí cơ thể không kịp để làm mát. Ngày nay, số lượng người chết vì nắng nóng ngày càng kéo dài.

4.4/ Xuất hiện hiện tượng băng tan

Hiện nay, băng tuyết ở Bắc Cực và Nam Cực đang có hiện tượng tan nhanh. Điều này sẽ làm cho lượng nước biển tăng cao và dẫn đến nạn hồng thủy. Trong tương lai, một số quốc gia sẽ không có tên trên bản đồ vì mực nước biển dâng cao.

5/ Các biện pháp giúp khắc phục hiệu ứng nhà kính

Theo phân tích của ACC, thì có các biện pháp khắc phục hiệu ứng nhà kính hiệu quả

- Trồng thêm nhiều cây xanh

- Tiết kiệm điện, năng lượng

- Tối ưu hóa phương tiện di chuyển

- Tích cực Tuyên truyền bảo vệ môi trường

Bài viết trên là những nội dung liên quan đến Hiệu ứng nhà kính là gì? (Chi tiết 2022) mà ACC muốn cập nhật đến các bạn đọc. Trong quá trình tìm hiểu, nếu có bất kỳ thắc mắc nào hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được giải đáp kịp thời nhé.