Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Hàn Quốc (VKFTA)

Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Hàn Quốc (VKFTA) được ký kết ngày 5/5/2015 và chính thức có hiệu lực từ ngày 20/12/2015. So với FTA ASEAN – Hàn Quốc (AKFTA), trong VKFTA Việt Nam và Hàn Quốc dành thêm nhiều ưu đãi cho nhau trong cả lĩnh vực hàng hóa, dịch vụ và đầu tư. Tuy nhiên, VKFTA không thay thế AKFTA mà cả hai FTA này đều cùng có hiệu lực và doanh nghiệp có thể tùy chọn sử dụng FTA nào có lợi hơn. Dưới đây là một số nội dung nổi bật của Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Hàn Quốc (VKFTA).

1. Giới thiệu chung về VKFTA

Hiệp định VKFTA-FTA song phương đầu tiên với đối tác kinh tế

Chính thức được ký ngày 5/5/2015 và có hiệu lực từ ngày 20/12/2015, VKFTA là Hiệp định Thương mại tự do (FTA) đầu tiên trong số các FTA song phương giữa Việt Nam với các đối tác kinh tế.

VKFTA một hiệp định mang tính toàn diện, có mức độ cam kết cao và đảm bảo cân bằng lợi ích cho cả đôi bên.

Hiệp định VKFTA gồm 17 chương, 208 điều, 15 phụ lục và 1 thỏa thuận thực thi quy định, với các nội dung chính gồm: thương mại hàng hóa, thương mại dịch vụ (bao gồm các Phụ lục về dịch vụ viễn thông, dịch vụ tài chính, di chuyển thể nhân), đầu tư, sở hữu trí tuệ, các biện pháp vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm dịch động thực vật (SPS), quy tắc xuất xứ, thuận lợi hóa hải quan, phòng vệ thương mại, hàng rào kỹ thuật trong thương mại (TBT), thương mại điện tử, cạnh tranh, hợp tác kinh tế, thể chế và pháp lý.

Với nội dung đã được thỏa thuận, VKFTA được đánh giá là mang lại những tác động tích cực về nhiều mặt đối với Việt Nam.

Về kinh tế, thương mại, đầu tư, việc ký kết VKFTA giúp hàng xuất khẩu của Việt Nam được hưởng nhiều cơ hội về thị trường mới nhờ các cam kết mở cửa thị trường mạnh mẽ của phía Hàn Quốc.

Bên cạnh đó, môi trường pháp lý minh bạch, thông thoáng sẽ góp phần khuyến khích đầu tư từ Hàn Quốc vào Việt Nam, kèm theo công nghệ cao, trình độ quản lý tiên tiến và cơ hội tiếp cận các thị trường thứ ba.

Về lợi ích xã hội, VKFTA tạo thêm nhiều cơ hội việc làm cho người lao động Việt Nam, nâng cao thu nhập, nhất là của nhóm lao động phổ thông, lao động không có tay nghề cao, góp phần xóa đói, giảm nghèo ở nông thôn.

Việc ký Hiệp định VKFTA là một bước đi cụ thể thực hiện chiến lược chủ động hội nhập, trong đó hội nhập kinh tế quốc tế là trọng tâm, hỗ trợ quá trình chuyển dịch cơ cấu, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Đồng thời, góp phần tích cực phát triển quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-Hàn Quốc, theo hướng ổn định, lâu dài, góp phần duy trì và củng cố môi trường hòa bình, ổn định trong khu vực.

2. Nội dung chính của VKFTA

Về hình thức, VKFTA là một FTA thế hệ mới, với nội dung rộng không chỉ bao trùm thương mại hàng hóa mà còn cả thương mại dịch vụ, đầu tư, cạnh tranh, sở hữu trí tuệ… tuy nhiên, ngoài các nội dung rất cụ thể về thương mại hàng hóa, các cam kết trong các vấn đề khác cơ bản không đặt thêm yêu cầu gì mới hoặc cao hơn WTO.

2.1. Về thương mại hàng hóa

Cam kết về thuế quan

Các cam kết trong VKFTA cũng được thực hiện dựa trên nền của AKFTA, Hiệp định mà cả Việt Nam và Hàn Quốc đều là thành viên.

• Hàn Quốc cam kết xóa bỏ thêm cho Việt Nam 506 dòng thuế (chiếm 4,14% biểu thuế) so với AKFTA, nâng tổng cộng các dòng thuế được xóa bỏ trong VKFTA là 11.679 dòng thuế (chiếm 95,44% biểu thuế)
• Việt Nam cam kết xóa bỏ thêm cho Hàn Quốc 265 dòng thuế (chiếm 2,2% biểu thuế) so với AKFTA, nâng tổng cộng các dòng thuế được xóa bỏ trong VKFTA lên 8.521 dòng thuế (chiếm 89,15% biểu thuế)

Cam kết về quy tắc và Thủ tục Xuất xứ

Hàng hóa được coi là có xuất xứ VKFTA nếu:

• Hàng hóa có xuất xứ thuần túy hoặc sản xuất toàn bộ tại nước thành viên xuất khẩu, hoặc
• Hàng hóa không có xuất xứ thuần túy hoặc không được sản xuất toàn bộ tại lãnh thổ của nước thành viên xuất khẩu, nhưng đáp ứng được tiêu chí trong Danh mục Quy tắc xuất xứ cụ thể mặt hàng, hoặc
• Hàng hóa được sản xuất toàn bộ tại lãnh thổ của nước thành viên xuất khẩu chỉ từ những nguyên liệu có xuất xứ Việt Nam hoặc Hàn Quốc
• Giấy chứng nhận xuất xứ VKFTA là C/O mẫu VK. Tất cả các C/O mẫu VJ hiện đang được cấp bản giấy. Tuy nhiên cơ quan hải quan Việt Nam có thể truy cập website của Hàn Quốc để tra cứu thông tin về C/O mẫu VK do hải quan Hàn Quốc cấp. Về vấn đề tự chứng nhận xuất xứ, Việt Nam và Hàn Quốc thống nhất sau 3 năm kể từ khi VKFTA có hiệu lực sẽ thảo luận về vấn đề này nhằm hướng tới một cơ chế Tự chứng nhận xuất xứ trong tương lai.

2.2. Về thương mại dịch vụ, đầu tư

Về dịch vụ, VKFTA bao gồm các nhóm cam kết chính sau:

• Nhóm các nguyên tắc: các nguyên tắc áp dụng chung (đối xử quốc gia, tối huệ quốc, tiếp cận thị trường), và các nguyên tắc riêng áp dụng cho một số lĩnh vực đặc thù (dịch vụ tài chính, viễn thông)
• Nhóm cam kết về di chuyển thể nhân (điều kiện xuất nhập cảnh của người lao động, khách kinh doanh)
• Nhóm cam kết mở cửa thị trường: so với WTO, Việt Nam chỉ mở hơn cho Hàn Quốc trong VKFTA ở 02 lĩnh vực dịch vụ (quy hoạch và kiến trúc cảnh đô thị; cho thuê máy móc, thiết bị không kèm người điều khiển; Hàn Quốc mở thêm cho Việt Nam so với WTO ở 05 lĩnh vực (pháp lý, chuyển phát, bảo dưỡng và sửa chữa đường sắt, hỗ trợ dịch vụ vận tải đường sắt, nghiên cứu và phát triển khoa học tự nhiên).

Về đầu tư, mặc dù có các cam kết khác cụ thể về các nguyên tắc ứng xử với nhà đầu tư. VKFTA cơ bản không đặt thêm nghĩa vụ nào mới cho Việt Nam so với pháp luật hiện hành về đầu tư. VKFTA có nội dung về cơ chế giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế (ISDS) với một số cam kết cụ thể về quy trình.

3. Thực thi của Việt Nam

Thuế nhập khẩu ưu đãi theo VKFTA mà Việt Nam áp dụng đối với hàng hóa Hàn Quốc hiện quy định tại Nghị định số 149/2017/NĐ-CP ngày 26/12/2017 ban hành Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam để thực hiện VKFTA giai đoạn 2018 – 2022

Các quy định về quy tắc xuất xứ hàng hóa theo VKFTA và quy trình chứng nhận xuất xứ được quy định tại Thông tư số 40/2015/TT-BCT ngày 18/11/2015 về thực hiện Quy tắc xuất xứ trong VKFTA.

Trên đây là  tư vấn của chúng tôi về chủ đề: Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Hàn Quốc (VKFTA). Nếu quý khách hàng có bất kỳ câu hỏi liên quan đến chủ đề này có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi để nhận được câu trả lời nhanh chóng, chính xác nhất. Với đội ngũ luật sư và chuyên viên pháp lý nhiều kinh nghiệm, giỏi chuyên môn, chúng tôi tự tin cam kết cho Quý khách hàng dịch vụ pháp lý tốt nhất, nhanh nhất, giá cả hợp lý nhất.