Giám định thương tích trong vụ án hình sự

Xác định thương tích trong vụ án hình sự là: việc khi một cá nhân bị các hành vi của người khác xâm phạm đến thân thể, sức khỏe của họ cần phải biết được tỉ lệ thương tật mà họ đang phải chịu do hậu quả của hành vi xâm hại gây ra, từ đó là cơ sở để cơ quan có thẩm quyền truy tố trách nhiệm hình sự và người bị hại có cơ sở để tiến hành yêu cầu bồi thường thiệt hại.

1. Thương tích trong vụ án hình sự được hiểu như thế nào?

- Thương tích là những tổn thương cơ thể mà người bị hại phải chịu do hành vi xâm phạm của người khác gây ra được cơ quan có thẩm quyền xác định.

- Phần trăm thương tích có vai trò rất quan trọng trong một vụ án hình sự, tỷ lệ thương tích là căn cứ trực tiếp để truy cứu trách nhiệm hình sự xác định mức hình phạt đối với tội danh của người phạm tội.

- Tỉ lệ phần trăm thương tích được cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đưa ra kết luận giám định bằng kiến thức chuyên môn, phương tiện, phương pháp khoa học, kỹ thuật.

Đồng thời đây cũng là cơ sở để bị hại yêu cầu trách nhiệm bồi thường thiệt hại về mặt trách nhiệm dân sự cho họ.

Giám định thương tích trong vụ án hình sự

2. Thời điểm giám định thương tích trong vụ án hình sự

Khi xét thấy cần thiết thì cơ quan tiến hành tố tụng ra quyết định trưng cầu giám định.

- Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định trưng cầu giám định, cơ quan trưng cầu giám định phải giao hoặc gửi quyết định trưng cầu giám định, hồ sơ, đối tượng trưng cầu giám định cho tổ chức, cá nhân thực hiện giám định, gửi quyết định trưng cầu giám định cho Viện kiểm sát có thẩm quyền thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra.

3. Thẩm quyền giám định thương tích

- Theo quy định tại Điều 12 Luật Giám định tư pháp năm 2012 thì cá nhân khi bị người khác gây thương tích, bị ảnh hưởng về sức khỏe có thể điều trị tại các cơ sở y tế.

- Tuy nhiên kết luận giám định tỷ lệ thương tật chỉ được công nhận khi thực hiện việc giám định tại các tổ chức giám định tư pháp công lập do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thành lập như sau:

- Trong lĩnh vực pháp y: Viện pháp y của Bộ Y tế, Viện pháp y quân đội thuộc Bộ quốc phòng, Trung tâm giám định pháp y cấp tỉnh hoặc của Viện khoa học hình sự, Bộ Công an.

- Viện pháp y tâm thần trung ương thuộc Bộ Y Tế hoặc Trung tâm pháp y tâm thần khu vực thuộc Bộ Y Tế

- Viện khoa học hình sự thuộc Bộ Công an, Phòng giám định kỹ thuật hình sự thuộc Bộ Quốc phòng, phòng kỹ thuật hình sự thuộc Công an cấp tỉnh.

- Như vậy, khi một cá nhân bị xâm phạm thân thể do hành vi của người khác gây nên thì khi muốn xác định tỷ lệ thương tật cần phải đến một trong những tổ chức nêu trên để tiến hành giám định.

4. Trinh tự thủ tục giám định thương tích

Bước thứ nhất : Cơ quan có thẩm quyền ra quyết định trưng cầu giám định

Bước Thứ hai: Thực hiện và giám định theo yêu cầu

Bước thứ ba: Thông báo kết quả

- Theo quy định tại Khoản 2 Điều 213 Bộ luật Tố tụng Hình sự, kết luận giám định của cơ quan, tổ chức giám định phải được gửi đến cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng đã ra quyết định trưng cầu hoặc người yêu cầu giám định về tỷ lệ thương tật trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra kết luận.

- Chi phí giám định thương tật sẽ được cơ quan trưng cầu giám định hoặc người yêu cầu giám định về thương tật trả cho cơ quan, tổ chức đã thực hiện giám định thương tật theo quy định tại Điều 36 Luật Giám định tư pháp năm 2012.

5. Cách xác định tỷ lệ tổn thương cơ thể trong vụ án hình sự

- Thông tư 22/2019/TT-BYT quy định tỷ lệ phần trăm tổn thương cơ thể sử dụng trong giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần (có hiệu lực từ ngày 01/11/2019). Cụ thể các tổn thương bao gồm:

• Tổn thương cơ thể do tổn thương xương sọ và hệ thần kinh
• Tổn thương cơ thể do tổn thương hệ tim mạch
• Tổn thương cơ thể do tổn thương hệ hô hấp
• Tổn thương cơ thể do tổn thương hệ tiêu hóa
• Tổn thương cơ thể do tổn thương hệ tiết niệu – sinh dục – sản khoa
• Tổn thương cơ thể do tổn thương hệ nội tiết
• Tổn thương cơ thể do tổn thương cơ – xương khớp
• Tổn thương cơ thể do tổn thương phần mềm
• Tổn thương cơ thể do tổn thương bỏng
• Tổn thương cơ thể do tổn thương cơ quan thị giác
• Tổn thương cơ thể do tổn thương răng – hàm – mặt
• Tổn thương cơ thể do tổn thương tai – mũi – họng

Việc xác định tỷ lệ % tổn thương cơ thể (TTCT) được tính theo phương pháp cộng dưới đây.

Tổng tỷ lệ % tổn thương = T1 + T2 + T3 +…+ Tn; trong đó:

T1: Được xác định là tỷ lệ % TTCT của TTCT thứ nhất.

T2: Tỷ lệ % TTCT của tổn thương thứ hai. Tỷ lệ tổn thương cơ thể thứ hai được tính T2= (100 – T1) x tỷ lệ % TTCT thứ 2/100.

T3: Tỷ lệ % TTCT của tổn thương thứ ba. Tỷ lệ tổn thương cơ thể thứ ba được tính T3= (100 – T1 – T2) x tỷ lệ % TTCT thứ 3/100.

T n: Tỷ lệ % TTCT của tổn thương thứ n. Tỷ lệ tổn thương cơ thể thứ n được tính T n= {100 – T1 – T2 – T3 – … – T(n-1)} x tỷ lệ % TTCT thứ n/100./.

Tóm lại việc giám định thương tích trong vụ án hình sự nhằm mục đích để làm rõ hành vi phạm tội xâm phạm sức khoẻ thân thể của con người, việc giám định thương tích mục đích chính là để xác định tỷ lệ phần trăm tổn thương của người bị hại và xác định mức hình phạt tương ứng tỷ lệ tổn thương mà người có hành vi xâm phạm đã gây ra đồng thời cũng là căn cứ để người bị hại yêu cầu bồi thường thiệt hại.