Vốn ODA là gì? Giải ngân vốn ODA như thế nào?

Vốn ODA (Official Development Assistance) hay còn gọi là hỗ trợ phát triển chính thức, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội tại các quốc gia đang phát triển, bao gồm Việt Nam. Với mục đích hỗ trợ tài chính và kỹ thuật từ các quốc gia phát triển, vốn ODA mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng đòi hỏi sự quản lý chặt chẽ. Bài viết "Vốn ODA là gì? Giải ngân vốn ODA như thế nào?" do công ty Luật ACC cung cấp sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm vốn ODA và quy trình giải ngân vốn ODA tại Việt Nam.

Vốn ODA là gì?

Vốn ODA là nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức được cung cấp bởi các chính phủ, tổ chức quốc tế hoặc tổ chức phi chính phủ từ các quốc gia phát triển cho các quốc gia đang phát triển. Mục tiêu của vốn ODA là thúc đẩy phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, cải thiện hạ tầng và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Quy trình giải ngân vốn ODA

1. Lập dự án và ký kết hiệp định: Quy trình giải ngân vốn ODA bắt đầu bằng việc lập dự án và ký kết hiệp định giữa chính phủ nước nhận vốn và nhà tài trợ. Hiệp định này quy định rõ ràng về mục tiêu, quy mô, thời gian và điều kiện giải ngân vốn.
2. Chuẩn bị và thẩm định hồ sơ: Sau khi hiệp định được ký kết, dự án cần chuẩn bị hồ sơ chi tiết bao gồm kế hoạch sử dụng vốn, các báo cáo kỹ thuật và tài chính. Hồ sơ này sẽ được các cơ quan chức năng thẩm định và phê duyệt.
3. Giải ngân vốn: Khi hồ sơ được phê duyệt, quá trình giải ngân vốn ODA sẽ được thực hiện theo các đợt. Mỗi đợt giải ngân yêu cầu báo cáo chi tiết về tiến độ thực hiện dự án và kết quả đạt được.

Lưu ý quan trọng

• Quản lý và sử dụng vốn hiệu quả: Việc quản lý và sử dụng vốn ODA cần tuân thủ các quy định pháp luật và điều kiện của hiệp định để đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và bền vững.
• Báo cáo định kỳ: Các dự án sử dụng vốn ODA cần thực hiện báo cáo định kỳ về tình hình thực hiện dự án, tiến độ giải ngân và kết quả đạt được cho các cơ quan chức năng và nhà tài trợ.

Tại sao nên chọn Luật ACC?

Công ty Luật ACC với đội ngũ luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn pháp lý và quản lý dự án sử dụng vốn ODA. Chúng tôi cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn toàn diện, hỗ trợ khách hàng từ khâu lập dự án, chuẩn bị hồ sơ, thẩm định và giải ngân vốn ODA. Luật ACC luôn đồng hành cùng khách hàng, đảm bảo quá trình sử dụng vốn ODA diễn ra thuận lợi, hiệu quả và tuân thủ đúng quy định pháp luật.

Nếu bạn đang có kế hoạch sử dụng vốn ODA cho các dự án phát triển, hãy liên hệ ngay với Luật ACC để được tư vấn và hỗ trợ chi tiết nhất. Chúng tôi sẽ giúp bạn thực hiện dự án một cách hiệu quả và bền vững.

Vốn ODA là gì? Giải ngân vốn ODA như thế nào?

I. Vốn ODA là gì? 

Vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA - Official Development Assistance) là một hình thức đầu tư nước ngoài thông qua việc viện trợ vốn không hoàn lại, hoàn lại hoặc cho vay vốn lãi suất thấp của các nhà tài trợ nước ngoài cung cấp cho chính phủ và nhân dân các nước cần viện trợ.

Theo Điều 1 và Khoản 19 Điều 3 trong Nghị định 114/2021/NĐ-CP, vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) là nguồn vốn của các nhà tài trợ nước ngoài cung cấp cho Nhà nước hoặc Chính phủ Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhằm hỗ trợ phát triển, bảo đảm phúc lợi và an sinh xã hội.

II. Phân loại vốn vay ODA

Căn cứ vào Khoản 19 Điều 4 trong Nghị định 114/2021/NĐ-CP, vốn ODA gồm có các loại sau:

• Vốn ODA không hoàn lại: Đây là loại nguồn vốn không cần hoàn trả lại cho các nhà tài trợ nước ngoài và thường được ưu tiên sử dụng cung cấp cho các dự án độc lập hoặc kết hợp với các dự án đầu tư sử dụng nguồn vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài. Nguồn vốn ODA không hoàn lại này có thể được xem là một nguồn thu ngân sách của nhà nước.

• Vốn vay ODA: Đây là loại vốn vay nước ngoài có thành tố ưu đãi đạt ít nhất 35% đối với những khoản vay có điều kiện ràng buộc có liên quan đến mua sắm hàng hóa và dịch vụ theo những quy định do nhà tài trợ nước ngoài đưa ra hoặc đạt được ít nhất 25% đối với các khoản vay không có điều kiện ràng buộc nào.

III. Phương thức cung cấp vốn vay ODA

Theo Điều 4 trong Nghị định 114/2021/NĐ-CP, để cung cấp nguồn vốn ODA, có thể thông qua 04 phương thức sau:

• Chương trình

• Dự án

• Phi dự án

• Hỗ trợ ngân sách

​IV. Các dự án được ưu tiên sử dụng vốn ODA

Nguồn vốn ODA được ưu tiên sử dụng cho các loại hình vốn khác nhau theo quy định tại Điều 5 Nghị định 114/2021/NĐ-CP như sau:

• Đối với vốn ODA không hoàn lại: Loại vốn này được ưu tiên sử dụng để thực hiện:

• Các chương trình hay dự án phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội.

• Mục tiêu tăng cường năng lực.

• Hỗ trợ việc xây dựng các chính sách, thể chế và cải cách.

• Công tác phòng, chống, giảm nhẹ rủi ro của thiên tai, cứu trợ thảm họa và phòng chống dịch bệnh.

• Thích ứng với các biến đổi khí hậu.

• Tăng trưởng xanh.

• Cải thiện an sinh xã hội.

• Chuẩn bị cho các dự án đầu tư hoặc đồng tài trợ cho dự án có sử dụng vốn vay ưu đãi với mục đích làm tăng thành tố ưu đãi của khoản vay.

• Đối với vốn vay ODA: Loại vốn này được ưu tiên sử dụng cho các chương trình, dự án trong những lĩnh vực sau: Y tế, giáo dục, giáo dục nghề nghiệp, thức ứng với các biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, các hạ tầng kinh tế thiết yếu nhưng có khả năng thu hồi vốn một cách trực tiếp.

V. Trình tự và thủ tục quản lý vốn ODA

Vốn ODA có thể được xem là một khoản hỗ trợ vì khoản đầu tư này thường là những khoản vay không lãi suất hay lãi suất thấp và được vay trong thời gian dài. Vậy trình tự, thủ tục sử dụng và quản lý nguồn vốn ODA là gì? Dựa theo khoản 1 Điều 8 Nghị định 114/2021/NĐ-CP, gồm các bước như sau:

• Đối với các chương trình, dự án được sử dụng nguồn vốn vay ODA, vốn vay ưu đãi

Bước 1: Lập, lựa chọn và phê duyệt đề xuất của các chương trình, dự án

Bước 2: Đưa thông báo chính thức đến cho những nhà tài trợ nước ngoài về đề xuất của các chương trình, dự án đã được phê duyệt.

Bước 3: Lập, thẩm định và đưa ra quyết định đầu tư cho các chương trình, dự án.

Bước 4: Tiếp tục đưa ra thông báo chính thức cho các nhà tài trợ nước ngoài về quyết định đã đưa ra về chủ trương đầu tư cho chương trình, dự án và đề nghị xem xét tài trợ.

Bước 5: Lập, thẩm định và đưa ra quyết định cho việc đầu tư vào các chương trình, dự án.

Bước 6: Tùy thuộc vào quy định của nhà tài trợ, tiến hành thực hiện một trong số các thủ tục sau: Ký kết điều ước quốc tế hoặc ký thỏa thuận về vốn vay ODA, vốn vay ưu đãi.

Bước 7: Quản lý việc thực hiện và quản lý tài chính.

Bước 8: Sau khi các công việc đã được hoàn thành, tiến hành chuyển giao kết quả đã thực hiện được.

• Đối với trường hợp các dự án hỗ trợ kỹ thuật, phi dự án sử dụng nguồn vốn ODA không hoàn lại

Bước 1: Lập ra các Văn kiện dự án, phi dự án.

Bước 2: Quyết định chủ trương việc thực hiện đối với dự án và phi dự án theo quy định tại Khoản 1 Điều 23 trong Nghị định 114/2021/NĐ-CP.

Bước 3: Thẩm định và phê duyệt Văn kiện của dự án, phi dự án.

Bước 4: Thực hiện thông báo chính thức cho nhà tài trợ nước ngoài về việc phê duyệt Văn kiện của dự án, phi dự án và đưa ra đề nghị xem xét tài trợ.

Bước 5: Tùy thuộc vào quy định của nhà tài trợ nước ngoài, cần thực hiện một trong những thủ tục sau: Ký kết điều ước quốc tế, ký thỏa thuận về vốn ODA thuộc loại không hoàn lại, ký văn bản trao đổi về các dự án hỗ trợ kỹ thuật, phi dự án đang cần được sử dụng nguồn vốn ODA không hoàn lại.

Bước 6: Tiến hành quản lý các công tác thực hiện trong dự án, phi dự án và quản lý về tài chính.

Bước 7: Hoàn thành và chuyển giao kết quả đã đạt được.

• Đối với khoản hỗ trợ về ngân sách

Bước 1: Lập hồ sơ và tài liệu về khoản hỗ trợ ngân sách.

Bước 2: Ra quyết định chủ trương tiếp nhận khoản hỗ trợ ngân sách.

Bước 3: Ký kết điều ước quốc tế, ký thỏa thuận vốn ODA và vốn vay ưu đãi cho các khoản hỗ trợ ngân sách.

Bước 4: Tiến hành quản lý việc thực hiện và quản lý tài chính.

Bước 5: Hoàn thành và chuyển giao kết quả đã đạt được.

• Đối với các chương trình, dự án sử dụng vốn ODA theo cơ chế hòa trộn

Thực hiện các thủ tục theo đúng trình tự đối với chương trình, dự án sử dụng vốn vay ODA, vốn vay ưu đãi.