Điều tra hình sự là giai đoạn quan trọng trong vụ án hình sự. Quá trình điều tra tội phạm giúp làm sáng tỏ vấn đề và thu thập thêm những chứng cứ có giá trị chứng minh tội phạm. Vậy điều tra pháp y là gì? Bản chất của hoạt động này trong tố tụng hình sự là gì?
1. Điều tra hình sự là gì?
Điều tra vụ án hình sự là giai đoạn thứ hai của tố tụng hình sự, theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự và dưới sự giám sát của Viện kiểm sát, cơ quan điều tra tiến hành các biện pháp cần thiết để thu thập, phân loại chứng cứ cần thiết và nghiên cứu những tình tiết cụ thể của vụ án hình sự. trường hợp. vụ án hình sự, phát hiện tội phạm nhanh chóng, toàn diện, truy cứu trách nhiệm hình sự người có lỗi về tội phạm, đồng thời bảo đảm bồi thường thiệt hại vật chất do tội phạm gây ra, từ đó quyết định: đình chỉ điều tra vụ án hoặc ;Đề nghị của bị cáo đã được chuyển đến Viện kiểm sát.
Trên cơ sở điều tra sơ bộ, ra quyết định khởi tố vụ án hình sự và chuyển giao toàn bộ tài liệu có liên quan đến vụ án để phục vụ công tác quản lý điều tra của Viện kiểm sát nhân dân và truy cứu trách nhiệm hình sự người phạm tội.
Đây là một trong những hoạt động quan trọng nhất. Trách nhiệm và sự chính xác luôn là tiêu chí hàng đầu của những người làm công tác điều tra. Vì vậy, khi thực hiện nhiệm vụ, các hoạt động luôn được đặt lên hàng đầu.
Điều tra hình sự trong tiếng Anh là Criminal Investigation.
2. Bản chất của hoạt động điều tra trong tố tụng hình sự
Điều tra là hoạt động nhằm khám phá sự thật khách quan nhằm phục vụ nhu cầu của con người. Trong lĩnh vực phòng, chống tội phạm, hoạt động điều tra là hoạt động khám phá và phá án. Hoạt động điều tra được nhìn nhận và quy định khác nhau ở các quốc gia khác nhau tùy theo quan điểm chính trị, chính sách hình sự, trình độ và tổ chức của các cơ quan phòng, chống tội phạm của mỗi quốc gia.
Hoạt động điều tra mang bản chất nhận thức.
Là một yếu tố của quá trình chứng minh, điều tra được xem như một hoạt động nhận thức từ góc độ suy luận phản ánh. Giai đoạn đầu tiên của hoạt động điều tra—thu thập bằng chứng—là hoạt động nhận thức. Nếu toàn bộ hành động chứng minh là phản ánh về quá khứ, thì hoạt động thu thập bằng chứng là phản ánh về cái đang có, cái đang có, cái đang có. Đây là một đặc điểm rất quan trọng của việc thu thập bằng chứng với tư cách là một hoạt động nhận thức. Hơn nữa, không dựa vào lý luận nhận thức thì không thể giải thích được các quy luật hình thành chứng cứ, hiệu quả của hoạt động điều tra phụ thuộc vào những yếu tố nào. Cơ quan tố tụng hình sự thu thập chứng cứ giải thích được sự thật khách quan của vụ án thông qua cách hiểu thứ hai về tình tiết tội phạm.
Đây là một giai đoạn riêng biệt của tố tụng hình sự nhằm kết tội bị can, bị cáo. Trong giai đoạn điều tra vụ án hình sự, các nhiệm vụ, công việc cụ thể được thực hiện theo quy định của pháp luật, tiến hành các biện pháp cần thiết, làm rõ nguyên nhân, điều kiện phạm tội, động cơ phạm tội là gì. Đồng thời, góp ý hoặc tư vấn về các cơ quan, tổ chức có biện pháp khắc phục, phòng ngừa tội phạm trong trường hợp đáng tiếc vừa xảy ra.
Giai đoạn điều tra được thực hiện khi cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng hình sự ra quyết định khởi tố vụ án hình sự và kết thúc bằng việc kết thúc điều tra, thi hành nhiệm vụ, khởi tố bị can. Đồng thời, đây cũng là lúc tiến hành các bước để kết tội tội phạm, xem họ bị kết án như thế nào và nhận hình phạt nào.
Bản chất của hoạt động điều tra bao gồm nội dung của hoạt động nhận thức. Để nâng cao hiệu quả đấu tranh chống tội phạm, phải nhận rõ bản chất, tìm ra sự thật, tuân thủ quy định của pháp luật trong thực tiễn điều tra. Để không bỏ lọt tội phạm và tránh tình trạng xét xử oan sai.
3. Vai trò, ý nghĩa của giai đoạn điều tra vụ án hình sự
Điều tra hình sự có chức năng và ý nghĩa chủ yếu sau đây:
– Một mặt, điều tra vụ án hình sự là chức năng quan trọng của cơ quan (người) có thẩm quyền đối với từng hành vi phạm tội trong hoạt động tư pháp hình sự, mục đích là trực tiếp chứng minh tội phạm và người có lỗi thông qua chứng cứ thu thập được, và chính việc áp dụng pháp luật tố tụng vào thực tiễn là một trong những phương tiện cơ bản để thực hiện tốt nguyên tắc tất yếu trách nhiệm.
– Mặt khác, hoạt động điều tra vụ án hình sự còn giúp loại bỏ một tình trạng cực đoan khác trong hoạt động tư pháp hình sự là cản trở việc ra quyết định truy tố bị can một cách vội vàng, thiếu chính xác kịp thời. Do đó, một loạt các hệ quả tiêu cực có thể được kích hoạt. Truy cứu trách nhiệm hình sự ở tất cả các giai đoạn của thủ tục tố tụng hình sự (ví dụ: truy tố bởi Văn phòng Công tố hoặc xét xử bởi một tòa án công bằng). chính thống, vô căn cứ và trái pháp luật, làm oan người vô tội);
- Cuối cùng, điều tra các vụ án hình sự là giai đoạn cơ bản và quan trọng trong tố tụng hình sự nhằm củng cố việc xây dựng pháp quyền và bảo vệ các quyền và tự do công dân. Tố tụng hình sự có tác dụng thúc đẩy toàn xã hội đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Nội dung bài viết:
Bình luận