Giá trị thặng dư là gì? Những điều cần biết [Chi tiết 2024]

Nếu đã từng nghe đến những học thuyết liên quan đến nền kinh tế thì chắc chắn không thể không biết đến học thuyết giá trị thặng dư là gì. Đối với chủ nghĩa tư bản, giá trị thặng dư chính là điều kiện để có thể tồn tại và cũng đồng thời là cơ sở để phát triển của quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa. Vậy, giá trị thặng dư là gì và có nguồn gốc ra đời như thế nào? Đặc điểm ra sao? Hãy cùng Công ty luật ACC tìm hiểu trong bài viết dưới đây. 

Giá trị thặng dư là gì
Giá trị thặng dư là gì

1. Giá trị thặng dư là gì?

- Theo những kết luận của C.Mác, giá trị thặng dư là gì được hiểu như sau: Đây là giá trị do những người lao động làm thuê lao động và sản sinh vượt quá giá trị sức lao động của mình và bị nhà tư bản chiếm đoạt.

- Khi nhà tư bản thực hiện đầu tư các chi phí về nguyên vật liệu để sản xuất thì mục đích của họ là nhằm chiếm đoạt được giá trị thặng dư là số tiền thu được được tăng lên so với số tiền mà họ đã bỏ ra.

- Người lao động làm thuê trong quá trình lao động thực chất tạo ra được rất nhiều những giá trị và nhiều hơn so với tiền công họ được trả. 

2. Các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị thặng dư

Hiểu được bản chất của giá trị thặng dư là gì thì chúng ta cũng cần phải nắm được những yếu tố gây ảnh hưởng đến giá trị thặng dư này để có cá nhìn toàn diện hơn. Theo đó, những yếu tố này bao gồm:

- Năng suất lao động của người làm thuê: Đây chính là số lượng sản phẩm mà người làm thuê làm ra được trong một khoảng thời gian nhất định.

- Thời gian lao động: Đây là khoảng thời gian mà người làm thuê cần tiêu tốn để có thể tạo ra một số lượng sản phẩm trong điều kiện sản xuất bình thường. Điều kiện sản xuất bình thường tức là những điều kiện cần có để người lao động có thể làm việc ở mức tối thiểu để tạo ra sản phẩm.

- Cường độ lao động: Đây là sự hao phí về trí lực và sức lực của người làm thuê khi làm việc trong một khoảng thời gian nhất định để sản xuất ra sản phẩm.

- Những yếu tố khác:

+ Công nghệ sản xuất

+ Thiết bị, máy móc

+ Vốn đầu tư

+ Trình độ quản lý

3. Các phương pháp sản xuất giá trị thặng dư

Có ba cách để có thể sản xuất giá trị thặng dư là gì từ nhà tư bản được sử dụng nhiều nhất. 

Cách thứ nhất, phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối

- Giá trị thặng dư tuyệt đối là giá trị thặng dư thu được dựa vào việc kéo dài thời gian lao động tối đa nhiều hơn khoảng thời gian cần thiết để lao động và tạo ra sản phẩm.

- Phương thức: Kéo dài ngày lao động và giữ nguyên khoảng thời gian lao động tất yếu, năng suất để làm tăng lên giá trị thặng dư.

- Phương pháp này được sử dụng nhiều nhất trong giai đoạn đầu của chủ nghĩa tư bản. Với đặc điểm sản xuất còn thủ công, năng suất thấp.

Cách thứ hai, phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tương đối

- Giá trị thặng dư tương đối là giá trị thặng dư thu được nhờ rút ngắn thời gian lao động tất yếu trên cơ sở tăng năng suất lao động.

- Phương thức: Hạ thấp giá trị sức lao động để rút ngắn thời gian lao động yếu, trong khi đó thời gian lao động cần thiết không thay đổi, từ đó làm tăng giá trị thặng dư.

Cách thứ ba, phương pháp sản xuất giá trị thặng dư siêu ngạch

- Giá trị thặng dư siêu ngạch là phần giá trị thặng dư thu được vượt trội hơn so với giá trị thặng dư bình thường của xã hội. 

- Phương thức: Tập trung đẩy mạnh việc áp dụng khoa học, kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao năng suất lao động cá biệt. Từ đó, giá trị cá biệt của hàng hóa thấp hơn giá trị xã hội.

4. Những câu hỏi thường gặp.

4.1. Ví dụ về giá trị thặng dư trong lao động?

Ví dụ 1: Có thể hiểu GTTD của Karl Marx là phần chênh lệch giữa giá trị hàng hoá và số tiền được có nhà tư bản bỏ ra.Trong quá trình kinh doanh, các nhà tư bản kinh doanh dưới hình thức tư liệu sản xuất sẽ gọi là tư bản bất biến và bỏ ra tiền để thuê mướn NLĐ gọi là tư bản khả biến.

Ví dụ 2: Một NLĐ làm việc trong một ngày được giá trị sản phẩm là 1 đồng. Nhưng đến ngày thứ hai trở đi, trên cơ sở sức lao động đã bỏ ra ở ngày thứ nhất, NLĐ đó sẽ làm ra được 3 đồng. Số tiền chênh lệch đó chính là giá trị thặng dư sức lao động.

4.2. Máy móc có tạo ra giá trị thặng dư không?

Máy móc với tư cách là yếu tố của quá trình lao động tạo ra giá trị sử dụng với máy móc đóng vai trò là yếu tố của quá trình tạo ra và làm tăng giá trị hàng hóa. Hàng hóa có hai thuộc tính:giá trị sử dụng và giá trị bởi vì lao động sản xuất hàng hóa có tính chất hai mặt lao động cụ thể và lao động trừu tượng. Bất cứ quá trình lao động nào cũng bao gồm các nhân tố chủ yếu là: lao động có mục đích của con người, đối tượng lao động, tư liệu lao động (mà quan trọng hơn cả là công cụ lao động, nhất là công cụ cơ khí hay máy móc). Sử  dụng máy móc càng hiện đại thì sức sản xuất của lao động càng cao, càng làm ra nhiều giá trị sử dụng (nhiều của cải) trong một đơn vị thời gian.

4.3. Giá trị thặng dư có phải là phần trả công của quản lý cho nhà tư bản ko?

Giá trị thặng dư không phải là phần trả công của quản lý cho nhà tư bản.

4.4. Tỷ suất giá trị thặng dư là gì? Công thức tính?

Tỷ suất giá trị thặng dư là tỷ số tính theo phần trăm giữa giá trị thặng dư và tư bản khả biến tương ứng để sản xuất ra giá trị thặng dư đó.

Công thức tính như sau:

m' = (m / v) x 100%.

Trên đây là những kiến thức về giá trị thặng dư là gì do Công ty luật ACC tổng hợp, phân tích và gửi đến bạn đọc. Đây tuy là vấn đề mang tính lý luận, vĩ mô nhưng trên thực tế nó hoàn toàn có thể áp dụng và chính xác ở bất kỳ thời đại nào. Do đó, nếu hiểu và có thể thực hiện những nguyên lý này vào trong thực tiễn, những hoạt động kinh tế sẽ trở nên dễ dàng hơn.

 

CÔNG TY LUẬT ACC

Tư vấn: 1900.3330

Zalo: 084.696.7979

Fanpage: : ACC Group – Đồng Hành Pháp Lý Cùng Bạn

Mail: [email protected]

✅ Kiến thức: Giá trị thặng dư
✅ Dịch vụ: ⭐ Trọn Gói - Tận Tâm
✅ Zalo: ⭕ 0846967979
✅ Hỗ trợ: ⭐ Toàn quốc
✅ Hotline: ⭕ 1900.3330

Nội dung bài viết:

    Đánh giá bài viết: (759 lượt)

    Để lại thông tin để được tư vấn

    Họ và tên không được để trống

    Số điện thoại không được để trống

    Số điện thoại không đúng định dạng

    Email không được để trống

    Vấn đề cần tư vấn không được để trống

    Bài viết liên quan

    Phản hồi (0)

    Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!

    084.696.7979 19003330 Báo giá Chat Zalo