Như bức tường thành kiên cố bảo vệ lãnh thổ, đường cơ sở đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc xác định phạm vi các vùng biển thuộc chủ quyền quốc gia. Vậy, đường cơ sở là gì? Nó được xác định như thế nào và mang ý nghĩa gì đối với Việt Nam? Hãy cùng Công ty Luật ACC khám phá qua bài viết này để hiểu rõ hơn về "nền tảng pháp lý" vững chắc cho chủ quyền biển đảo của chúng ta.
Đường cơ sở là gì?Các phương pháp xác định đường cơ sở
1. Đường cơ sở là gì?
Đường cơ sở là đường giới hạn địa lý quan trọng trong việc xác định ranh giới của một quốc gia trên biển. Tuy nhiên, hiện tại pháp luật Việt Nam chưa có định nghĩa cụ thể về đường cơ sở.
Tuy vậy, theo Luật biển Việt Nam 2012 và Công ước về Luật biển năm 1982, nội thủy được xác định là vùng nước nằm kế bờ biển, bên trong đường cơ sở và là phần thuộc lãnh thổ của quốc gia. Lãnh hải, trong khi đó, là vùng biển có chiều rộng tính từ đường cơ sở ra phía biển, được xác định theo quy định của Công ước.
Dựa vào quy định trên, đường cơ sở của Việt Nam có thể được xác định là biên giới phía ngoài của nội thủy và là ranh giới phía trong của lãnh hải. Điều này giúp phân chia nội thủy và lãnh hải thành hai khu vực nước biển có chế độ pháp lý khác nhau.
2. Các phương pháp xác định đường cơ sở
Cách xác định đường cơ sở của Việt Nam được quy định như sau:
Theo quy định tại Điều 5 và 7 của Công ước về Luật biển năm 1982, có hai loại đường cơ sở:
- Đường cơ sở thông thường: Được sử dụng để tính toán chiều rộng lãnh hải và thường được xác định dựa trên ngấn nước triều thấp nhất dọc theo bờ biển, như được minh họa trên các hải đồ tỷ lệ lớn đã được chính thức công nhận bởi quốc gia ven biển.
- Đường cơ sở thẳng: Sử dụng trong các trường hợp bờ biển có những biến đổi địa hình đặc biệt như bị khoét sâu, lồi lõm hoặc có chuỗi đảo nằm sát và chạy dọc theo bờ biển. Phương pháp này liên kết các điểm thích hợp để xác định đường cơ sở, được sử dụng để tính toán chiều rộng lãnh hải. Các điểm này được chọn dựa trên ngấn nước triều thấp nhất có thể có sự chuyển động vào phía trong bờ biển, và các đường cơ sở đã được xác định vẫn có hiệu lực cho đến khi các quốc gia ven biển điều chỉnh theo Công ước.
Trong quá trình xác định, đường cơ sở không được lệch quá xa khỏi hướng chung của bờ biển và các vùng biển nằm trong đường cơ sở này phải liên kết đủ chặt với đất liền để được coi là nội thủy.
Đường cơ sở thẳng không được kéo đến hoặc bắt nguồn từ bãi cát thường xuyên xuất hiện hoặc biến mất, trừ khi có đèn biển hoặc thiết bị tương tự đảm bảo an toàn, hoặc việc xác định đã được công nhận rộng rãi quốc tế.
Trong những trường hợp đặc biệt như bờ biển có đặc điểm địa hình khó khăn, việc xác định đường cơ sở thẳng có thể xem xét các lợi ích kinh tế và tầm quan trọng của khu vực đó dựa trên lịch sử sử dụng.
Phương pháp xác định đường cơ sở thẳng của một quốc gia không được làm ảnh hưởng đến lãnh hải của quốc gia khác hoặc khu vực đặc quyền kinh tế.
3. Vai trò và ý nghĩa của đường cơ sở
Đường cơ sở đóng vai trò vô cùng quan trọng trong luật biển quốc tế, thể hiện qua các khía cạnh sau:
- Xác định phạm vi các vùng biển thuộc chủ quyền: Đường cơ sở là căn cứ để xác định phạm vi lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của quốc gia ven biển hoặc quốc gia quần đảo.
- Bảo vệ chủ quyền biển đảo: Việc xác định đường cơ sở phù hợp với luật biển quốc tế giúp khẳng định chủ quyền của quốc gia đối với các vùng biển và tài nguyên trong đó.
- Phát triển kinh tế biển: Đường cơ sở tạo điều kiện thuận lợi cho quốc gia khai thác, quản lý và bảo vệ các tài nguyên trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa.
- Giải quyết tranh chấp biển đảo: Đường cơ sở đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết tranh chấp biển đảo giữa các quốc gia có đường biên giới biển kề nhau.
Vai trò và ý nghĩa của đường cơ sở
4. Quy định về đường cơ sở của Việt Nam
Theo Luật Biển Việt Nam năm 2008, đường cơ sở của Việt Nam được xác định bằng phương pháp đường ngấn nước thấp nhất bình quân nhiều năm dọc theo bờ biển. Đường cơ sở được vẽ trên bản đồ hải đồ số 1300 do Cục Hàng hải Việt Nam ban hành và được công bố chính thức.
5. Đường cơ sở xác định nội thủy và cửa sông
Điều 8 của Công ước về Luật biển năm 1982 quy định rằng khi một đường cơ sở thẳng được xác định theo phương pháp đã nêu, và được áp dụng vào nội thủy các vùng nước trước đây không được coi là nội thủy, thì quyền đi qua không gây hại như đã quy định trong Công ước vẫn áp dụng ở các khu vực đó.
Đối với cửa sông, nếu một con sông đổ vào biển mà không tạo thành vùng ngập nước, đường cơ sở sẽ là một đường thẳng được kẻ qua cửa sông, nối liền các điểm ngoại cùng của ngấn nước triều thấp nhất ở hai bên bờ sông. (Theo Điều 9 của Công ước về Luật biển năm 1982).
Đường cơ sở là gì là khái niệm quan trọng trong luật biển quốc tế, đóng vai trò thiết yếu trong việc xác định phạm vi các vùng biển thuộc chủ quyền, bảo vệ chủ quyền biển đảo, phát triển kinh tế biển và giải quyết tranh chấp biển đảo. Hy vọng những thông tin trên của Công ty Luật ACC hữu ích!
Nội dung bài viết:
Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!