Độc quyền là gì? (Cập nhật 2024)

Chúng ta ai cũng từng nghe qua thuật ngữ độc quyền. Tuy nhiên, theo khảo sát của ACC, rất nhiều công dân chưa thực sự hiểu thuật ngữ độc quyền là gì. Chúng tôi chỉ nhận được những câu trả lời mang tính khái quát, chung chung. Do đó, bài viết bài viết dưới đây của ACC sẽ giải đáp cho quý công dân về câu hỏi độc quyền là gì và những vấn đề liên quan.

1. Độc quyền là gì?

Theo wikipedia giải thích về câu hỏi độc quyền là gì như sau: "Độc quyền là thuật ngữ trong kinh tế học chỉ về trạng thái thị trường chỉ có duy nhất một người bán và sản xuất ra sản phẩm đó cho người mua mà không có bất kỳ sự lựa chọn nào khác giữa người bán và người mua".

Theo ACC tổng hợp và giải đáp câu hỏi độc quyền là gì như sau: Độc quyền là một công ty hoặc một nhóm những công ty, doanh nghiệp liên kết với nhau với mục đích chiếm vị trí duy nhất về một lĩnh vực, ngành nhất định như cung cấp hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ ra thị trường. Việc các công ty kinh doanh độc quyền sẽ cho phép họ có thể kiểm soát toàn bộ những lượng sản phẩm bán ra thị trường, tự quyết định giá bán và kiểm soát, quản lý những khoản lợi nhuận thu được từ sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đó.

Những công ty độc quyền sẽ giữ được ưu thế trong quá trình cung ứng hàng hóa, dịch vụ và sản phẩm, nếu công ty độc quyền những ngành nghề, sản phẩm thiết yếu. Đồng thời, độc quyền còn giúp những công ty này hạn chế được sự cạnh tranh từ những đối thủ khác trên thị trường cung ứng sản phẩm, hàng hóa dịch vụ.

Phát sinh từ nguyên nhân cạnh tranh lành mạnh, những thành phần khác bắt đầu chuyển sang xu hướng cạnh tranh không lành mạnh nên yếu tố thị trường đòi hỏi những công ty khác, tạo ra sự độc quyền của chính bản thân mình trong thị trường cung ứng hàng hóa, dịch vụ, sản phẩm.

Như vậy, từ những phân tích trên, chúng tôi đã giải đáp rõ câu hỏi độc quyền là gì.

2. Ưu điểm của độc quyền

– Quy mô kinh tế

Những công ty có vị thế độc quyền sẽ được hưởng những lợi nhuận, lợi ích lớn từ quy mô kinh tế, do đó chi phí có thể sẽ thấp hơn so với mặt bằng chung, giúp cộng đồng người tiêu dùng sẽ được sử dụng những mặt hàng, hàng hóa dịch vụ tại mức giá thị trường rẻ.

– Nghiên cứu và phát triển

Bởi vì những công ty độc quyền tạo ra sự độc quyền cho mình đã hiểu được bản chất của sự độc quyền nên có thể tận dụng tối đa hàng hóa, dịch vụ đến thu lợi nhuận từ việc kinh doanh, sau đó sẽ đầu tư vào nghiên cứu, phát triển và tích lũy từ những khoản lợi nhuận nó để sử dụng vào các thời điểm khó khăn.

Từ quá trình nghiên cứu, văn minh và chủ nghĩa thuận lợi, sẽ góp phần không nhỏ giúp công ty đảm bảo được ưu thế độc quyền trong sản phẩm của mình.

– Có được sức mạnh độc quyền

Công ty độc quyền trong cung ứng dịch vụ, sản phẩm công ty đó sẽ dễ dàng đạt được và giữ vững sự độc quyền của mình bởi họ đã làm tốt hơn những đối thủ khác trong cùng ngành nghề đó, lĩnh vực đó. Điều này đồng nghĩa với việc, danh tiếng, uy tín của họ cũng mạnh hơn và sẽ có sức lan tỏa mạnh mẽ hơn rất nhiều so với những công ty khác cùng lĩnh vực và cùng Công ty độc quyền trong cung ứng dịch vụ, sản phẩm công ty đó sẽ dễ dàng đạt được và giữ vững sự độc quyền của mình bởi họ đã làm tốt hơn những đối thủ khác trong cùng ngành nghề đó, lĩnh vực đó. Điều này đồng nghĩa với việc, danh tiếng, uy tín của họ cũng nói mạnh hơn và sẽ có sức lan tỏa mạnh mẽ hơn rất nhiều so với những công ty khác cùng lĩnh vực và cùng ngành nghề

3. Nhược điểm của độc quyền

- Tuy nhiên, độc quyền lãnh được xác định là một sự khuyết thiếu, khuyết tịch của nền kinh tế thị trường bởi những nước nằm trong nhóm đang phát triển sẽ sử dụng những biện pháp khác nhau để kiểm soát sự độc quyền của lĩnh vực mình đang thống trị và vô hình làm ảnh hưởng lớn tới sự đa dạng, lớn mạnh của lĩnh vực đó.

- Giá độc quyền của những công ty cung cấp hàng hóa, dịch vụ độc quyền lại được xác định là cao hơn so với mức giá trung bình của sản phẩm, dịch vụ đó. Bởi những công ty có ưu thế độc quyền về hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ thì họ có thể tự quyết định giá bán, không lo ngại về vấn đề cạnh tranh khách hàng vào tay đối thủ. Do đó, rất người rất nhiều người dân hiện nay khó có cơ hội tiếp cận với những sản phẩm, dịch vụ độc quyền.

- Những đối thủ cạnh tranh khác không thể bước chân, gia nhập vào thị trường kinh tế bởi những công ty độc quyền. Dẫn tới việc thị trường phân phối sản phẩm và số lượng người tiêu dùng không đạt hiệu quả cao.

- Việc chiếm ưu thế độc quyền sẽ không tạo ra sự đổi mới, phát triển cho công ty độc quyền

– Sự độc quyền dẫn tới việc giá cao làm người tiêu dùng có cơ hội hạn chế tiếp xúc với sản phẩm, dịch vụ độc quyền và dẫn tới thị trường kinh tế không cung cấp đa dạng sự lựa chọn cho người tiêu dùng, tạo sự khó chịu cho người tiêu dùng.