Mối quan hệ giữa doanh thu thuần và lợi nhuận trước thuế

Mối quan hệ giữa doanh thu thuần và lợi nhuận trước thuế

1. Lợi nhuận trước thuế là gì?

Lợi nhuận trước thuế theo ngôn ngữ kế toán được gọi là EBIT là số lợi nhuận của doanh nghiệp thu được sau khi đã trừ đi phần tiền bỏ ra để thực hiện kinh doanh nhưng chưa tính đến phần thuế phải nộp cho cơ quan thuế và tiền lãi.

Lợi nhuận trước thuế thường được sử dụng trong các báo cáo tài chính, báo cáo thu nhập giao dịch, có lãi hay thua lỗ của các doanh nghiệp.

Lợi nhuận trước thuế giúp cho doanh nghiệp giảm trừ được những rủi ro, tránh khỏi những phát sinh không đáng có.

Lợi nhuận trước thuế cũng là cơ sở để chủ đầu tư nắm được toàn bộ các chỉ số quan trọng, quyết định đầu tư hay không đầu tư vào doanh nghiệp này và giám sát mô hình vận hành trong nội bộ doanh nghiệp khi quyết định đầu tư.

Bởi vì, lợi nhuận trước thuế là lợi nhuận thực nhận được của doanh nghiệp, là kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Dựa trên kết quả đó, người ta mới đánh giá được doanh nghiệp đó kinh doanh có lãi hay không có lãi và lãi bao nhiêu.

Một số doanh nghiệp được khấu trừ thuế, giảm thuế, miễn thuế nên lợi nhuận sau thuế có thể sẽ rất cao nhưng sẽ không phải án được trực tiếp lãi kinh doanh của doanh nghiệp.

Lợi nhuận trước thuế cũng có ý nghĩa to lớn đối với các nhà phân tích đầu tư và đánh giá sự phát sinh tín dụng. Lợi nhuận trước thuế cung cấp những số liệu cực kỳ chính xác, giúp quá trình đánh giá của các chuyên gia được chính xác hơn, hạn chế tối đa sự sai sót.

2. Mối quan hệ giữa doanh thu thuần và lợi nhuận trước thuế

Doanh thu thuần chính là lợi nhuận thực tế của doanh nghiệp. Nó là khoản tiền mà doanh nghiệp thu được sau khi trừ đi tất cả các loại chi phí liên quan đến thuế như: chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu… Doanh thu thuần là cơ sở để doanh nghiệp tự đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của chính họ đồng thời giúp doanh nghiệp tính chính xác lợi nhuận trước thuế và lợi nhuận sau thuế để xác định lãi, lỗ ra sao.

Doanh thu thuần được xác định bằng công thức như sau:

• Nếu lợi nhuận sau thuế > 0 thì doanh nghiệp lãi.
• Nếu lợi nhuận sau thuế < 0 thì doanh nghiệp lỗ.

Như vậy, doanh thu thuần là một yếu tố cần thiết để xác định được lợi nhuận trước thuế.

3. Tại sao cần xác định lợi nhuận trước thuế?

Thông thường chủ doanh nghiệp có xu hướng quan tâm hơn tới lợi nhuận sau thuế vì đây là khoản thu nhập thực tế của doanh nghiệp. Tuy nhiên, đối với các nhà đầu tư, nhà quản lý và các chuyên gia phân tích tài chính thì chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế là gì lại vô cùng quan trọng.

Lợi nhuận trước thuế phản ánh chính xác tình hình kinh doanh của công ty có hiệu quả hay không, bởi chỉ tiêu này chưa tính đến các khoản nợ lãi vay và khoản thuế phải nộp.

Vì vậy, khi xem xét lợi nhuận trước thuế là gì sẽ cho phép nhà quản lý điều chỉnh các kế hoạch để tiếp tục mở rộng phát triển các sản phẩm đang kinh doanh (nếu lợi nhuận dương và có xu hướng gia tăng) hay thu hẹp sản xuất, chuyển đổi sản phẩm (nếu lợi nhuận âm hoặc có xu hướng giảm).

Chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế EBIT bỏ qua các biến số như cấu trúc vốn (vốn chủ sở hữu và vốn vay) của doanh nghiệp, không xét tới gánh nặng thuế, do đó EBIT là thước đo khả năng sinh lời của công ty và có ý nghĩa lớn trong một số lĩnh vực sau:

Thuế: Khi các nhà đầu tư so sánh về nghĩa vụ thuế giữa các công ty khác nhau, chỉ tiêu EBIT giúp nhà đầu từ làm rõ thu nhập trước thuế và lãi suất của doanh nghiệp.

Nợ: Chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế EBIT phù hợp khi các nhà phân tích tài chính nghiên cứu về các doanh nghiệp thuộc các ngành thâm dụng vốn.

Trường hợp doanh nghiệp sử dụng vốn chủ nhiều và vay ít thì doanh nghiệp chưa tận dụng được lợi thế từ đòn bẩy tài chính, do đó khoản thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ gia tăng. Ngược lại, đối với các doanh nghiệp vay nợ nhiều, khoản thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ giảm nhưng chi phí trả lãi vay lại gia tăng.

4. Có được chia lợi nhuận trước thuế không?

Luật Doanh nghiệp 2020 không có quy định về việc chia lợi nhuận trước thuế. Tuy nhiên, thông thường các doanh nghiệp chỉ thực hiện chia lợi nhuận sau khi đã thực hiện các nghĩa vụ thanh toán nợ và đóng thuế TNDN. Sau khi thực hiện các nghĩa vụ trên, phần lợi nhuận còn lại chính là lợi nhuận sau thuế.

Khi đó, nếu lợi nhuận sau thuế dương thì doanh nghiệp làm ăn có lãi và các cổ đông sẽ được chia cổ tức. Nếu lợi nhuận sau thuế âm hoặc bằng 0 thì doanh nghiệp đang kinh doanh không hiệu quả, và tất nhiên doanh nghiệp không có lợi nhuận để chia cho cổ đông.

Như vậy, trong mọi trường hợp, việc phân chia lợi nhuận cho cổ đông được thực hiện cuối cùng, sau khi doanh nghiệp đã hoàn thành tất cả các nghĩa vụ trả nợ và nộp thuế cho nhà nước.

Điều này có nghĩa là không được chia lợi nhuận trước thuế – doanh nghiệp chỉ chia lợi nhuận sau thuế khi mức lợi nhuận này dương. Trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp quyết định không chia lợi nhuận sau thuế cho cổ đông mà sử dụng số tiền đó để tái đầu tư, mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh.