Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị – xã hội, là nơi để thanh niên có điều kiện để cống hiến, trưởng thành, là môi trường đoàn kết thân ái, mọi người có thể chia sẻ tâm tư, tình cảm, nguyện vọng chính đáng, trên cơ sở đó giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.
1. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là gì?
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến, phấn đấu vì mục tiêu, lý tưởng của Đảng là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam, là lực lượng xung kích cách mạng, là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, đại diện chăm lo và bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của tuổi trẻ; phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh; là lực lượng nòng cốt chính trị trong phong trào thanh niên và trong các tổ chức thanh niên Việt Nam. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là thành viên của hệ thống chính trị, hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và Pháp luật của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đoàn kết, phát triển quan hệ hữu nghị, hợp tác bình đẳng với các tổ chức thanh niên tiến bộ, thanh niên và nhân dân các nước trong cộng đồng quốc tế phấn đấu vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội, vì tương lai và hạnh phúc của tuổi trẻ.
2. Chức năng cơ bản của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy, đội quân xung kích cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam.
– Đoàn Thanh niên là tổ chức quần chúng gần Đảng nhất.
– Đoàn tuyên truyền giáo dục cho đoàn viên thanh niên nhận thức sâu sắc về Đảng, đóng góp ý kiến cho Đảng, phê bình cán bộ Đảng viên, tham gia cuộc vận động xây dựng Đảng, bồi dưỡng cán bộ bổ sung cho Đảng, Nhà nước và các đoàn thể nhân dân.
– Đoàn Thanh niên là đội quân xung kích cách mạng của Đảng, đi đầu trên mọi lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội.
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, là người đại diện chăm lo và bảo vệ quyền lợi hợp pháp và chính đáng của tuổi trẻ.
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị – xã hội, là nơi để thanh niên có điều kiện để cống hiến, trưởng thành, là môi trường đoàn kết thân ái, mọi người có thể chia sẻ tâm tư, tình cảm, nguyện vọng chính đáng, trên cơ sở đó giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Để làm tốt chức năng Đoàn là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, Đoàn cần làm tốt một số việc sau:
– Một là: Tạo môi trường giúp thanh niên phát huy vai trò xung kích trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị – xã hội, tổ chức các phong trào, các cuộc vận động và các hoạt động hướng vào mục tiêu tập hợp, đoàn kết các tầng lớp thanh niên, tạo môi trường lành mạnh cho thanh niên, vì sự tiến bộ của thanh niên.
– Hai là: Đa dạng hóa các hình thức giáo dục thanh niên, hướng cho thanh niên đến với những giá trị cao đẹp, sống có ích, có trách nhiệm với cộng đồng, thực hiện có hiệu quả “Cuộc vận động làm theo lời Bác” gắn với việc triển khai chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam, vì dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động cho mỗi đoàn viên thanh niên, tuyên dương những điển hình, tập thể và cá nhân tiên tiến, đem đến cho tuổi trẻ ước mơ, hoài bão để khẳng định bản thân, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
– Ba là: Nâng cao các phong trào hành động cách mạng, góp phần đáp ứng nhu cầu chính đáng của thanh niên. Hỗ trợ cho thanh niên nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ, giải quyết việc làm, tư vấn nghề nghiệp, tạo môi trường cho thanh niên phát huy tài năng của họ.
– Bốn là: Tổ chức cho thanh niên tích cực tham gia các chương trình kinh tế – xã hội, chủ động đảm nhận việc mới, việc khó. Đi đầu xây dựng kết cấu hạ tầng ở nông thôn, bảo vệ môi trường thực hiện văn hóa giao thông, cổ vũ trí thức trẻ tham gia phát triển nông thôn, miền núi.
Đoàn là thành viên trong hệ thống chính trị, hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Trong hệ thống này Đảng là người lãnh đạo, Đoàn là một trong các tổ chức thành viên.
3. Lịch sử ra đời của Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh
Mùa xuân năm 1931, từ ngày 20 đến ngày 26/3, tại Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 2, Trung ương Đảng đã dành một phần quan trọng trong chương trình làm việc để bàn về công tác thanh niên và đi đến những quyết định có ý nghĩa đặc biệt, như các cấp ủy Đảng từ Trung ương đến địa phương phải cử ngay các ủy viên của Đảng phụ trách công tác Đoàn.
Trước sự phát triển lớn mạnh của Đoàn trên cả 3 miền Bắc, Trung, Nam, ở nước ta xuất hiện nhiều tổ chức Đoàn cơ sở với khoảng 1.500 đoàn viên và một số địa phương đã hình thành tổ chức Đoàn từ xã, huyện đến cơ sở.
Sự phát triển lớn mạnh của Đoàn đã đáp ứng kịp thời những đòi hỏi cấp bách của phong trào thanh niên nước ta. Đó là sự vận động khách quan phù hợp với cách mạng nước ta; đồng thời, phản ánh công lao trời biển của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh vô cùng kính yêu - Người đã sáng lập và rèn luyện tổ chức Đoàn. Được Bộ Chính trị Ban chấp hành Trung ương Đảng và Bác Hồ cho phép, theo đề nghị của Trung ương Đoàn thanh niên Lao động Việt Nam, Đại hội toàn quốc lần thứ 3 họp từ ngày 22 - 25/3/1961 đã quyết định lấy ngày 26/3/1931 (một ngày trong thời gian cuối của Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 2, dành để bàn bạc và quyết định những vấn đề rất quan trọng đối với công tác thanh niên) làm ngày thành lập Đoàn hàng năm. Ngày 26/3 trở thành ngày vẻ vang của tuổi trẻ Việt Nam, của Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh quang vinh.
Từ ngày 26/3/1931 đến nay, để phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của từng thời kỳ cách mạng, Đoàn đã đổi tên nhiều lần:
-Từ 1931 - 1936: Đoàn TNCS Việt Nam, Đoàn TNCS Đông Dương
-Từ 1937 - 1939: Đoàn Thanh niên Dân chủ Đông Dương
-Từ 11/1939 - 1941: Đoàn Thanh niên phản đế Đông Dương
-Từ 5/1941 - 1956: Đoàn Thanh niên cứu quốc Việt Nam
-Từ 25/10/1956 - 1970: Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam
-Từ 2/1970 - 11/1976: Đoàn Thanh niên lao động Hồ Chí Minh
-Từ 12/1976 đến nay: Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh
Những thế hệ thanh niên kế tiếp nhau đã chiến đấu anh dũng vì độc lập tự do của Tổ Quốc, vì chủ nghĩa xã hội đã liên tiếp lập nên những chiến công xuất sắc và trưởng thành vượt bậc.
4. Vai trò của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
– Đối với Đảng: Đoàn là hoạt động dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng, là đội dự bị tin cậy của Đảng, nguồn cung cấp cán bộ theo yêu cầu nhiệm vụ chính trị của Đảng.
– Đối với nhà nước: Đoàn là chỗ dựa vững chắc của Nhà nước trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Đoàn phối hợp với các cơ quan Nhà nước, các đoàn thể và tổ chức xã hội chăm lo giáo dục, đào tạo và bảo vệ thanh thiếu nhi.
– Đối với các tổ chức xã hội của thanh niên và phong trào thanh niên: Đoàn giữ vai trò làm nòng cốt chính trị trong việc xây dựng tổ chức tổ chức và hoạt động của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam, Hội Doanh nghiệp trẻ Việt Nam và các thành viên khác của Hội.
– Đối với Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh: Đoàn giữ vai trò là người phụ trách Đội và có trách nhiệm xây dựng tổ chức Đội, lựa chọn, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác thiếu nhi, tạo điều kiện về cơ sở vật chất và tài chính cho hoạt động của Đội.
5. Nhiệm vụ và quyền hạn Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
Theo điều lệ đoàn thanh niên cộng sản hồ chí minh, tại điều 2 và điều 3 có quy định nhiệm vụ và quyền hạn của đoàn như sau:
– Nhiệm vụ của đoàn viên:
+ Luôn luôn phấn đấu vì lý tưởng của Đảng và Bác Hồ. Tích cực học tập, lao động rèn luyện, tham gia các hoạt động xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
+ Gương mẫu chấp hành và vận động thanh, thiếu niên thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước. Tham gia xây dựng, bảo vệ Đảng và chính quyền. Chấp hành Điều lệ Đoàn và các nghị quyết của Đoàn; tích cực tuyên truyền về tổ chức Đoàn trong thanh niên; sinh hoạt đoàn và đóng đoàn phí đúng quy định.
+ Liên hệ mật thiết với thanh niên, tích cực xây dựng Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh; giúp đỡ thanh niên và đội viên trở thành đoàn viên.
– Quyền của đoàn viên:
+ Yêu cầu tổ chức Đoàn đại diện, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình, được giúp đỡ và tạo điều kiện để phấn đấu trưởng thành.
+ Ứng cử, đề cử và bầu cử cơ quan lãnh đạo các cấp của Đoàn
+ Được thông tin, thảo luận, chất vấn, phê bình, biểu quyết, đề nghị và bảo lưu ý kiến của mình về công việc của Đoàn.
- Nguyên tắc hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lấy nguyên tắc tập trung dân chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản, được thể hiện như sau:
– Cơ quan lãnh đạo cao cấp của Đoàn đều do bầu cử lập ra, thực hiện nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách.
– Cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đoàn là Đại hội đại biểu toàn quốc. Cơ quan lãnh đạo của Đoàn ở mỗi cấp là Đại hội đại biểu hoặc Đại hội đoàn viên ở cấp ấy. Giữa hai kỳ Đại hội, cơ quan lãnh đạo là Ban chấp hành do Đại hội Đoàn cùng cấp bầu ra. Giữa hai kỳ họp Ban chấp hành, cơ quan lãnh đạo là Ban thường vụ do Ban chấp hành cùng cấp bầu ra.
– Ban chấp hành Đoàn các cấp có trách nhiệm báo cáo về hoạt động của mình với Đại hội hoặc hội nghị đại biểu cùng cấp, với Ban chấp hành Đoàn cấp trên, với các cấp ủy Đảng cùng cấp và thông báo cho Ban chấp hành Đoàn cấp dưới.
– Nghị quyết của Đoàn phải được chấp hành nghiêm chỉnh, cấp dưới phục tùng cấp trên, thiểu số phục tùng đa số, cá nhân phục tùng tổ chức.
– Trước khi quyết định các công việc và biểu quyết của Đoàn, các thành viên đều được cung cấp thông tin và phát biểu ý kiến của mình, ý kiến thuộc về thiểu số được quyền bảo lưu các báo cáo lên Đoàn cấp trên cho đến Đại hội đại biểu toàn quốc song phải nghiêm chỉnh chấp hành nghị quyết hiện hành.
Nội dung bài viết:
Bình luận