ĐMT là gì? Mục tiêu chính của ĐMT

Tác động môi trường (ĐMT) không chỉ là một phần quan trọng trong quy trình đánh giá các dự án và hoạt động nhằm bảo vệ môi trường, mà còn là một công cụ quan trọng giúp hiểu rõ hơn về cách mà các hoạt động con người ảnh hưởng đến môi trường xung quanh chúng ta. Để hiểu rõ hơ về vấn đề này, hãy cùng ACC tìm hiểu nhé.

ĐMT là gì?

1. ĐMT là gì?

ĐTM (Đánh giá Tác động Môi trường) là quá trình đánh giá và định giá các tác động tiềm ẩn của một dự án, chương trình hoặc hoạt động kinh doanh đến môi trường. Quá trình này nhằm xác định các ảnh hưởng có thể xảy ra và đề xuất các biện pháp để giảm thiểu hoặc ngăn chặn các tác động tiêu cực đó.

2. Mục tiêu chính của ĐMT

1. Định danh và đánh giá tác động: Xác định và đánh giá tác động tiềm ẩn của dự án đến môi trường, bao gồm cả tác động trực tiếp và gián tiếp.
2. Dự báo và dự đoán: Dự báo các tác động tiêu cực và tích cực có thể xảy ra do dự án và đưa ra dự đoán về chúng.
3. Phân tích biện pháp bảo vệ: Đề xuất các biện pháp bảo vệ môi trường để giảm thiểu hoặc loại trừ các tác động tiêu cực, đồng thời tăng cường các tác động tích cực.
4. Tư vấn và hỗ trợ quyết định: Cung cấp thông tin và đánh giá cho các cơ quan quản lý và quyết định, giúp họ đưa ra quyết định có trách nhiệm về việc phê duyệt, điều chỉnh hoặc từ chối dự án.

ĐTM đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo rằng các dự án được triển khai một cách bền vững và có ít ảnh hưởng nhất đến môi trường, đồng thời giữ vững sự cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.

3. Các nhóm cần đầu tư dự án ĐMT

Dự án đầu tư được chia thành hai nhóm chính: nhóm I và nhóm II. Căn cứ vào Điều 30 của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, chỉ những dự án thuộc nhóm II và một số dự án nhóm I cụ thể mới phải thực hiện Đánh giá Tác động Môi trường (ĐTM). Các dự án này bao gồm:

Dự án đầu tư nhóm I: Bao gồm các dự án sau:

   - Dự án sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường với quy mô, công suất lớn.

   - Dự án thực hiện dịch vụ xử lý chất thải nguy hại.

   - Dự án nhập khẩu phế liệu từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuất.

   - Dự án có yếu tố nhạy cảm về môi trường, dù quy mô, công suất không lớn.

   - Dự án sử dụng đất, đất có mặt nước, khu vực biển với quy mô lớn hoặc có yếu tố nhạy cảm về môi trường.

   - Dự án khai thác khoáng sản, tài nguyên nước với quy mô lớn hoặc có yếu tố nhạy cảm về môi trường.

   - Dự án có yêu cầu chuyển mục đích sử dụng đất quy mô trung bình trở lên.

   - Dự án có yêu cầu di dân, tái định cư với quy mô lớn.

Một số dự án đầu tư nhóm II: Bao gồm các dự án sau:

   - Dự án sử dụng đất, đất có mặt nước, khu vực biển với quy mô trung bình hoặc có yếu tố nhạy cảm về môi trường.

   - Dự án khai thác khoáng sản, tài nguyên nước với quy mô trung bình hoặc có yếu tố nhạy cảm về môi trường.

   - Dự án có yêu cầu chuyển mục đích sử dụng đất với quy mô nhỏ nhưng có yếu tố nhạy cảm về môi trường.

   - Dự án có yêu cầu di dân, tái định cư với quy mô trung bình.

Như vậy, dự án đầu tư nhóm II và một số dự án nhóm I cụ thể sẽ phải thực hiện ĐTM để đảm bảo rằng các ảnh hưởng tiềm ẩn đến môi trường được đánh giá và quản lý một cách hiệu quả.

4. Các đối tượng cần được đánh giá tác động môi trường

Các đối tượng cần phải đánh giá tác động môi trường (ĐTM) bao gồm những dự án và hoạt động có khả năng gây ra tác động tiêu cực đến môi trường. Dưới đây là một số đối tượng phổ biến mà cần phải thực hiện ĐTM:

1. Dự án đầu tư: Các dự án đầu tư trong nhiều lĩnh vực như công nghiệp, xây dựng, năng lượng, giao thông vận tải, nông nghiệp, và du lịch thường cần phải lập ĐTM. Đây có thể là các dự án xây dựng nhà máy, cảng biển, đường sắt, mỏ, trại chăn nuôi, và cơ sở sản xuất.
2. Các hoạt động khai thác tài nguyên: Các hoạt động như khai thác mỏ, lâm nghiệp, đánh cá, và khai thác dầu khí thường có tác động môi trường đáng kể. Việc lập ĐTM giúp đánh giá tác động của các hoạt động này và đề xuất các biện pháp bảo vệ môi trường.
3. Các dự án phát triển đô thị: Sự phát triển của các khu đô thị và cơ sở hạ tầng đô thị cũng có thể gây ra tác động môi trường, bao gồm xây dựng khu dân cư, trung tâm mua sắm, hệ thống giao thông, và cơ sở hạ tầng công cộng.
4. Các hoạt động nông nghiệp: Nông nghiệp có thể gây ra tác động môi trường thông qua sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu, và thủy sản. Các hoạt động chăn nuôi cũng có thể gây ra ô nhiễm nước và khí thải.
5. Các dự án hạt nhân và điện hạt nhân: Các dự án liên quan đến năng lượng hạt nhân, bao gồm việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân và bãi chôn lưu chất thải hạt nhân, cần phải lập ĐTM để đánh giá tác động tiềm ẩn đến môi trường và an ninh.
6. Các dự án du lịch: Du lịch có thể gây ra tác động tiêu cực đến môi trường thông qua việc phá hủy sinh thái, ô nhiễm môi trường, và tiêu thụ tài nguyên tự nhiên. Việc lập ĐTM giúp đảm bảo rằng các hoạt động du lịch được quản lý một cách bền vững.
7. Các dự án cơ sở hạ tầng: Xây dựng và vận hành cơ sở hạ tầng như đường cao tốc, đường sắt, và sân bay cũng cần phải lập ĐTM để đánh giá tác động của chúng đến môi trường và cộng đồng.

5. Quy trình lập báo cáo Đánh giá tác động môi trường

Quy trình lập báo cáo Đánh giá tác động môi trường (ĐTM) thường bao gồm các bước cụ thể như sau:

1. Khảo sát điều kiện địa lý, địa chất, khí tượng, thủy văn:

   - Thu thập thông tin về các yếu tố tự nhiên như địa hình, địa chất, khí tượng và thủy văn của khu vực dự án.

2. Điều tra, khảo sát, thu thập số liệu về điều kiện tự nhiên, môi trường, kinh tế - xã hội:

   - Tiến hành điều tra và thu thập dữ liệu về môi trường tự nhiên và môi trường xã hội khu vực dự án.

3. Khảo sát, thu mẫu, đo đạc và phân tích các mẫu không khí, nước, đất:

   - Tiến hành khảo sát, thu mẫu và phân tích các mẫu môi trường như không khí, nước và đất trong và xung quanh khu vực dự án.

4. Xác định các yếu tố vi khí hậu trong khu vực dự án:

   - Phân tích và xác định các yếu tố vi khí hậu ảnh hưởng đến khu vực dự án.

5. Đánh giá hiện trạng môi trường khu vực thực hiện dự án:

   - Đánh giá tình trạng môi trường hiện tại của khu vực dự án để hiểu rõ hơn về tác động của dự án.

6. Xác định các nguồn gây ô nhiễm của dự án:

   - Xác định và đánh giá các nguồn gây ô nhiễm như khí thải, nước thải, chất thải rắn và tiếng ồn do hoạt động của dự án.

7. Đánh giá mức độ tác động, ảnh hưởng của các nguồn ô nhiễm đến môi trường và xã hội:

   - Đánh giá các tác động và ảnh hưởng của các nguồn ô nhiễm đối với tài nguyên, môi trường, xã hội và con người xung quanh khu vực dự án.

8. Xây dựng các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và quản lý môi trường:

   - Đề xuất các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và phương án quản lý môi trường trong quá trình triển khai và hoạt động của dự án.

9. Tham vấn ý kiến cơ quan chức năng và cộng đồng:

   - Tham vấn ý kiến cơ quan quản lý và cộng đồng địa phương về các biện pháp và ý kiến đề xuất trong báo cáo ĐTM.

10. Xây dựng chương trình giám sát môi trường:

   - Lập kế hoạch và chương trình giám sát môi trường để đảm bảo tuân thủ và giám sát thực hiện các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

11. Lập hội đồng thẩm định và phê duyệt báo cáo ĐTM:

   - Tổ chức hội đồng thẩm định và phê duyệt báo cáo ĐTM sau khi hoàn thành.