Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003 không quy định về thời hạn giám định đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến chậm trễ trong giám định. Khắc phục hạn chế này, Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 ra đời đã bổ sung quy định về thời hạn giám định tại Điều 208 đối với các trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định trong quá trình giải quyết vụ án hình sự. Luật ACC xin gửi tới quý bạn đọc bài viết: “Quy định pháp luật Tố tụng hình sự về thời hạn giám định (Mới nhất 2022)”.
1. Yêu cầu giám định
Theo Điều 207 quy định Yêu cầu giám định như sau:
- Đương sự hoặc người đại diện của họ có quyền đề nghị cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trưng cầu giám định những vấn đề liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của họ, trừ trường hợp việc giám định liên quan đến việc xác định trách nhiệm hình sự của người bị buộc tội.
Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị, cơ quan tiến hành tố tụng phải xem xét, ra quyết định trưng cầu giám định. Trường hợp không chấp nhận đề nghị thì thông báo cho người đã đề nghị giám định biết bằng văn bản và nêu rõ lý do. Hết thời hạn này hoặc kể từ ngày nhận được thông báo từ chối trưng cầu giám định của cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng thì người đề nghị giám định có quyền tự mình yêu cầu giám định.
- Người yêu cầu giám định có các quyền và nghĩa vụ theo quy định của Luật giám định tư pháp.
2. Thời gian giám định
Căn cứ theo khoản 1, Khoản 2 Điều 208 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 quy định thời hạn kháng nghị như sau:
Thời hạn giám định không quá 03 tháng đối với trường hợp giám định tình trạng tâm thần của người bị buộc tội khi có sự nghi ngờ về năng lực trách nhiệm hình sự của họ; tình trạng tâm thần của người làm chứng hoặc bị hại khi có sự nghi ngờ về khả năng nhận thức, khả năng khai báo đúng đắn về những tình tiết của vụ án.
Thời hạn giám định không quá 01 tháng đối với trường hợp giám định về nguyên nhân chết người và giám định về mức độ ô nhiễm môi trường.
Thời hạn giám định không quá 09 ngày đối với các trường hợp: Tuổi của bị can, bị cáo, bị hại nếu việc đó có ý nghĩa đối với việc giải quyết vụ án và không có tài liệu để xác định chính xác tuổi của họ hoặc có nghi ngờ về tính xác thực của những tài liệu đó; tính chất thương tích, mức độ tổn hại sức khỏe hoặc khả năng lao động; Chất ma tuý, vũ khí quân dụng, vật liệu nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ, tiền giả, vàng, bạc, kim khí quý, đá quý, đồ cổ.
Thời hạn giám định đối với các trường hợp khác thực hiện theo quyết định trưng cầu giám định.
Trường hợp việc giám định không thể tiến hành trong thời hạn quy định của pháp luật, thì tổ chức, cá nhân tiến hành giám định phải kịp thời thông báo bằng văn bản, nêu rõ lý do cho cơ quan trưng cầu, người yêu cầu giám định.
Đối với trường hợp giám định bổ sung, giám định lại cũng áp dụng thời hạn giám định như với các trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định như nêu ở trên.
Việc quy định cụ thể, rõ ràng thời hạn giám định nói trên cũng đã đặt ra trách nhiệm cao hơn đối với các cơ quan tiến hành tố tụng và cơ quan giám định phải phối hợp chặt chẽ nhằm bảo đảm nguyên tắc kịp thời, chính xác, tiết kiệm trong tố tụng hình sự.
3. Căn cứ pháp lý việc tiến hành giám định
Theo quy định tại Điều 209, Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định về việc tiến hành giám định như sau:
1) Việc giám định có thể tiến hành tại cơ quan giám định hoặc tại nơi tiến hành điều tra vụ án ngay sau khi có quyết định trưng cầu, yêu cầu giám định.
Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán, người yêu cầu giám định có thể tham dự giám định nhưng phải báo trước cho người giám định biết.
2) Việc giám định do cá nhân hoặc do tập thể thực hiện
Điều luật quy định về việc tiến hành giám định như địa điểm tiến hành giám định, thời gian tiến hành giám định, những người tham dự việc giám định và hình thức giám định.
Thứ nhất, về địa điểm giám định.
Về địa điểm, việc giám định có thể tiến hành tại cơ quan giám định hoặc tại nơi tiến hành điều tra vụ án. Tùy từng trường hợp, người tiến hành giám định có thể lựa chọn giữa hai loại địa điểm này để tiến hành giám định.
Giám định tại cơ quan giám định sẽ có thuận lợi về trang thiết bị, cơ sở vật chất.
Thứ hai, về thời gian tiến hành giám định. Việc giám định phải được tiến hành ngay sau khi có quyết định trưng cầu, yêu cầu giám định.
Đây là quy định nhằm đảm bảo tính kịp thời, nhanh chóng của việc giải quyết vụ án hình sự.
Thứ ba, về người tham dự việc tiến hành giám định. Người tham dự việc tiến hành giám định gồm: Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán, người yêu cầu giám định có thể tham dự giám định nhưng phải báo trước cho người giám định biết.
Việc tham dự giám định sẽ giúp Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán, người yêu cầu giám định nắm rõ hơn về quá trình và kết quả giám định.
Thứ tư, về hình thức giám định. Căn cứ vào số lượng người giám định, có thể chia ra thành giám định cá nhân và giám định tập thể. Giám định cá nhân là việc giám định do 01 người thực hiện. Giám định tập thể là việc giám định do 02 người trở lên thực hiện.
Trong trường hợp giám định cá nhân thì người giám định thực hiện việc giám định, ký vào bản kết luận giám định và chịu trách nhiệm cá nhân về kết luận giám định đó.
Trong trường hợp giám định tập thể về một lĩnh vực chuyên môn thì những người giám định cùng thực hiện việc giám định, ký vào bản kết luận giám định chung và cùng chịu trách nhiệm về kết luận giám định đó. Nếu có ý kiến khác thì giám định viên ghi ý kiến của mình vào bàn kết luận giám định và chịu trách nhiệm về ý kiến đó.
Trường hợp giám định tập thể thuộc nhiều lĩnh vực chuyên môn khác nhau thì mỗi người giám định thực hiện phần việc giám định thuộc lĩnh vực chuyên môn của mình và chịu trách nhiệm cá nhân về phần kết luận giám định đó.
4. Dịch vụ tư vấn Luật ACC
Trên đây là giải đáp của Luật ACC về những băn khoăn, thắc mắc liên quan đến chủ đề “Quy định pháp luật Tố tụng hình sự về thời hạn giám định (Mới nhất 2022)”. Công ty Luật ACC – Đồng hành pháp lý cùng bạn, lắng nghe, nắm bắt thông tin khách hàng cung cấp để tiến hành tư vấn chuyên sâu và đầy đủ những vướng mắc, vấn đề khách hàng đang gặp phải liên quan đến tranh tụng.
Nội dung bài viết:
Bình luận