Giữa các cá nhân khi phát sinh giao dịch dân sự như cho vay tiền, yêu cầu thực hiện một công việc nhất định,… đều có thể thỏa thuận về việc thế chấp tài sản nhằm bảo đảm thực hiện nghĩa vụ. Khi đó, các cá nhân tiến hành lập hợp đồng gọi là hợp đồng thế chấp tài sản.
1. Soạn thảo hợp đồng thế chấp tài sản đảm bảo thực hiện nghĩa vụ giữa cá nhân với cá nhân
Việc thế chấp tài sản được diễn ra khi phát sinh các nghĩa vụ và các cá nhân sử dụng hình thức thế chấp nhằm bảo đảm thực hiện các nghĩa vụ đó. Việc này sẽ được thể hiện thông qua hợp đồng thế chấp tài sản. Các cá nhân khi tiến hành soạn thảo hợp đồng thế chấp tài sản cần lưu ý các nội dung sau đây.
1. Hình thức của hợp đồng thế chấp tài sản giữa cá nhân với cá nhân
Hợp đồng thế chấp có thể được giao kết dưới nhiều hình thức. Tuy nhiên, đối với một số hợp đồng thế chấp cụ thể thì vẫn phải tuân theo quy định về hình thức. Cụ thể đối với tài sản thế chấp là quyền sử dụng đất, hình thức hợp đồng được quy định như sau: “Hợp đồng về quyền sử dụng đất phải được lập thành văn bản theo hình thức phù hợp với quy định của Bộ luật này, pháp luật về đất đai và quy định khác của pháp luật có liên quan”. Song, để đảm bảo quyền và nghĩa vụ của các bên cũng như tránh những rắc rối trong việc chứng minh giao kết hợp đồng, các bên tham gia thế chấp và nhận thế chấp nên lập hợp đồng thế chấp bằng hình thức văn bản.
2. Chủ thể tham gia ký kết
Các cá nhân tham gia ký kết phải có đầy đủ năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật
3. Tài sản thế chấp
- Tài sản thế chấp có thể là động sản, bất động sản.
- Trường hợp thế chấp toàn bộ bất động sản, động sản có vật phụ thì vật phụ của bất động sản, động sản đó cũng thuộc tài sản thế chấp, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
- Trường hợp thế chấp một phần bất động sản, động sản có vật phụ thì vật phụ gắn với tài sản đó thuộc tài sản thế chấp, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
- Trường hợp thế chấp quyền sử dụng đất mà tài sản gắn liền với đất thuộc quyền sở hữu của bên thế chấp thì tài sản gắn liền với đất cũng thuộc tài sản thế chấp, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
4. Quyền và nghĩa vụ của cá nhân thế chấp tài sản
- Giao giấy tờ liên quan đến tài sản thế chấp trong trường hợp các bên có thỏa thuận.
- Bảo quản, giữ gìn tài sản thế chấp.
- Áp dụng các biện pháp cần thiết để bảo đảm về giá trị của tài sản thế chấp.
- Khi tài sản thế chấp bị hư hỏng thì trong một thời gian hợp lý bên thế chấp phải sửa chữa hoặc thay thế bằng tài sản khác có giá trị tương đương.
- Giao tài sản thế chấp cho bên nhận thế chấp để xử lý khi thuộc một trong các trường hợp xử lý tài sản bảo đảm
- Không được bán, thay thế, trao đổi, tặng cho tài sản thế chấp trừ trường hợp pháp luật quy định khác.
- Khai thác công dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài sản thế chấp, trừ trường hợp hoa lợi, lợi tức cũng là tài sản thế chấp theo thỏa thuận.
- Đầu tư để làm tăng giá trị của tài sản thế chấp.
- Nhận lại tài sản thế chấp do người thứ ba giữ và giấy tờ liên quan đến tài sản thế chấp do bên nhận thế chấp giữ khi nghĩa vụ được bảo đảm bằng thế chấp chấm dứt hoặc được thay thế bằng biện pháp bảo đảm khác.
- Được cho thuê, cho mượn tài sản thế chấp nhưng phải thông báo cho bên thuê, bên mượn biết về việc tài sản cho thuê, cho mượn đang được dùng để thế chấp và phải thông báo cho bên nhận thế chấp biết.
5. Quyền, nghĩa vụ của bên nhận thế chấp
- Trả các giấy tờ cho bên thế chấp sau khi chấm dứt thế chấp đối với trường hợp các bên thỏa thuận bên nhận thế chấp giữ giấy tờ liên quan đến tài sản thế chấp.
- Thực hiện thủ tục xử lý tài sản thế chấp theo đúng quy định của pháp luật.
- Thực hiện việc đăng ký thế chấp theo quy định của pháp luật.
- Yêu cầu bên thế chấp hoặc người thứ ba giữ tài sản thế chấp giao tài sản đó cho mình để xử lý khi bên thế chấp không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ.
- Giữ giấy tờ liên quan đến tài sản thế chấp trong trường hợp các bên có thỏa thuận, trừ trường hợp luật có quy định khác.
- Xử lý tài sản thế chấp theo quy định.
2. Một số lưu ý đối với tài sản thế chấp trong hợp đồng thế chấp tài sản giữa cá nhân với cá nhân
1. Thế chấp quyền sử dụng đất mà không thế chấp tài sản gắn liền với đất
- Trường hợp thế chấp quyền sử dụng đất mà không thế chấp tài sản gắn liền với đất và người sử dụng đất đồng thời là chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thì tài sản được xử lý bao gồm cả tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
- Trường hợp thế chấp quyền sử dụng đất mà người sử dụng đất không đồng thời là chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thì khi xử lý quyền sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được tiếp tục sử dụng đất trong phạm vi quyền, nghĩa vụ của mình; quyền và nghĩa vụ của bên thế chấp trong mối quan hệ với chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được chuyển giao cho người nhận chuyển quyền sử dụng đất, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
2. Thế chấp tài sản gắn liền với đất mà không thế chấp quyền sử dụng đất
- Trường hợp chỉ thế chấp tài sản gắn liền với đất mà không thế chấp quyền sử dụng đất và chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đồng thời là người sử dụng đất thì tài sản được xử lý bao gồm cả quyền sử dụng đất, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
- Trường hợp chỉ thế chấp tài sản gắn liền với đất mà không thế chấp quyền sử dụng đất và chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất không đồng thời là người sử dụng đất thì khi xử lý tài sản gắn liền với đất, người nhận chuyển quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất được tiếp tục sử dụng đất trong phạm vi quyền, nghĩa vụ của chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được chuyển giao, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
Nội dung bài viết:
Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!