Có nhiều hệ sinh thái hiện nay, nhưng nhiều người còn bỡ ngỡ với cụm từ “ dịch vụ hệ sinh thái”. Bài viết dưới đây sẽ giải thích những điều trên.
Dịch vụ hệ sinh thái là gì?Nguyên tắc chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên là gì?
1. Dịch vụ hệ sinh thái là gì?
Dịch vụ hệ sinh thái ( Ecosystem Services) là lợi ích mang lại cho con người từ hệ sinh thái.
2. Chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên là gì?
Theo Khoản 1 Điều 138 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định về việc chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên như sau: Chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên là việc tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên trả tiền cho tổ chức, cá nhân cung ứng giá trị môi trường, cảnh quan do hệ sinh thái tự nhiên tạo ra để bảo vệ, duy trì và phát triển hệ sinh thái tự nhiên.
Điều này khẳng định quan điểm về trách nhiệm của cộng đồng và các tổ chức, cá nhân trong việc bảo vệ và duy trì môi trường tự nhiên, cũng như sự công bằng trong việc chi trả cho giá trị mà hệ sinh thái tự nhiên cung cấp.
3. Nguyên tắc chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên là gì?
Theo Khoản 3 Điều 138 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định nguyên tắc chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên cụ thể như sau:
- Tổ chức, cá nhân sử dụng một hoặc một số dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên phải chi trả tiền dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên.
- Việc chi trả tiền dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên có thể thực hiện bằng hình thức trả tiền trực tiếp hoặc thông qua việc chi trả gián tiếp thông qua ủy thác.
- Tiền chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên được hạch toán vào giá thành sản phẩm, dịch vụ của bên sử dụng dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên, và bên sử dụng phải đảm bảo bù đắp chi phí cho hoạt động bảo vệ, duy trì và phát triển hệ sinh thái tự nhiên.
- Tổ chức, cá nhân cung ứng dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên phải sử dụng tiền thu được từ chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên để bảo vệ, duy trì và phát triển hệ sinh thái tự nhiên.
Điều này thể hiện sự cân nhắc và sự đối xử công bằng giữa người sử dụng dịch vụ và người cung cấp dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên, cũng như sự chịu trách nhiệm trong việc bảo vệ và duy trì môi trường tự nhiên.
4. Hình thức chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên.
Theo quy định của Điều 125 Nghị định 08/2022/NĐ-CP về chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên, có hai hình thức chi trả: trực tiếp và thông qua ủy thác. Dưới đây là các điều khoản chi tiết cho mỗi hình thức:
- Hình thức trả tiền trực tiếp:
- Tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên trả tiền trực tiếp cho tổ chức, cá nhân cung ứng dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên thông qua hợp đồng thỏa thuận giữa hai bên.
- Hợp đồng chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên theo hình thức trực tiếp phải tuân thủ mẫu số 01 Phụ lục VII ban hành kèm theo Thông tư 02/2022/TT-BTNMT.
- Hình thức chi trả thông qua ủy thác:
- Việc chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên theo hình thức ủy thác được thực hiện thông qua hợp đồng chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên.
- Hợp đồng chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên theo hình thức ủy thác phải tuân thủ mẫu số 02 Phụ lục VII ban hành kèm theo Thông tư 02/2022/TT-BTNMT.
- Thời hạn nộp tiền:
- Trước ngày 15 tháng 10 hằng năm, tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên cần gửi kế hoạch nộp tiền chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên về quỹ bảo vệ môi trường nhận ủy thác.
- Chậm nhất trước ngày 15 tháng 12 hằng năm, tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên lập bản kê nộp tiền dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên và gửi quỹ bảo vệ môi trường nhận ủy thác.
- Tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên nộp tiền theo từng quý hoặc từng năm, với thời hạn nộp chậm nhất là 10 ngày, kể từ ngày kết thúc quý đối với nộp theo quý và kể từ ngày kết thúc quý I đối với nộp theo năm.
5. Các dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên được chi trả
Theo quy định tại khoản 2 Điều 138 của Luật Bảo vệ môi trường 2020, các dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên được chi trả bao gồm:
- Dịch vụ môi trường rừng của hệ sinh thái rừng theo quy định của pháp luật về lâm nghiệp.
- Dịch vụ hệ sinh thái đất ngập nước phục vụ mục đích kinh doanh du lịch, giải trí, nuôi trồng thủy sản
- Dịch vụ hệ sinh thái biển phục vụ mục đích kinh doanh du lịch, giải trí, nuôi trồng thủy sản.
- Dịch vụ hệ sinh thái núi đá, hang động và công viên địa chất phục vụ mục đích kinh doanh du lịch, giải trí.
- Dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên phục vụ mục đích hấp thụ và lưu trữ các-bon, trừ trường hợp quy định.
- Cụ thể, các dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên được áp dụng chi trả theo quy định bao gồm: Dịch vụ hệ sinh thái đất ngập nước phục vụ mục đích kinh doanh du lịch, giải trí, nuôi trồng thủy sản của vùng đất ngập nước quan trọng, vùng sinh thái hỗn hợp theo quy định của pháp luật về đa dạng sinh học. Dịch vụ hệ sinh thái biển phục vụ mục đích kinh doanh du lịch, giải trí, nuôi trồng thủy sản của khu bảo tồn biển, khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Dịch vụ hệ sinh thái núi đá, hang động thuộc di sản thiên nhiên phục vụ mục đích kinh doanh du lịch, giải trí; dịch vụ hệ sinh thái công viên địa chất phục vụ mục đích kinh doanh du lịch, giải trí; trừ trường hợp đã thực hiện chi trả dịch vụ môi trường rừng của hệ sinh thái rừng quy định tại khoản 1 Điều 121 của Nghị định 08/2022/NĐ-CP.
Dịch vụ hệ sinh thái (Hình ảnh minh hoạ)
6. Mức chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên.
Theo Điều 126 của Nghị định 08/2022/NĐ-CP, mức chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên được quy định như sau:
- Mức chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên đối với kinh doanh du lịch, giải trí, nuôi trồng thủy sản được xác định dựa trên thỏa thuận tự nguyện giữa tổ chức, cá nhân cung ứng dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên và tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên. Mức chi trả này cần phù hợp với đề án chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên quy định tại Điều 124 của Nghị định 08/2022/NĐ-CP.
- Đồng thời, mức chi trả cần đảm bảo tối thiểu 01% doanh thu thực hiện trong kỳ phát sinh từ hoạt động kinh doanh du lịch, giải trí, nuôi trồng thủy sản tại khu vực cung ứng dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên quy định tại khoản 6 Điều 124 của Nghị định 08/2022/NĐ-CP.
- Trong trường hợp tổ chức, cá nhân hoạt động sản xuất kinh doanh bị ảnh hưởng bởi thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh gây thiệt hại trực tiếp đến vốn, tài sản của mình dẫn tới mất khả năng hoặc phải ngừng hoạt động sản xuất kinh doanh, mức giảm tiền chi trả dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên được tổ chức, cá nhân cung ứng dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên và tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên thoả thuận và quyết định.
Nội dung bài viết:
Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!