Cổ phiếu ESOP là gì? Những điều cần biết trước khi đầu tư

Cổ phiếu ESOP là xu hướng khen thưởng mới cho nhân viên thường được các doanh nghiệp thực hiện, chúng thể hiện sự tri ân đầy ý nghĩa đối với những nhân viên có đóng góp tích cực cho tổ chức doanh nghiệp. Hiện nay, cổ phiếu esop đang nhận được nhiều sự quan tâm, do đó bài viết này sẽ giới thiệu đến quý bạn đọc về cổ phiếu esop là gì? những điều cần biết khi đầu tư.

Cổ phiếu ESOP là gì? Những điều cần biết trước khi đầu tư

1. Cổ phiếu là gì?

Theo khoản 1 Điều 121 Luật Doanh nghiệp 2020, cổ phiếu là chứng chỉ do công ty cổ phần phát hành, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử xác nhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần của công ty đó. Chỉ công ty cổ phần mới có quyền phát hành cổ phiếu.

Căn cứ khoản 1 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019, cổ phiếu là một loại chứng khoán (được coi là tài sản), là đối tượng giao dịch trên sàn chứng khoán.

Theo khoản 1, 2 Điều 114 Luật Doanh nghiệp 2020, có 02 loại cổ phiếu như sau:

- Cổ phiếu thường (cổ phiếu phổ thông): Dùng để xác định quyền sở hữu của các cổ đông. Người nắm giữ cổ phiếu này sẽ có quyền quản lý và kiểm soát công ty hay tham gia vào các cuộc họp HĐQT, cũng như bỏ phiếu quyết định vào các vấn đề lớn của công ty.

- Cổ phiếu ưu đãi: Người nắm giữ có thể nhận ưu đãi về cổ tức và quyền biểu quyết hay được hoàn lại phần vốn góp.

2. Cổ phiếu ESOP là gì? Nhũng điều cần biết trước khi đầu tư

ESOP (Employee Stock Ownership Plan) là kế hoạch phát hành cổ phiếu trên cơ chế lựa chọn người lao động trong công ty.

Cổ phiếu ESOP là một loại cổ phiếu đặc biệt, được các doanh nghiệp lớn phát hành với đối tượng cụ thể. Những nhân viên có thành tích tốt, hoạt động lâu năm thường là đối tượng phát hành.

Ví dụ:

Tập đoàn A dự kiến phát hành 4,4 triệu cổ phiếu trong năm 2021 với giá ưu đãi 10,000đ. Tương đương 0.9% số lượng cổ phiếu đang lưu hành. Đối tượng phát hành là những cán bộ và điều hành chủ chốt của tập đoàn. Cổ phiếu bị hạn chế chuyển nhượng trong 12 tháng, kể từ ngày kết thúc thu tiền mua cổ phiếu.

Mục đích phát hành cổ phiếu ESOP:

Các doanh nghiệp phát hành cổ phiếu ESOP nhằm tạo sự gắn kết giữa người lao động với doanh nghiệp. Việc nhân viên sở hữu một phần tài sản của công ty sẽ thể hiện sự gắn bó và trách nhiệm giữa 2 bên.

Các doanh nghiệp dùng cổ phiếu ESOP để làm tăng nguồn vốn cho doanh nghiệp. Tạo ra dòng tiền nhằm xoay vốn phục vụ cho hoạt động kinh doanh.

Điều kiện phát hành cổ phiếu ESOP là gì?

Công ty cổ phần muốn phát hành cổ phiếu ESOP phải đáp ứng những điều kiện, quy định sau:

Điều kiện phát hành:

Các chương trình lựa chọn và kế hoạch phát hành của công ty đại chúng được đại hội đồng cổ đông của công ty thông qua.

Số cổ phiếu phát hành trong 12 tháng không được vượt quá 5% tổng số cổ phần đang lưu hành.

Công ty phải công bố quy định cụ thể và danh sách đối tượng phát hành theo nguyên tắc: Xác định giá bán, xác định số cổ phiếu được phân phối cho từng đối tượng và thời gian thực hiện.

Công ty phải có đủ nguồn vốn để thực hiện, được căn cứ vào báo cáo tài chính (BCTC) đã được kiểm toán từ các nguồn: Thặng dư vốn, quỹ đầu tư phát triển, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối và các quỹ khác.

Quy định phát hành:

Công ty đại chúng là công ty mẹ muốn phát hành cổ phiếu thì vốn thực hiện được căn cứ vào BCTC của công ty mẹ. Nguồn vốn thực hiện không được lớn hơn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối.

Công ty có nguồn vốn thấp hơn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên BCTC hợp nhất nhưng lớn hơn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên BCTC của công ty mẹ. Lúc này, công ty chỉ được sử dụng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối sau khi đã chuyển lợi nhuận từ công ty con sang công ty mẹ.

Để phát hành cổ phiếu ESOP, công ty phải đảm bảo: Tổng giá trị nguồn vốn trên không nhỏ hơn tổng giá trị nguồn vốn tăng thêm, theo phương án đã được đại hội đồng cổ đông thông qua.

Một số trường hợp khác:

Trường hợp công ty phát hành cổ phiếu thưởng cho người lao động.

Công ty phải có đủ nguồn vốn thực hiện theo báo cáo tài chính kiểm toán gần nhất từ nguồn:

+ Thặng dư vốn.

+ Quỹ đầu tư phát triển.

+ Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối.

+ Quỹ khác (nếu có) được sử dụng để bổ sung vốn điều lệ theo quy định của pháp luật.

Tổng giá trị các nguồn nêu trên phải đảm bảo không thấp hơn tổng giá trị vốn cổ phần tăng thêm theo phương án được Đại hội đồng cổ đông thông qua.

Những lợi ích khi phát hành cổ phiếu ESOP là gì?

Việc phát hành cổ phiếu ESOP mang lại cho doanh nghiệp những lợi thế nhất định. Ngoài ra, nhân viên hoạt động trong công ty cũng nhận được nhiều lợi ích từ loại cổ phiếu náy.

Đối với doanh nghiệp:

Cổ phiếu ESOP giúp doanh nghiệp giữ chân các nhân sự tài năng và trách nhiệm. Điều này giúp bộ máy điều hành của doanh nghiệp được phát triển bền vững.

Khi phát hành cổ phiếu ESOP, doanh nghiệp không còn phải dùng tiền mặt để tặng thưởng cho nhân viên. Điều này giúp công ty giữ lại được số tiền mặt và làm gia tăng vốn điều lệ.

Đối với nhân viên:

Phát hành cổ phiếu ESOP là phần thưởng của công ty dành cho các thành viên quan trọng. Việc được coi trọng chính là yếu tố khẳng định vị trí của nhân viên trong doanh nghiệp. Đây cũng là nguồn động lực để giúp công ty phát triển bền vững.

Nhân viên sẽ được nhận cổ tức đều đặn và thu được lợi nhuận dài hạn từ giá trị của công ty. Đây là một hình thức thu nhập thụ động mà không cần tốn nhiều thời gian.

Ngoài ra, nhân viên còn tránh được các khoản thuế thu nhập cá nhân. Điều này giúp họ tối ưu hóa được lợi nhuận từ việc đầu tư cổ phiếu.

Những rủi ro khi phát hành cổ phiếu ESOP là gì?

Ngoài những lợi ích, việc phát hành cổ phiếu ESOP cũng mang đến một số rủi ro cho doanh nghiệp và cổ đông.

- Pha loãng cổ phiếu:

Khi một công ty phát hành cổ phiếu mới, tỷ lệ sở hữu công ty của các cổ đông sẽ bị giảm xuống. Ngoài ra, thu nhập trên mỗi cổ phiếu cũng bị giảm theo.

 Đã có nhiều trường hợp giá cổ phiếu của công ty bị giảm mạnh do phát hành ESOP. Hiện tượng này là do phản ứng của cổ đông đối với việc quyền lợi bị ảnh hưởng.

- Rủi ro trong quản trị doanh nghiệp:

Trường hợp cổ phiếu ESOP bị phát hành một cách thiếu minh bạch sẽ làm ảnh hưởng đến quản trị doanh nghiệp. Một số trường hợp lãnh đạo công ty dùng loại cổ phiếu này để trục lợi, gây lục đục nội bộ công ty.

Trên đây là toàn bộ nội dung về Cổ phiếu ESOP là gì?  điều cần biết trước khi đầu tư mà chúng tôi muốn gửi đến quý bạn đọc. Trong quá trình tìm hiểu vấn đề, nếu có bất kỳ thắc mắc nào hoặc có nhu cầu sử dụng dịch vụ hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ tốt nhất. Chúng tôi có các dịch vụ hỗ trợ mà bạn cần.