Cổ phiếu bị kiểm soát là gì?

Nhiều người lo ngại khi có thông báo cổ phiếu của mình bị đưa vào diện kiểm soát của Sở giao dịch chứng khoán, vậy là bán ngay và luôn, và nhiều người còn lo ngại không biết nên mua hay không. Tuy nhiên, cổ phiếu bị kiểm soát là gì? Bài viết dưới đây của ACC hi vọng sẽ đem lại nhiều thông tin chi tiết và cụ thể đến Quý bạn đọc.

Cổ phiếu bị kiểm soát là gì?

1. Cổ phiếu đưa vào diện kiểm soát là gì?

Theo quy định tại điểm a, Khoản 1, Điều 4 Luật Chứng khoán 2019 thì “cổ phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần vốn cổ phần của tổ chức phát hành”.

Khi cổ phiếu đưa vào diện kiểm soát có nghĩa là mã cổ phiếu được Sở Giao dịch Chứng khoán đưa vào diện kiểm soát, theo dõi về hoạt động của doanh nghiệp.

2. Các trường hợp cổ phiếu bị kiểm soát

Căn cứ vào Điểm 1.1 Khoản 1 Điều 23 của Quyết định 85/QĐ-SGDHCM về việc ban hành quy chế niêm yết chứng khoán tại Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh, có các trường hợp cổ phiếu đưa vào diện kiểm soát như sau:

- Trường hợp 1: Trường hợp quy định tại tiết a điểm 1.1 khoản 1 Điều 22 Quy chế Quyết định 85/QĐ-SGDHCM, cổ phiếu bị đưa vào diện kiểm soát khi vốn điều lệ đã góp của tổ chức có cổ phiếu, trái phiếu niêm yết giảm xuống dưới một trăm hai mươi (120) tỷ đồng Việt Nam tính theo giá trị ghi trên báo cáo tài chính kỳ kế tiếp.

- Trường hợp 2: Trường hợp quy định tại tiết b và tiết c điểm 1.1 khoản 1 Điều 22 Quy chế Quyết định 85/QĐ-SGDHCM, cổ phiếu bị đưa vào diện kiểm soát khi lợi nhuận sau thuế trên báo cáo tài chính kiểm toán năm kế tiếp của công ty là số âm (có tính đến ảnh hưởng của ý kiến ngoại trừ của đơn vị kiểm toán).

Trường hợp tổ chức niêm yết là đơn vị kế toán cấp trên có các đơn vị kế toán trực thuộc thì lợi nhuận sau thuế căn cứ trên báo cáo tài chính tổng hợp. Trường hợp tổ chức niêm yết có công ty con thì lợi nhuận sau thuế căn cứ vào lợi nhuận sau thuế của cổ đông công ty mẹ trên báo cáo tài chính hợp nhất.

- Trường hợp 3: Lỗ lũy kế vượt quá vốn điều lệ thực góp tại báo cáo tài chính bán niên soát xét gần nhất (có tính đến ảnh hưởng của ý kiến ngoại trừ của đơn vị kiểm toán). Đối với tổ chức niêm yết có công ty con hoặc là đơn vị kế toán cấp trên có các đơn vị kế toán trực thuộc thì lỗ lũy kế căn cứ trên báo cáo tài chính hợp nhất/báo cáo tài chính tổng hợp.

- Trường hợp 4: Tổ chức niêm yết ngừng hoặc bị ngừng các hoạt động sản xuất kinh doanh chính từ chín (09) tháng trở lên;

- Trường hợp 5: Trong trường hợp Sở Giao dịch Chứng khoán xét thấy cần thiết để bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư sau khi được Ủy ban Chứng khoán nhà nước chấp thuận.

3. Cổ phiếu bị kiểm soát thì bị ảnh hưởng thế nào đến giao dịch mua bán?

Khi cổ phiếu bị đưa vào diện kiểm soát thì Sở Giao dịch Chứng khoán sẽ lên ký hiệu kiểm soát và thực hiện công bố thông tin trên toàn thị trường.

Ngoài ra cổ phiếu bị kiểm soát sẽ bị hạn chế về thời gian giao dịch cho đến khi tổ chức niêm yết thực hiện công bố thông tin và/hoặc giải trình đầy đủ theo yêu cầu của Sở Giao dịch chứng khoán.

Căn cứ trên giải trình của tổ chức niêm yết, Sở Giao dịch Chứng khoán sẽ xem xét cho cổ phiếu niêm yết được giao dịch toàn thời gian trở lại. Thời gian hạn chế giao dịch đối với cổ phiếu bị kiểm soát tối thiểu là 02 (hai) ngày giao dịch.

Chính vì vậy mà cổ phiếu bị kiểm soát sẽ ảnh hưởng đến quá trình mua bán, giá cổ phiếu bị định giá thấp, và như vậy hoạt động huy động vốn, hoạt động đầu tư sẽ bị hạn chế giao dịch ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Ngoài ra khi cổ phiếu bị kiểm soát thì sẽ bị hạn chế về thời gian giao dịch, nhà đầu tư sẽ không thể mua/bán cổ phiếu, và thời gian giao dịch phải phụ thuộc vào sự giải trình, công bố thông tin của cơ sở niêm yết, gây trở ngại giao dịch mua bán của các nhà đầu tư.

4. Trường hợp nào cổ phiếu đưa ra khỏi diện kiểm soát

- Trường hợp 1: Công ty khắc phục được hoàn toàn nguyên nhân căn cứ trên báo cáo tài chính quý/bán niên được soát xét hoặc báo cáo tài chính kiểm toán năm.

- Trường hợp 2: Công ty có lãi và không còn lỗ lũy kế, hoặc chuyển sang diện cảnh báo khi công ty có lãi nhưng vẫn còn lỗ lũy kế căn cứ trên báo cáo tài chính quý/bán niên được soát xét hoặc báo cáo tài chính kiểm toán năm kế tiếp.

- Trường hợp 3: Công ty khắc phục được nguyên nhân.

5. Các câu hỏi liên quan thường gặp

5.1 Có nên mua cổ phiếu bị kiểm soát không?

Đối với cổ phiếu bị đưa vào diện kiểm soát có nghĩa là nó đang có vấn đề, và lúc này cổ phiếu này đang có mức giá thấp đó chính là điều khiến nhiều nhà đầu tư phân vân, và nhiều người lại cho đó là cơ hội tốt để mua. Tuy nhiên, mọi người cần hiểu đổi với cổ phiếu bị rơi vào trạng thái này thì nó đang có rất nhiều vấn đề:

+ Hoạt động kinh doanh đang có vấn đề: Có thể là tạm ngừng kinh doanh hoặc đã ngừng các hoạt động kinh doanh trong thời dai dài => Có vấn đề về tình hình chung của 1 doanh nghiệp.

+ Lợi nhuận âm

+ Vốn điều lệ giảm

+ Vi phạm các vấn đề về công bố thông tin doanh nghiệp trong năm

Về cơ bản cổ phiếu nằm trong diện này nếu mua vào rủi ro cực cao, bởi bạn không thể biết được khi nào thì nó sẽ bị hủy niêm yết hay khi nào nó sẽ bị buộc ngừng giao dịch. Vậy nên việc mua sẽ khá nguy hiểm, tốt nhất bạn nên chọn mua cổ phiếu ở doanh nghiệp này.

Đối với những mã chứng khoán đang đang nằm trong diện này, tốt nhất bạn nên chờ thêm 1 thời gian nữa để tình hình như thế nào, không liều lĩnh. Và bên cạnh đó còn xét thêm nhiều khía cạnh khác nữa. Nhưng bạn cần xét xét xem những cổ phiếu bị đưa vào diện này với lý do nào, có những lý do có thể chấp nhận được còn một số lý do liên quan đến hoạt động kinh doanh thì không nên chọn.

5.2 Các trạng thái của chứng khoán

- Chứng khoán bị cảnh báo: Đây là trạng thái được đưa ra khi chứng khoán của doanh nghiệp nào đó: Không có giao dịch trong 6 tháng, vốn điều lệ đã góp giảm xuống dưới 30 tỷ, Tổ chức niêm yết ngừng hoặc bị ngừng các hoạt động sản xuất kinh doanh chính từ 3 tháng trở lên… Về cơ bản là chứng khoán của tổ chức niêm yết vi phạm các vấn đề theo quy định sẽ đưa vào diện cảnh báo.

- Chứng khoán bị kiểm soát: Là trạng thái cao hơn đối với các điều kiện được cảnh báo, nếu như cảnh báo nhưng không có sự thay đổi, cũng như các vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn thì sẽ đưa vào diện bị kiểm soát.

- Chứng khoán bị nhắc nhở vi phạm: Đây là trạng thái được nhắc nhở trên toàn thị trường đối với 1 chứng khoán nào đó khi vi phạm công bố thông tin từ 03 lần trở lên trong vòng 01 năm.

- Tạm ngừng giao dịch: Là trạng thái thông báo về việc tạm ngừng giao dịch đối với 1 cổ phiếu, trái phiếu nào đó khi phát hiện các dấu hiệu bất thường về khối lượng giao dịch, về giá và không có các biện pháp khắc phục sau khi bị cảnh báo và bị kiểm soát…

- Không được giao dịch ký quỹ: Là trạng thái của chứng khoán chưa đủ điều kiện theo quy định hoặc chứng khoán đang nằm trong diện cảnh báo, bị kiểm soát hoặc tạm ngừng giao dịch.

Trên đây là bài viết mà chúng tôi cung cấp đến Quý bạn đọc về Cổ phiếu bị kiểm soát là gì? dựa trên các quy định của pháp luật hiện hành. Trong quá trình tìm hiểu và nghiên cứu, nếu như quý bạn đọc còn thắc mắc hay quan tâm đến Cổ phiếu bị kiểm soát là gì?, quý bạn đọc vui lòng liên hệ với chúng tôi để được hướng dẫn.