Chủ nghĩa mác lênin là gì?

Chủ nghĩa mác lênin là gì? Hãy cùng Luật ACC tìm hiểu chi tiết thông qua bài viết sau nhé!

1. Chủ nghĩa Mác Lênin là gì?

Chủ nghĩa Mác - Lênin là hệ thống quan điểm và học thuyết do C.Mác, Ph.Ăngghen sáng lập từ những năm giữa thế kỷ 19 và được V.I.Lênin bảo vệ, bổ sung, phát triển hoàn thiện trong điều kiện mới của lịch sử thế giới cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20.

Thuật ngữ Chủ nghĩa Mác - Lênin được giải thích từ nhiều góc độ khác nhau:

- Xét từ góc độ đối tượng: Chủ nghĩa Mác - Lênin là hệ thống các quan điểm và học thuyết khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản, giải phóng nhân dân lao động khỏi chế độ áp lực, bóc lột tàn bạo và tiến tới thực hiện sự nghiệp giải phóng con người.

- Xét từ góc độ chủ thể sáng tạo và phát triển: Chủ nghĩa Mác - Lênin là hệ thống các quan điểm và học thuyết được sáng lập bởi C.Mác và Ph.Ăngghen, sau đó được V.I.Lênin phát triển, vận dụng vào thực tiễn.

- Xét từ góc độ mối quan hệ giữa chủ nghĩa Mác - Lênin với sự phát triển tư tưởng của nhân loại và với thực tiễn: Chủ nghĩa Mác - Lênin là hệ thống các quan điểm và học thuyết được hình thành và phát triển trên cơ sở kế thừa những giá trị tư tưởng tiến bộ của nhân loại và tổng kết thực tiễn của thời đại.

- Xét từ góc độ vai trò, chức năng: Chủ nghĩa Mác - Lênin là hệ thống quan điểm và học thuyết đóng vai trò là thế giới quan và phương pháp luận phổ biến cho sự sáng tạo trong nhận thức khoa học và thực tiễn cách mạng.

- Xét từ góc độ cấu tạo: Chủ nghĩa Mác - Lênin gồm ba bộ phận lý luận cơ bản đó là triết học Mác - Lênin; Kinh tế chính trị học Mác - Lênin và chủ nghĩa xã hội khoa học.

Từ các cách tiếp cận trên, có thể hiểu chủ nghĩa Mác - Lênin là: Chủ nghĩa được hình thành và phát triển dựa trên cơ sở tổng kết thực tiễn đồng thời kế thừa những giá trị tư tưởng của nhân loại; là thế giới quan và phương pháp luận chung nhất của nhận thức khoa học cũng như thực tiễn cách mạng; là khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản, giải phóng nhân dân lao động khỏi chế độ áp bức, bóc lột tàn bạo và tiến tới giải phóng con người.

2. Các bộ phận cơ bản cấu thành chủ nghĩa Mác Lênin là gì?

Chủ nghĩa Mác - Lênin được cấu thành từ ba bộ phận cơ bản bao gồm triết học Mác - Lênin; Kinh tế chính trị học Mác - Lênin và chủ nghĩa xã hội khoa học, cụ thể như sau:

Một là, triết học Mác - Lênin. Đây là bộ phận lý luận nghiên cứu những quy luật vận động và phát triển chung nhất của tư duy, của  tự nhiên và của xã hội; xây dựng thế giới quan và phương pháp luận chung nhất của nhận thức khoa học cũng như thực tiễn cách mạng.

Hai là, kinh tế chính trị học Mác - Lênin. trên cơ sở thế giới quan và phương pháp luận triết học Mác - Lênin, kinh tế chính trị học Mác - Lênin tập trung nghiên cứu những quy luật kinh tế của xã hội, đặc biệt là việc nghiên cứu những quy luật kinh tế  của quá trình ra đời, phát triển rồi suy tàn của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa và thứ hai là quá trình ra đời, phát triển của phương thức sản xuất cộng sản chủ nghĩa.

Ba là, chủ nghĩa xã hội khoa học. Đây là kết quả tất yếu của sự vận dụng thế giới quan và phương pháp luận triết học cùng với kinh tế chính trị học Mác - Lênin vào quá trình nghiên cứu làm sáng tỏ những quy luật khách quan của quá trình cách mạng xã hội chủ nghĩa, cụ thể là bước chuyển biến lịch sử từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội và tiến tới chủ nghĩa cộng sản.

Ba bộ phận cấu thành chủ nghĩa Mác - Lênin tuy có đối tượng nghiên cứu cụ thể khác nhau nhưng ba bộ phận này đều nằm trong một hệ thống lý luận khoa học thống nhất. Đó là khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản, giải phóng nhân dân lao động khỏi chế độ áp bức, bóc lột tàn bạo và tiến tới giải phóng con người.

3. Chủ nghĩa Mác Lênin có vai trò như thế nào?

Có thể nói, chủ nghĩa Mác - Lênin là một trong những học thuyết khoa học và cách mạng có ảnh hưởng rất lớn đến tiến trình phát triển lịch sử của nhân loại. Vai trò của chủ nghĩa Mác - Lênin được thể hiện như sau:

Chủ nghĩa Mác - Lênin là thành tựu tư tưởng vĩ đại của nhân loại được đặt nền móng bởi C.Mác và Ph.Ăngghen, sau đó được V.I.Lênin kế thừa và phát triển.

Chủ nghĩa Mác - Lênin đã phơi bày những mâu thuẫn cố hữu nhất, bản chất xấu xa nhất của chế độ tư bản chủ nghĩa và dự đoán chính xác xu hướng vận động của các hình thái kinh tế - xã hội nhằm khẳng định tương lai của nhân loại là chế độ cộng sản chủ nghĩa. Do vậy, chủ nghĩa Mác - Lênin là học thuyết khoa học, cách mạng và nhân văn duy nhất đề ra mục tiêu giải phóng giai cấp, xã hội và con người, đồng thời chỉ rõ lực lượng, con đường và phương thức để đạt được mục tiêu này.

Nhờ có chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, C.Mác đã lý giải một cách khách quan và khoa học các quy luật phát triển của xã hội loài người thông qua sự phát triển và vận động của nền sản xuất xã hội. Ngoài ra chủ nghĩa Mác - Lênin đã làm rõ quy luật giá trị thặng dư, chỉ rõ nguồn gốc, hình thức cũng như cách thức mà nhà tư bản bóc lột công nhân và nhân dân lao động.

Chủ nghĩa Mác - Lênin đã trở thành vũ khí lý luận và tư tưởng sắc bén trong cuộc đấu tranh chống lại áp bức, bóc lột và bất công trong xã hội. C.Mác khẳng định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân đó là lật đổ sự thống trị của giai cấp tư sản, đứng lên giải phóng chính mình để biến chủ nghĩa xã hội từ không tưởng thành khoa học, “đem khoa học thay thế cho mộng tưởng” - V.I.Lênin và xây dựng một chế độ không còn người bóc lột người.

Chủ nghĩa Mác - Lênin là hệ thống lý luận thống nhất của giai cấp công nhân và các dân tộc bị áp bước trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam. Trên cơ sở vận dụng linh hoạt chủ nghĩa Mác - Lênin, chủ tịch Hồ Chí Minh đã phát triển sáng tạo và áp dụng vào điều kiện cụ thể của nước ta. Tư tưởng Hồ Chí Minh là hệ thống các quan điểm sâu sắc và toàn diện về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam.

Nhờ giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội, chủ tịch Hồ Chí Minh đã giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa quốc gia và quốc tế, giữa dân tộc và giai cấp đồng thời kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại để lãnh đạo nhân dân Việt Nam giành được những thắng lợi to lớn trên các mặt trận quân sự, kinh tế, xã hội, chính trị và đối ngoại, đưa nước ta từ một nước thuộc địa nửa phong kiến trở thành một quốc gia độc lập, tự chủ, hòa bình, thống nhất và phát triển.

Cho đến nay, chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh vẫn giữ vai trò quyết định tới quá trình Đảng và Nhà nước lãnh đạo cách mạng xã hội chủ nghĩa và công cuộc đổi mới tại Việt Nam, đưa nước ta tiến vững chắc lên chủ nghĩa xã hội.