Cho thuê nhà có phải đăng ký kinh doanh?

Ngày 1/8/2024, Luật Kinh doanh Bất động sản sửa đổi chính thức có hiệu lực, mang đến nhiều thay đổi quan trọng cho hoạt động cho thuê nhà. Dưới đây là bài viết của ACC về chi tiết các quy định mới, cùng với các ví dụ cụ thể, để giúp bạn hiểu rõ hơn về những thay đổi này cũng như giúp các bạn trả lời câu hỏi về: Cho thuê nhà có phải đăng ký kinh doanh?

Cho thuê nhà có phải đăng ký kinh doanh?

1. Cho thuê nhà phải thành lập doanh nghiệp

Theo Luật Kinh doanh Bất động sản năm 2024, có hiệu lực từ ngày 1/8, việc cho thuê nhà sẽ yêu cầu cá nhân hoặc tổ chức phải thành lập doanh nghiệp hoặc hợp tác xã có chức năng kinh doanh bất động sản. Điều này có nghĩa là các cá nhân muốn cho thuê nhà, căn hộ, hoặc mặt bằng không còn được phép hoạt động nếu không thành lập một doanh nghiệp hoặc hợp tác xã. Quy định này nhằm đảm bảo rằng hoạt động kinh doanh bất động sản, bao gồm cho thuê nhà, sẽ được thực hiện một cách chuyên nghiệp và minh bạch hơn.

Để đáp ứng yêu cầu về vốn điều lệ, doanh nghiệp kinh doanh bất động sản phải có vốn điều lệ tối thiểu là 20 tỷ đồng. Quy định này nhằm đảm bảo rằng doanh nghiệp có đủ nguồn lực tài chính để hoạt động một cách ổn định và có khả năng cung cấp dịch vụ chất lượng cho người thuê nhà. Bên cạnh đó, việc nâng cao tiêu chuẩn vốn điều lệ cũng giúp loại bỏ các doanh nghiệp nhỏ lẻ, thiếu năng lực và không đảm bảo uy tín trên thị trường.

Quá trình thành lập doanh nghiệp kinh doanh bất động sản bao gồm việc đăng ký kinh doanh tại Sở Kế hoạch và Đầu tư. Hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp cần có các giấy tờ như giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp, điều lệ công ty, danh sách thành viên/cổ đông, bản sao chứng minh nhân dân/căn cước công dân/hộ chiếu của các thành viên/cổ đông, và các giấy tờ liên quan khác. Sau khi nộp hồ sơ và lệ phí đăng ký doanh nghiệp theo quy định, doanh nghiệp sẽ được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và phải công bố thông tin doanh nghiệp trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.

Ngoài ra, doanh nghiệp kinh doanh bất động sản phải có bộ phận chuyên trách về quản lý và vận hành bất động sản, đảm bảo cung cấp dịch vụ chuyên nghiệp cho người thuê nhà. Điều này bao gồm việc tuân thủ các quy định về thuế và báo cáo tài chính, đồng thời đảm bảo thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ đối với người thuê nhà, như cung cấp hợp đồng thuê nhà minh bạch và rõ ràng, bảo trì và sửa chữa bất động sản kịp thời, cũng như giải quyết các vấn đề phát sinh một cách hiệu quả.

Tóm lại, các quy định mới của Luật Kinh doanh Bất động sản năm 2024 không chỉ hướng đến việc nâng cao chất lượng dịch vụ cho thuê nhà mà còn bảo vệ quyền lợi của người thuê nhà, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững và minh bạch của thị trường bất động sản.

Ví dụ cụ thể

1. Anh Nguyễn Văn A sở hữu 3 căn hộ chung cư tại TP.HCM và thường cho thuê dài hạn. Trước đây, anh chỉ cần khai báo thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, từ ngày 1/8/2024, anh phải thành lập doanh nghiệp theo quy định mới và tuân thủ các quy định về kế toán, thuế của doanh nghiệp. Anh A đã nộp hồ sơ thành lập công ty TNHH Nguyễn A tại Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM. Sau khi hoàn tất, anh đã có mã số thuế và bắt đầu hoạt động kinh doanh cho thuê nhà dưới hình thức công ty.

2. Anh D sở hữu một căn nhà 4 tầng tại quận 1, TP.HCM. Do không sử dụng hết diện tích, anh D quyết định cho thuê 2 tầng dưới để kiếm thêm thu nhập. Sau khi tìm hiểu, anh D biết rằng mình cần phải thực hiện thủ tục đăng ký kinh doanh. 

Để chuẩn bị hồ sơ, anh D cần điền đơn đăng ký kinh doanh theo mẫu quy định, nộp bản sao giấy tờ chứng minh quyền sở hữu nhà đất và giấy tờ tùy thân của mình (CMND/CCCD/Hộ chiếu). Anh D nộp hồ sơ tại Phòng Đăng Ký Kinh Doanh thuộc Sở Kế Hoạch và Đầu Tư TP.HCM. 

Sau khi kiểm tra hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, cơ quan này sẽ cấp Giấy Chứng Nhận Đăng Ký Kinh Doanh cho anh D. Sau khi được cấp Giấy Chứng Nhận Đăng Ký Kinh Doanh, anh D cần đăng ký mã số thuế và thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định. Cụ thể, anh D sẽ phải đóng thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN) từ hoạt động cho thuê nhà.

3. Anh Minh sống tại quận 3, TP. Hồ Chí Minh, có một căn nhà 4 tầng mà gia đình không sử dụng hết. Thay vì để nhà trống, anh quyết định cho thuê 3 tầng dưới để tăng thêm thu nhập. Thời gian đầu, anh Minh chưa biết về việc phải đăng ký kinh doanh, anh chỉ đơn giản là ký hợp đồng cho thuê với từng người thuê nhà và thu tiền hàng tháng.

Một ngày, anh nhận được thông báo từ Ủy ban nhân dân phường về việc phải thực hiện đăng ký kinh doanh cho hoạt động cho thuê nhà. Lúc này, anh mới biết rằng việc cho thuê nhà mà không đăng ký kinh doanh là vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt hành chính.

Anh Minh quyết định tìm hiểu và thực hiện các bước đăng ký kinh doanh theo quy định:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ gồm:

Đơn đăng ký kinh doanh.

Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, nhà (sổ đỏ, sổ hồng).

Giấy tờ tùy thân của chủ sở hữu nhà (CMND/CCCD, hộ khẩu).

Bước 2: Nộp hồ sơ tại Phòng Kinh tế - Hạ tầng quận/huyện nơi có căn nhà cho thuê.

Bước 3: Chờ xét duyệt và cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.

Sau khi hoàn tất thủ tục và nhận giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, anh Minh cảm thấy yên tâm hơn vì đã tuân thủ đúng quy định pháp luật. Việc này không chỉ giúp anh tránh được các rủi ro pháp lý mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý và kinh doanh lâu dài.

Qua ví dụ thực tiễn của anh Minh, có thể thấy việc đăng ký kinh doanh cho hoạt động cho thuê nhà là vô cùng quan trọng và cần thiết. Không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của người cho thuê, việc này còn đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp của hoạt động kinh doanh. Vì vậy, nếu bạn đang có ý định cho thuê nhà, hãy nhanh chóng tìm hiểu và thực hiện đúng các quy định pháp luật về đăng ký kinh doanh để tránh các rủi ro không đáng có.

2. Quy định của pháp luật về đăng ký kinh doanh cho thuê nhà

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, việc cho thuê nhà là một hoạt động kinh doanh. Điều này được quy định rõ trong Luật Kinh Doanh Bất Động Sản 2014 và các văn bản pháp luật liên quan. Cụ thể, theo Khoản 2, Điều 4, Luật Kinh Doanh Bất Động Sản 2014: "Kinh doanh bất động sản là việc bỏ vốn đầu tư để thực hiện hoạt động mua bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, cho thuê mua bất động sản; dịch vụ môi giới bất động sản, dịch vụ sàn giao dịch bất động sản, dịch vụ tư vấn bất động sản hoặc quản lý bất động sản nhằm mục đích sinh lợi."

Theo Nghị định số 39/2007/NĐ-CP của Chính phủ, hoạt động cho thuê nhà, phòng trọ được coi là một loại hình kinh doanh dịch vụ. Do đó, người cho thuê phải thực hiện đăng ký kinh doanh theo quy định pháp luật. Việc đăng ký này giúp đảm bảo quyền lợi hợp pháp của cả bên cho thuê và bên thuê, đồng thời tạo điều kiện cho việc quản lý nhà nước về mặt kinh tế và xã hội.

Để đăng ký kinh doanh cho thuê nhà, cá nhân hoặc tổ chức cần tuân thủ các bước sau đây. Trước tiên, cần thành lập doanh nghiệp bằng cách nộp hồ sơ đăng ký tại Sở Kế hoạch và Đầu tư.

Hồ sơ này bao gồm đơn đăng ký thành lập doanh nghiệp, điều lệ công ty, danh sách thành viên, và các giấy tờ liên quan khác. Sau khi nhận được Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, bước tiếp theo là đăng ký mã số thuế tại cơ quan thuế quản lý để hợp pháp hóa hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. 

Cuối cùng, nếu hoạt động cho thuê nhà thuộc diện kinh doanh bất động sản, doanh nghiệp cần đăng ký bổ sung ngành nghề này tại Sở Kế hoạch và Đầu tư. Điều này đảm bảo rằng mọi hoạt động cho thuê nhà đều tuân thủ theo quy định pháp luật và được giám sát chặt chẽ.

Ví dụ cụ thể: Chị Trần Thị B sở hữu một tòa nhà căn hộ dịch vụ và muốn cho thuê lại. Chị nộp hồ sơ thành lập công ty TNHH Trần B tại Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội, bao gồm đơn đăng ký, điều lệ công ty, danh sách thành viên, và các giấy tờ liên quan. Sau khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, chị đăng ký mã số thuế và bổ sung ngành nghề kinh doanh bất động sản.

 

3. Lợi ích của việc đăng ký kinh doanh cho thuê nhà

Việc đăng ký kinh doanh cho thuê nhà mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho chủ nhà. Trước hết, nó bảo vệ quyền lợi pháp lý của chủ nhà. Khi xảy ra tranh chấp với người thuê, doanh nghiệp có thể dựa vào hợp đồng và các quy định pháp luật để bảo vệ quyền lợi của mình một cách hiệu quả và hợp pháp. 

Bên cạnh đó, việc đăng ký kinh doanh còn tạo điều kiện thuận lợi cho chủ nhà trong việc vay vốn. Doanh nghiệp có thể dễ dàng vay vốn từ ngân hàng với lãi suất ưu đãi để đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, giúp cải thiện chất lượng dịch vụ và thu hút thêm khách hàng.

Ngoài ra, đăng ký kinh doanh còn mở ra khả năng mở rộng quy mô kinh doanh. Doanh nghiệp có thể mở rộng quy mô bằng cách thuê thêm hoặc mua thêm bất động sản để cho thuê, từ đó tăng thu nhập và phát triển bền vững trong lĩnh vực kinh doanh cho thuê nhà.

Ví dụ cụ thể: Anh Lê Văn C thành lập công ty TNHH Lê C để cho thuê 10 căn hộ tại Đà Nẵng. Nhờ có giấy tờ pháp lý rõ ràng, anh đã dễ dàng vay vốn ngân hàng với lãi suất ưu đãi để sửa chữa, nâng cấp các căn hộ này. Anh C sử dụng khoản vay để lắp đặt hệ thống an ninh, nâng cấp nội thất và cải thiện dịch vụ, thu hút được nhiều khách thuê hơn và tăng doanh thu. 

4. Các lưu ý quan trọng

Có một số lưu ý quan trọng cần xem xét khi cho thuê nhà. Đầu tiên là loại hình kinh doanh, việc cho thuê nhà có thể được thực hiện dưới nhiều hình thức khác nhau như cho thuê ngắn hn (dưới 6 tháng), cho thuê dài hạn (trên 6 tháng), cho thuê phòng trọ, căn hộ dịch vụ, và mỗi loại hình sẽ có những quy định và thủ tục đăng ký khác nhau. 

Thứ hai, nhà cho thuê phải đảm bảo các điều kiện về an toàn, phòng cháy chữa cháy, vệ sinh môi trường, và các điều kiện về hợp đồng cho thuê nhà phải được lập thành văn bản, quy định rõ quyền và nghĩa vụ của các bên. 

Cuối cùng, khi hoạt động cho thuê nhà chính thức đi vào hoạt động, người cho thuê cần thường xuyên cập nhật và khai báo thuế theo quy định để tránh các vi phạm pháp luật.

Ví dụ cụ thể: Chị Nguyễn Thị D cho thuê căn hộ chung cư cao cấp tại Hà Nội. Trước khi cho thuê, chị ký hợp đồng chi tiết với người thuê, ghi rõ thời gian thuê, giá thuê, phương thức thanh toán và các điều khoản về bảo trì và sử dụng căn hộ. Chị kiểm tra kỹ lưỡng tình trạng pháp lý của căn hộ, đảm bảo không có tranh chấp, và mua bảo hiểm tài sản để bảo vệ căn hộ khỏi các rủi ro như cháy nổ. Chị D cũng lập biên bản bàn giao chi tiết về tình trạng nội thất và trang thiết bị trong căn hộ để tránh tranh chấp sau này.

Những quy định mới theo Luật Kinh doanh Bất động sản năm 2024 yêu cầu các chủ nhà tuân thủ nghiêm ngặt hơn trong việc cho thuê nhà. Tuy nhiên, việc này cũng mang lại nhiều lợi ích, bảo vệ quyền lợi của cả chủ nhà và người thuê, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của thị trường bất động sản.

Tóm lại, cho thuê nhà là một hoạt động kinh doanh và cần phải đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật. Việc này không chỉ giúp bạn tuân thủ pháp luật mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực trong quá trình kinh doanh. Hy vọng rằng qua bài viết này của ACC, bạn đã hiểu rõ hơn về quy trình đăng ký kinh doanh cho thuê nhà cũng như các lợi ích và lưu ý quan trọng liên quan. Hãy liên hệ với ACC để được hỗ trợ giải đáp thắc mắc.