Cha mẹ không chia tài sản cho con có được không?

Vấn đề thừa kế đang là một trong những vấn đề được quan tâm đến nhất hiện nay trong các gia đình. Các tranh chấp giữa các thành viên trong gia đình cũng phát sinh từ đó và đôi khi sự canh tranh chuyển biến trở thành khốc liệt dẫn đến hậu nhiều hậu quả xấu làm mất tình cảm giữa các thành viên trong gia đình với nhau. Các vấn đề dẫn đến việc chia tài sản thừa kế như là người có tài sản chết rồi để lại di chúc hoặc không có di chúc, di chúc không hợp pháp...Như vậy thì về chia tài sản cho con cái là việc của cha mẹ nếu cha mẹ mất. Tuy nhiên thì nếu như cha mẹ không chia tài sản cho con có được phép hay không? Pháp luật đã có các quy định về việc cha mẹ không chia tài sản cho con chưa? Để tìm hiểu hơn về cha mẹ không chia tài sản cho con các bạn hãy theo dõi bài viết dưới đây của ACC nhé.

Căn cứ pháp lý liên quan: Bộ luật Dân sự 2015.

1. Tài sản thừa kế là gì?

Theo quy định tại Điều 612 Bộ luật Dân sự 2015 về di sản thì di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.

Di sản thừa kế bao gồm: tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong khối tài sản chung với người khác; quyền sử dụng đất là di sản thừa kế theo quy định của pháp luật dân sự và đất đai.

2. Chia tài sản thừa kế

2.1. Chia theo di chúc

Trường hợp trong di chúc có ghi phần di sản của con cái được hưởng thì:

Thừa kế theo di chúc chính là thực hiện theo ý nguyện của người để lại di sản. Ý nguyện ở đây chính là nội dung được đề cập trong di chúc. Thừa kế theo di chúc là sự dịch chuyển di sản của người chết cho những người còn sống (người thừa kế), dựa theo nội dung di chúc để lại theo sự định đoạt của người đó khi còn sống. Thừa kế theo di chúc được quy định tại chương XXII của Bộ luật dân sự năm 2015.

Cách chia di sản thừa kế theo di chúc theo Điều 659 Bộ luật Dân sự 2015 về phân chia di sản theo di chúc thì bao gồm các trường hợp sau:

• Việc phân chia di sản được thực hiện theo ý chí của người để lại di chúc; nếu di chúc không xác định rõ phần của từng người thừa kế thì di sản được chia đều cho những người được chỉ định trong di chúc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
• Trường hợp di chúc xác định phân chia di sản theo hiện vật thì người thừa kế được nhận hiện vật kèm theo hoa lợi, lợi tức thu được từ hiện vật đó hoặc phải chịu phần giá trị của hiện vật bị giảm sút tính đến thời điểm phân chia di sản; nếu hiện vật bị tiêu hủy do lỗi của người khác thì người thừa kế có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại.
• Trường hợp di chúc chỉ xác định phân chia di sản theo tỷ lệ đối với tổng giá trị khối di sản thì tỷ lệ này được tính trên giá trị khối di sản đang còn vào thời điểm phân chia di sản.

Như vậy, đối với trường hợp có di chúc thì sẽ phân chia tài sản của người để lại di chúc theo đúng tâm nguyện của người đó. Về việc chia tài sản có con cũng vậy, nếu được ghi trong di chúc thì sẽ được chia theo di chúc. 

Trường hợp con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng; Con thành niên mà không có khả năng lao động, nếu như di chúc không ghi phần di sản của con được hưởng thì con cái sẽ vẫn được hưởng ⅔ di sản thừa kế theo quy định về người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc theo quy định tại Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015.

Quy định về thủ tục nhận con nuôi ở việt nam là gì? Mời quý khách hàng cùng theo dõi bài viết dưới đây của công ty Luật ACC để biết thông tin cụ thể về các thắc mắc trên.

2.2. Chia theo pháp luật

Thừa kế theo pháp luật là việc dịch chuyển tài sản thừa kế của người đã chết cho người sống theo quy định của pháp luật trong các trường hợp sau đây:

• Không có di chúc;
• Di chúc không hợp pháp;
• Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng với thời điểm người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng di sản theo di chúc không còn vào thời điểm mở thừa kế.
• Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc không mà không còn có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Ngoài ra thì chia thừa kế theo pháp luật còn được cũng được áp dụng đối với các phần di sản sau:

• Phần di sản không được định đoạt trong di chúc;
• Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật;
• Phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; liên quan đến cơ quan, tổ chức được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Cách chia di sản thừa kế theo di chúc theo Điều 660 Bộ luật Dân sự 2015 về phân chia di sản theo pháp luật thì bao gồm các trường hợp sau:

• Khi phân chia di sản, nếu có người thừa kế cùng hàng đã thành thai nhưng chưa sinh ra thì phải dành lại một phần di sản bằng phần mà người thừa kế khác được hưởng để nếu người thừa kế đó còn sống khi sinh ra được hưởng; nếu chết trước khi sinh ra thì những người thừa kế khác được hưởng.
• Những người thừa kế có quyền yêu cầu phân chia di sản bằng hiện vật; nếu không thể chia đều bằng hiện vật thì những người thừa kế có thể thỏa thuận về việc định giá hiện vật và thỏa thuận về người nhận hiện vật; nếu không thỏa thuận được thì hiện vật được bán để chia.

Đối với trường hợp người chết không để lại di chúc thì di sản của người đó sẽ được chia theo pháp luật. 

Di sản đó sẽ được chia theo hàng thừa kế theo pháp luật như sau:

• Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
• Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
• Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Như vậy, thì đối với con cái là hàng thừa kế thứ nhất sẽ được ưu tiên hưởng di sản của cha mẹ để lại theo như hàng thừa kế thứ nhất. Và theo Khoản 2 Điều 651 thì người ở cùng 1 hàng thừa kế sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Cha mẹ không chia tài sản cho con

Như đã phân tích trên thì cha mẹ chết nếu như không để lại di chúc thì phần di sản sẽ được chia theo pháp luật. Dựa vào hàng thừa được quy định tại Bộ luật Dân sự 2015 để chia. 

Nếu như trong trường hợp cha mẹ chết để lại di chúc thì di sản của cha mẹ sẽ được chia theo di chúc. Vậy thì trường hợp di chúc không có tên của con và cha mẹ không chia tài sản cho con vậy con có được hưởng di sản không. Theo quy định Điều 644 về người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc thì:

• Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
• Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
• Con thành niên mà không có khả năng lao động.
• Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.

Như vậy, nếu như cha mẹ không để lại di chúc cho con mà con thuộc một trong các trường hợp quy định Điều 644 thì vẫn được chia di sản thừa kế.

Nếu như người thừa hưởng di sản vi phạm một trong các quy định sau sẽ không được quyền hưởng di sản thừa kế. Theo quy định Điều 621 về người không được quyền hưởng di sản thì:

Những người sau đây không được quyền hưởng di sản:

• Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
• Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
• Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
• Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

Những người quy định tại khoản 1 Điều này vẫn được hưởng di sản, nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.

4. Kết luận

Như đã phân tích trên thì cha mẹ không chia tài sản cho con chỉ được phép trong trường hợp nếu như con các vi phạm các quy định tại Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 về người không được quyền hưởng di sản. Thì trong các trường hợp đó con sẽ không được quyền hưởng di sản của cha mẹ chết để lại. Còn lại thì theo quy định định pháp luật vẫn sẽ chia di sản cho con theo đúng trình tự.

5. Một số câu hỏi thường gặp 

Bố, mẹ mất không để lại di chúc thì con nuôi có được hưởng di sản thừa kế không?

Con nuôi và cha nuôi, mẹ nuôi được thừa kế di sản của nhau và còn được thừa kế di sản theo quy định tại điều 651 và điều 652 của bộ luật Dân sự 2015. Theo quy định tại điều 650 khi người để lại di sản mất mà không có di chúc thì phần di sản thừa kế được chia theo quy định của pháp luật và trường hợp con nuôi thuộc hàng thừa kế thứ nhất do đó sẽ được hưởng di sản thừa kế của bố mẹ để lại.

Con chưa được sinh ra mà bố mất thì có được hưởng di sản thừa kế không?

Pháp luật Việt Nam quy định cá nhân thành thai trước khi người để lại thừa kế chết và còn sống sau khi sinh ra thì sẽ được hưởng thừa kế phần di sản thừa kế. Trong trường hợp người đó chết trước khi sinh ra thì những người thừa kế khác được hưởng phần di sản thừa kế đó.

Do đó, Con chưa được sinh ra vẫn có thể được hưởng thừa kế từ bố đã mất.

Người “dưng” có được hưởng thừa kế theo di chúc không?

Người lập di chúc có toàn quyền trong việc để lại di sản của mình cho người thừa kế kể cả người dưng. Việc để lại tài sản bằng di chúc chỉ có hiệu lực khi di chúc đó hợp pháp theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, người này không được thừa hưởng toàn bộ di sản nếu người để lại di chúc có những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc bao gồm:

• Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng
• Con thành niên mà không có khả năng lao động.

Có được ủy quyền cho người khác thỏa thuận phân chia di sản hay không?

Cá nhân vẫn thể ủy quyền cho người khác đai điện cho mình thực hiện thỏa thuận phân chia di sản thừa kế. Tuy nhiên người đại diện không được là một trong số những người nhận thừa kế.

Trên đây là một số nội dung tư vấn của chúng tôi về việc cha mẹ không chia tài sản cho con và như một số vấn đề pháp lý có liên quan đến việc cha mẹ không chia tài sản cho con. Tất cả các ý kiến tư vấn trên của chúng tôi đều dựa trên các quy định pháp luật hiện hành. Nếu như khách hàng có bất cứ thắc mắc, yêu cầu bất cứ vấn đề pháp lý nào liên quan đến vấn đề đã trình bày trên về việc cha mẹ không chia tài sản cho con, vui lòng liên hệ với chúng tôi để được tư vấn cụ thể hơn.