Cấu thành tội xúc phạm danh dự theo Bộ luật Hình sự 2015

Hiện nay, Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017, chưa có quy định tội xúc phạm danh dự. Hành vi này là một trong những hành vi cấu thành tội làm nhục người khác quy định tại Điều 155 của Bộ luật Hình sự. Trong bài viết dưới đây chúng ta cùng nhau tìm hiểu cấu thành tội xúc phạm danh dự.

Cấu thành tội xúc phạm danh dự

1. Mặt khách quan của tội xúc phạm danh dự

Mặt khách quan của tội này được thể hiện qua các hành vi xúc phạm nghiêm trọng danh dự của người khác dưới các hình thức sau đây:

1.1. Thể hiện bằng lời nói:

Bao gồm sỉ nhục, lăng mạ, chửi bới một cách thô bỉ, tục tĩu, … nhằm vào danh dự với tính chất hạ thấp danh dự của người bị hại, đồng thời làm cho người bị hại cảm thấy nhục nhã trước người khác.

1.2. Thể hiện bằng việc làm:

Gồm có những hành vi bỉ ổi (có hoặc không kèm lời nói thô tục) với người bị hại trước đám đông để bêu rếu. Để làm xúc phạm người khác, người phạm tội có thể có những hành vi dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực như bắt trói, tra khảo, vật lộn, đấm đá hoặc dùng phương tiện nguy hiểm khống chế, đe dọa, buộc người bị hại phải làm theo ý muốn của mình.

Tất cả những hành vi, thủ đoạn trên chỉ nhằm mục đích là làm xúc phạm chứ không nhằm mục đích khác. Nếu hành vi xúc phạm người khác lại cấu thành một tội độc lập thì tùy trường hợp cụ thể, người phạm tội sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội làm nhục và tội tương ứng với hành vi đã thực hiện. Đặc trưng của hành vi nêu trên thường là diễn ra trực tiếp, công khai và trước nhiều người. Tuy nhiên với sự phát triển của công nghệ khoa học như hiện nay, các hành vi xúc phạm danh dự người khác có thể diễn ra gián tiếp qua hình ảnh, video, mạng xã hội.

Người bị hại phải là người bị xâm phạm nghiêm trọng đến danh dự nhưng thế nào là danh dự bị xâm phạm nghiêm trọng là một vấn đề khá phức tạp. Bởi vì cùng bị xúc phạm như nhau nhưng có người bị thấy nhục hoặc rất nhục nhưng có người lại thấy bình thường.

Về phía người phạm tội cũng có nhận thức tương tự, họ cho rằng với hành vi như thế thì người bị làm nhục sẽ nhục hoặc rất nhục nhưng người bị hại lại thấy chưa bị nhục. Nếu chỉ căn cứ vào ý thức chủ quan của người phạm tội hay người bị hại thì cũng chưa thể xác định một cách chính xác mà phải kết hợp với các yếu tố như trình độ nhận thức, mối quan hệ gia đình và xã hội, địa vị xã hội, quá trình hoạt động của bản thân người bị hại, phong tục tập quán, truyền thống gia đình…

Dư luận xã hội trong trường hợp này cũng có ý nghĩa quan trọng để xác định danh dự của người bị hại bị xâm phạm tới mức nào. Sự đánh giá của xã hội trong trường hợp này có ý nghĩa rất lớn để xác định hành vi phạm tội của người có hành vi làm nhục.

2. Khách thể của tội xúc phạm nhân phẩm người khác

Hành vi của tội phạm xúc phạm nhân phẩm người khác nêu trên xâm phạm đến nhân phẩm của người khác.

3. Mặt chủ quan của tội xúc phạm người khác

Người phạm tội thực hiện tội phạm này với lỗi cố ý. Ý thức chủ quan của người phạm tội là mong muốn cho người bị hại bị nhục với nhiều động cơ khác nhau, có thể trả thù chính người bị hại hoặc cũng có thể trả thù người thân của người bị hại.

4. Chủ thể của tội xúc phạm danh dự người khác

Chủ thể của tội phạm này là bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự và từ đủ 16 tuổi trở lên. Người từ 14 đến dưới 16 tuổi không phải chịu trách nhiệm về hành vi này do không thuộc trường hợp quy định tại Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015 về các hành vi mà người ở độ tuổi này phải chịu trách nhiệm.

Trên đây là toàn bộ tư vấn của chúng tôi về chủ đề: “Cấu thành tội phạm xúc phạm danh dự theo Bộ luật Hình sự 2015” với các nội dung chi tiết như khách thể của tội phạm, mặt khách quan của tội phạm, mặt chủ quan của tội phạm, chủ thể của tội phạm. Nếu các bạn có bất cứ thắc mắc nào về cấu thành tội phạm xúc phạm danh dự nói riêng và tội phạm nói chung thì có thể liên lạc trực tiếp với chúng tôi để nhận được dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp, hợp lý về chi phí và thủ tục.