Cải tạo không giam giữ là gì? Quy định về cải tạo không giam giữ

Cải tạo không giam giữ là gì?

1. Cải tạo không giam giữ là gì?

Cải tạo không giam giữ là một hình phạt được quy định trong Điều 32 của Bộ luật Hình sự 2015, không bắt buộc đối với người bị kết án phải cách ly khỏi cộng đồng. Thay vào đó, hình phạt này được giao cho các cơ quan nhà nước hoặc tổ chức xã hội để giám sát và giáo dục, nhằm thúc đẩy sự tham gia của quần chúng trong việc cải tạo và giáo dục người vi phạm pháp luật.

2. Quy định về cải tạo không giam giữ

Điều 36 của Bộ luật Hình sự 2015 mô tả về việc thực hiện cải tạo không giam giữ như sau:

1. Hình phạt cải tạo không giam giữ được áp dụng trong khoảng thời gian từ 06 tháng đến 03 năm đối với các tội phạm có mức độ nghiêm trọng ít hoặc nghiêm trọng, như được quy định trong Bộ luật này, khi họ có môi trường làm việc ổn định hoặc cư trú rõ ràng và không cần thiết phải cách ly khỏi cộng đồng. Trong trường hợp người bị kết án đã bị tạm giữ hoặc tạm giam, thời gian đó sẽ được trừ vào thời gian chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ, với tỷ lệ 01 ngày tạm giữ hoặc tạm giam bằng 03 ngày cải tạo không giam giữ.

2. Tòa án sẽ giao người bị kết án cải tạo không giam giữ cho cơ quan hoặc tổ chức nơi họ đang làm việc hoặc học tập, hoặc cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi họ cư trú để giám sát và giáo dục. Gia đình của người bị kết án có trách nhiệm hỗ trợ cơ quan, tổ chức hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã trong việc giám sát và giáo dục người đó.

3. Trong thời gian thi hành án, người bị kết án phải tuân thủ các nghĩa vụ liên quan đến cải tạo không giam giữ và sẽ bị khấu trừ một phần thu nhập từ 05% đến 20% để đóng góp vào quỹ nhà nước. Việc này sẽ được thực hiện hàng tháng. Tuy nhiên, trong các trường hợp đặc biệt, Tòa án có thể quyết định miễn giảm thu nhập nhưng phải có lý do rõ ràng được ghi trong bản án. Không có việc khấu trừ thu nhập đối với những người đang thực hiện nghĩa vụ quân sự.

4. Trong trường hợp người bị kết án cải tạo không giam giữ không có việc làm hoặc mất việc làm, họ phải thực hiện một số công việc lao động phục vụ cộng đồng trong thời gian cải tạo không giam giữ. Thời gian lao động này không vượt quá 04 giờ mỗi ngày và không vượt quá 05 ngày mỗi tuần. Các biện pháp lao động phục vụ cộng đồng không áp dụng đối với phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 06 tháng tuổi, người cao tuổi yếu, người bị bệnh hiểm nghèo, hoặc người khuyết tật nặng hoặc đặc biệt nặng. Người bị kết án cải tạo không giam giữ phải thực hiện những nghĩa vụ được quy định trong Luật thi hành án hình sự.

3. Phân biệt giữa án treo và cải tạo không giam giữ

Cải tạo không giam giữ và án treo là hai biện pháp khác nhau được áp dụng trong hình phạt hình sự, nhưng có những điểm khác biệt quan trọng như sau:

1. Khái niệm:
- Án treo là một biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện, được áp dụng cho những tội phạm bị kết án tù không quá 03 năm, căn cứ vào nhân thân và các tình tiết giảm nhẹ, và không cần thiết phải thực hiện hình phạt tù.
- Cải tạo không giam giữ là một hình phạt chính nhằm tạo điều kiện cho người bị kết án có thể lao động, học tập trong cộng đồng và thể hiện sự hối cải, hoàn lương ngay trong môi trường xã hội bình thường.

2. Điều kiện áp dụng:
- Án treo được áp dụng khi tội phạm bị kết án tù không quá 03 năm, có nhân thân tốt, ít nhất 02 tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự, và có nơi cư trú hoặc làm việc ổn định để được giám sát.
- Cải tạo không giam giữ được áp dụng từ 06 tháng đến 03 năm đối với các tội phạm ít nghiêm trọng, có nơi làm việc ổn định hoặc có nơi cư trú rõ ràng, và không cần thiết phải cách ly khỏi xã hội.

3. Các trường hợp không được áp dụng:
- Án treo không được áp dụng đối với các tội phạm có tính chất nghiêm trọng, như người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy, côn đồ, hay những người tái phạm nguy hiểm.
- Cải tạo không giam giữ cũng không áp dụng cho các tội phạm có tính chất nghiêm trọng, cũng như những người tái phạm, tái phạm nguy hiểm.

4. Hình phạt bổ sung:
- Án treo có thể kèm theo hình phạt bổ sung như cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề, phạt tiền, hoặc tước quyền công dân.
- Cải tạo không giam giữ không đi kèm với hình phạt bổ sung, nhưng người bị kết án phải chấp hành đầy đủ các nghĩa vụ liên quan và bồi thường thiệt hại nếu có.

Như vậy, mặc dù cả hai biện pháp đều nhằm mục đích giảm thiểu án phạt tù và tái tạo tội phạm trong xã hội, nhưng cải tạo không giam giữ tập trung vào việc tái hòa nhập cộng đồng và hình thành sự hối cải, trong khi án treo tập trung vào việc miễn chấp hành hình phạt tù và đảm bảo tuân thủ các điều kiện liên quan.